Thúc đẩy chuyển giao công nghệ: Cần khung pháp lý đồng bộ, phù hợp thực tiễn

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng.

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, sau hơn 7 năm thực hiện, Luật Chuyển giao công nghệ 2017 đã góp phần tạo hành lang pháp lý quan trọng cho hoạt động chuyển giao công nghệ trong nước, từ nước ngoài vào Việt Nam và ngược lại. Tuy nhiên, trước sự phát triển nhanh của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo toàn cầu, Luật hiện hành đã bộc lộ nhiều hạn chế, chưa theo kịp yêu cầu phát triển và chuyển đổi số của đất nước.

Luật sửa đổi, bổ sung lần này kế thừa và mở rộng phạm vi điều chỉnh, bổ sung các đối tượng chuyển giao công nghệ phù hợp xu thế mới, đồng thời mở rộng hoạt động thẩm định công nghệ không chỉ giới hạn trong các dự án đầu tư. Dự thảo Luật gồm 6 chương, 60 điều (giảm 1 điều so với Luật hiện hành), tập trung vào 6 nhóm chính sách lớn như: Xác định phạm vi công nghệ điều chỉnh trong Luật để bao quát công nghệ mới theo xu thế trên thế giới và yêu cầu thực tiễn; Hỗ trợ, thúc đẩy chuyển giao công nghệ nội sinh, bao gồm chuyển giao công nghệ giữa các doanh nghiệp/tổ chức, cá nhân trong nước, thương mại hóa kết quả nghiên cứu và phát triển; Phát triển thị trường khoa học và công nghệ hoạt động chuyên nghiệp, minh bạch; Tạo động lực tài chính, thể chế, pháp lý cho hoạt động chuyển giao công nghệ; Tăng cường kiểm soát chuyển giao công nghệ xuyên biên giới để vừa kiểm soát an ninh công nghệ, vừa thúc đẩy chuyển giao công nghệ quốc tế hiệu quả; Tăng cường năng lực quản lý nhà nước, thực hiện giám sát, thống kê, đo lường hiệu quả chuyển giao công nghệ.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Nguyễn Phương Tuấn trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của dự án Luật Chuyển giao công nghệ.

Báo cáo thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường do Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Tuấn trình bày cho thấy, Thường trực Ủy ban thống nhất với quan điểm, mục tiêu và phạm vi sửa đổi của dự thảo Luật. Các nội dung sửa đổi phù hợp với chủ trương của Đảng, góp phần tháo gỡ khó khăn trong quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển kinh tế tri thức.

Thường trực Ủy ban tán thành việc mở rộng phạm vi đối tượng chuyển giao công nghệ, nhất là công nghệ xanh, công nghệ sạch, song đề nghị tiếp tục rà soát quy định về thẩm định công nghệ để bảo đảm tính khả thi và thống nhất với các luật liên quan. Ủy ban cũng kiến nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung các cơ chế khuyến khích đủ mạnh nhằm thúc đẩy lan tỏa công nghệ từ doanh nghiệp FDI sang doanh nghiệp trong nước, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra đề nghị cụ thể hóa quy định về việc góp vốn bằng công nghệ, thẩm định giá trị công nghệ, cơ chế thẩm định và khuyến khích đầu tư bằng công nghệ; đồng thời làm rõ quy trình thẩm định công nghệ trong các dự án đầu tư, đăng ký và cung cấp thông tin chuyển giao công nghệ, cũng như cơ chế phân cấp trong đánh giá hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước cho hoạt động chuyển giao công nghệ.

Việc ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ được kỳ vọng sẽ hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ, thúc đẩy hoạt động chuyển giao công nghệ diễn ra minh bạch, hiệu quả; góp phần phát triển thị trường khoa học - công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và chuyển đổi số quốc gia.

Huy Tùng