Thủ tướng yêu cầu bỏ trần tín dụng từ 2026: Dấu chấm hết cho mô hình 'phân bổ hạn ngạch'

Trong chỉ đạo tại phiên họp Chính phủ ngày 7/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) bỏ hoàn toàn giới hạn tăng trưởng tín dụng từ năm 2026, đồng thời xây dựng bộ tiêu chuẩn mới để hệ thống ngân hàng vận hành theo hướng hiệu quả, lành mạnh và bền vững.

Từ siết chặt đến mở khóa dòng tín dụng

Đây là bước đi có tính đột phá trong điều hành chính sách tiền tệ, đặt dấu chấm hết cho cơ chế “quota tín dụng” đã được duy trì suốt nhiều năm nhằm kiểm soát dòng tiền và đảm bảo ổn định hệ thống. Mục tiêu là chuyển từ mô hình quản lý hành chính sang cơ chế thị trường, phù hợp với thông lệ quốc tế, thúc đẩy cạnh tranh, giảm méo mó tín dụng và hỗ trợ tăng trưởng dài hạn.

“Đây là một thay đổi lớn trong chính sách tiền tệ của NHNN, tiệm cận với chuẩn mực quốc tế”, ông Trương Văn Phước, nguyên Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia nhận định.

Trong năm 2025, giai đoạn chuyển tiếp quan trọng, NHNN đã nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng lên 16%, với mức tăng thực tế đạt 9,64% tính đến tháng 7. Tuy nhiên, thay vì phân bổ đồng đều, NHNN đang thực hiện phân bổ linh hoạt dựa trên hiệu quả hoạt động thực tế của từng ngân hàng.

NHNN điều hành chính sách tiền tệ chủ động và thận trọng.

Cơ chế này ưu tiên dòng vốn vào các lĩnh vực chiến lược như sản xuất, cơ sở hạ tầng, xuất khẩu, tiêu dùng và doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong khi siết chặt cho vay đầu cơ, nhất là vào bất động sản.

Đồng thời, những ngân hàng có năng lực quản trị tốt như Vietcombank (tỷ lệ nợ xấu

Việc dỡ bỏ hoàn toàn trần tín dụng được kỳ vọng sẽ tạo ra một môi trường thị trường minh bạch, cạnh tranh thực chất và chuyên nghiệp hơn.

Cải cách trần tín dụng không chỉ là sự điều chỉnh chính sách, mà còn là chất xúc tác cho sự tái cấu trúc toàn diện ngành ngân hàng, từ đó nâng cao khả năng phục hồi, đáp ứng tiêu chuẩn tài chính toàn cầu và tạo điều kiện cho các nhà đầu tư chiến lược.

Cùng với chuyển đổi số mạnh mẽ, giải quyết nợ xấu, và sự quan tâm chính sách cao từ Chính phủ, đây được xem là “tam trụ” chính sách - công nghệ - rủi ro thấp, hội tụ giúp nhà đầu tư yên tâm đặt cược dài hạn.

Chính sách tự do hóa tín dụng mở rộng không gian tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng lành mạnh.

Chuyển đổi số trong ngành tài chính, ngân hàng gia tăng năng suất, kiểm soát rủi ro và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Xử lý nợ xấu có tiến triển rõ rệt, củng cố nền tảng tài chính cho ngành.

Đây là bệ phóng hiếm có để các ngân hàng cải thiện định giá cổ phiếu, thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài và tiến tới chuẩn mực Basel II - III trong giám sát ngân hàng quốc tế.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu NHNN sớm hoàn thiện kế hoạch điều hành chính sách tiền tệ cho phần còn lại của năm 2025 và năm 2026, trình Chính phủ trong tháng này.

Đồng thời, NHNN được chỉ đạo tăng cường giám sát dòng tín dụng, đặc biệt trong việc: Ngăn chặn sở hữu chéo và vi phạm cho vay nội bộ, hai rủi ro từng gây bất ổn lớn cho hệ thống; Cắt giảm chi phí vận hành, đơn giản hóa thủ tục, đẩy mạnh chuyển đổi số để hạ lãi suất cho vay; Ưu tiên tín dụng cho các lĩnh vực trọng điểm: đầu tư sản xuất, xuất khẩu, tiêu dùng nội địa.

Áp lực lạm phát và bài toán điều hành chủ động

Trong bối cảnh nền kinh tế tăng trưởng mạnh 7,96% trong quý II/2025 và Chính phủ đặt mục tiêu đạt ít nhất 8% trong cả năm, việc mở rộng tín dụng được xem là công cụ quan trọng hỗ trợ tăng trưởng, đặc biệt trong bối cảnh rủi ro từ các hàng rào thương mại mới của Mỹ vẫn hiện hữu.

Động thái bỏ trần tín dụng, vì thế, được xem là bước đi mạnh tay nhằm tạo dư địa tăng trưởng bền vững, khi dư địa tài khóa hạn chế, và Việt Nam cần những cơ chế linh hoạt hơn để điều tiết nền kinh tế.

Cũng tại phiên họp Chính phủ, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết lạm phát tại Việt Nam vẫn trong tầm kiểm soát, nhưng áp lực đang gia tăng, nhất là từ điều chỉnh giá điện, dịch vụ y tế và nhà ở, các yếu tố đẩy lạm phát cơ bản tăng liên tục những tháng gần đây.

Theo dữ liệu, CPI tháng 7 tăng 3,19% so với cùng kỳ năm trước, lạm phát cơ bản tăng 3,3%. Chính phủ hiện vẫn đặt mục tiêu kiềm chế lạm phát trong khoảng 4,5% - 5,0% trong năm 2025.

“Lạm phát có thể xuất hiện rất nhanh và khi đã tăng lên thì rất khó kiểm soát. Do đó, cần điều hành chính sách tiền tệ chủ động và thận trọng”, Thống đốc NHNN cảnh báo.

NHNN cũng theo dõi chặt dòng vốn vào bất động sản và chứng khoán, được cho là đã tăng nhưng vẫn ở mức an toàn (chỉ chiếm 1,5% tổng dư nợ), đồng thời hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho thị trường nhà đất.

Bỏ trần tín dụng không chỉ là một “cú hích” cải cách, mà là một bước nhảy vọt hướng tới một thị trường tài chính, tiền tệ hiện đại, cạnh tranh và bền vững. Đây là phép thử với toàn ngành ngân hàng: ai mạnh sẽ trụ lại, ai yếu sẽ bị đào thải. Nhưng trên hết, đó là tín hiệu mạnh mẽ về một Việt Nam dám thay đổi để hội nhập sâu hơn với thế giới, cả về tư duy chính sách lẫn tiêu chuẩn vận hành.

Mỹ Châu