Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm hành vi găm hàng đẩy giá trên thị trường vàng

Tại Công điện 159 ngày 7/9 về điều hành chính sách tài khóa - tiền tệ, Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước theo dõi sát diễn biến giá vàng thế giới và trong nước, sớm thực hiện các giải pháp, công cụ cần thiết để bình ổn thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch giữa giá quốc tế và trong nước, không để tác động tiêu cực đến thị trường tiền tệ (tỷ giá, lãi suất, ngoại hối) và kinh tế vĩ mô.

“Tăng cường thanh tra, kiểm tra để phát hiện và xử lý nghiêm, dứt điểm các vi phạm, nhất là hành vi thao túng, găm hàng đẩy giá, buôn lậu, đầu cơ, trục lợi, kinh doanh trái phép... gây bất ổn thị trường vàng”, Công điện của Thủ tướng nhấn mạnh.

Chỉ đạo của Thủ tướng được đưa ra trong bối cảnh giá vàng đi lên liên tục trong hơn hai tuần qua. Ngày 8/9, vàng miếng SJC được các thương hiệu báo giá ở mức 135,1 triệu đồng một lượng bán ra, giảm 300.000 đồng so với cuối tuần trước. Tuy nhiên, mức này vẫn cao hơn thế giới khoảng 20 triệu đồng/lượng.

Giá vàng miếng SJC trong nước cao hơn giá vàng thế giới khoảng 20 triệu đồng/lượng.

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8 được tổ chức ngày 6/9, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ông Đoàn Thái Sơn cũng thông tin về diễn biến giá vàng trong nước: Trong khoảng một tuần gần đây, giá vàng thế giới tăng mạnh, kéo theo giá vàng trong nước (quy đổi theo tỷ giá) tăng trên 3 triệu đồng/lượng. Cùng lúc đó, thông tin về giá vàng tăng, tạo tâm lý kỳ vọng giá vàng phá đỉnh lên 3.500 USD/ounce lan rộng, khiến nhu cầu mua vàng tích trữ tăng mạnh.

Ông Sơn chỉ ra 3 nguyên nhân chính dẫn đến đợt tăng giá này: giá vàng thế giới tăng cao; tâm lý kỳ vọng và đầu cơ lan rộng trên thị trường; nguồn cung trong nước bị gián đoạn, do NHNN tạm dừng bán vàng SJC trong thời gian chuyển đổi sang cơ chế điều hành mới.

Phó Thống đốc cho biết các doanh nghiệp kinh doanh vàng không có xu hướng dự trữ số lượng lớn, do chi phí vốn quá cao. Mặt khác, để triển khai Nghị quyết của Chính phủ, NHNN đã hoàn tất thanh tra đối với các doanh nghiệp vàng lớn và ngân hàng có hoạt động kinh doanh vàng, hiện đang xử lý kết luận thanh tra và phối hợp liên ngành để xử lý các sai phạm (nếu có).

Tại họp báo Chính phủ cùng ngày, Phó thống đốc Phạm Thanh Hà cũng cho biết NHNN phối hợp với Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ và các cơ quan chức năng để triển khai chỉ đạo của Thủ tướng về quản lý thị trường vàng, bảo đảm tuân thủ nghiêm các quy định.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 232, giao quyền nhập khẩu và sản xuất vàng miếng cho một số ngân hàng và doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện, có hiệu lực từ ngày 10/10/2025. Hiện, NHNN đang khẩn trương hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành, bảo đảm tiến độ phù hợp với thời điểm có hiệu lực của Nghị định. Các văn bản này sẽ được thiết kế theo hướng công khai, minh bạch, giảm chi phí, tiết kiệm thời gian và nguồn lực cho doanh nghiệp, qua đó thực hiện đúng chủ trương của Đảng, Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà cũng nhấn mạnh, cùng với việc ban hành văn bản hướng dẫn, NHNN sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ và các cơ quan chức năng để triển khai thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng về quản lý thị trường vàng. Công tác này nhằm đảm bảo thị trường vận hành minh bạch, góp phần đưa giá vàng trong nước sát hơn với giá vàng thế giới và phát huy vai trò thúc đẩy kinh tế - xã hội.

Ngoài giá vàng, tại Công điện, Thủ tướng yêu cầu Cơ quan quản lý ngành ngân hàng phải chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí, đơn giản thủ tục, tăng chuyển đổi số... để có dư địa giảm mặt bằng lãi suất cho vay, đồng thời hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh; Triển khai có hiệu quả các chương trình tín dụng cho vay nhà ở xã hội, đầu tư hạ tầng, công nghệ số, hỗ trợ liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao…

Bên cạnh đó, ngành ngân hàng cần xử lý nợ xấu, kiểm soát chặt dòng vốn tín dụng với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, xử nghiêm các vi phạm trong hoạt động ngân hàng như thao túng, sở hữu chéo, cấp tín dụng cho các doanh nghiệp "sân sau"... Toàn hệ thống hoàn thiện chuyển đổi số để kiểm soát rủi ro, dòng tiền vào, ra ngân hàng bằng công nghệ ngay trong quý IV.

Thủ tướng cũng nhắc lại yêu cầu về xây dựng lộ trình và thí điểm bỏ biện pháp giao chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng (room tín dụng) để thực hiện từ năm 2026, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, quản lý chặt thị trường ngoại hối và ổn định giá trị Đồng Việt Nam.

Thanh Hoa