Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Trung tâm e-Estonia – Biểu tượng của Chính phủ số hàng đầu thế giới

Thủ tướng Phạm Minh Chính nghe lãnh đạo Trung tâm e-Estonia giới thiệu về mô hình hoạt động của Trung tâm. (Ảnh: THANH GIANG)

Estonia – một quốc gia nhỏ bé ven biển Baltic với dân số chỉ khoảng 1,3 triệu người – đã trở thành hình mẫu tiêu biểu toàn cầu về chuyển đổi số quốc gia. Trong hành trình này, Trung tâm e-Estonia (e-Estonia Briefing Centre) đóng vai trò như một cửa sổ giới thiệu sinh động về thành tựu và tầm nhìn số hóa của Estonia với cộng đồng quốc tế.

Được thành lập vào năm 2009 tại thủ đô Tallinn, Trung tâm e-Estonia không chỉ đơn thuần là một trung tâm trưng bày công nghệ, mà còn là nơi diễn ra các cuộc đối thoại, tham vấn, chia sẻ kinh nghiệm và kết nối đối tác về chính phủ điện tử, hạ tầng số, an ninh mạng và đổi mới sáng tạo.

Đây là nơi mà các đoàn đại biểu chính phủ, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế từ hơn 150 quốc gia đã đến để học hỏi mô hình e-Estonia.

Sau khi giành lại độc lập năm 1991, Estonia đối mặt với nhiều thách thức về thể chế, tài chính và hạ tầng. Thiếu nguồn lực và mong muốn rút ngắn khoảng cách phát triển với các nước Tây Âu, Estonia đã lựa chọn số hóa toàn diện là con đường phát triển chiến lược.

Với phương châm “digital by default” – mọi dịch vụ công nên mặc định là kỹ thuật số – quốc gia này đã từng bước xây dựng một xã hội số hoàn chỉnh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tới thăm Trung tâm e-Estonia. (Ảnh: THANH GIANG)

Trung tâm e-Estonia được hình thành như một phần trong nỗ lực chia sẻ hành trình này với thế giới. Vai trò của Trung tâm gồm: Giới thiệu mô hình chính phủ số của Estonia với khách quốc tế; Thúc đẩy ngoại giao số và thương hiệu quốc gia; Tạo nền tảng hợp tác giữa khu vực công và tư, giữa Estonia và các đối tác toàn cầu trong lĩnh vực ; Kết nối các công ty công nghệ Estonia với thị trường quốc tế.

Tại buổi đến thăm, Thủ tướng Phạm Minh Chính, các đồng chí lãnh đạo đã được lãnh đạo Trung tâm e-Estonia giới thiệu về hoạt động của Trung tâm thông qua phòng trưng bày thông minh với nhiều màn hình tương tác, thuyết trình và mô phỏng thực tế, tập trung vào các thành tố cốt lõi trong mô hình số của Estonia. Những chủ đề chính được giới thiệu bao gồm:

Hạ tầng số: X-Road, là xương sống của chính phủ số Estonia. Đây là một nền tảng tích hợp phi tập trung, cho phép hơn 1.000 cơ quan nhà nước và tổ chức tư nhân trao đổi dữ liệu một cách an toàn và hiệu quả. Mọi thông tin đều được mã hóa và ghi nhận truy xuất. X-Road là lý do vì sao Estonia có thể cung cấp hơn 99% dịch vụ công trực tuyến.

Danh tính điện tử (e-ID): Người dân Estonia được cấp thẻ căn cước điện tử có chữ ký số hợp pháp, cho phép họ thực hiện hầu hết các thủ tục như nộp thuế, bỏ phiếu, ký hợp đồng, mở tài khoản ngân hàng… chỉ với vài cú nhấp chuột. Đây là nền tảng cho công dân số thực sự.

Dịch vụ công trực tuyến: Trung tâm trình bày cách mà công dân Estonia có thể đăng ký kết hôn, thành lập doanh nghiệp, khai sinh, mua thuốc, nộp đơn xin học… hoàn toàn trực tuyến. 99% dịch vụ công có thể được sử dụng mà không cần đến cơ quan nhà nước.

An ninh mạng: Với kinh nghiệm từ cuộc tấn công mạng lớn năm 2007, Estonia đã đầu tư mạnh mẽ vào năng lực phòng thủ mạng, đồng thời trở thành nơi đặt Trụ sở Trung tâm phòng thủ mạng chiến lược của NATO (CCDCOE). Trung tâm e-Estonia giới thiệu các mô hình bảo mật, phản ứng sự cố, và công nghệ blockchain trong hành chính.

Công dân kỹ thuật số toàn cầu (e-Residency): Chương trình “e-Residency” cho phép người nước ngoài trở thành công dân kỹ thuật số của Estonia để khởi nghiệp và vận hành doanh nghiệp từ xa. Đây là một sáng kiến đột phá về toàn cầu hóa doanh nghiệp thông qua chính phủ số.

Thủ tướng Phạm Minh Chính, các đồng chí lãnh đạo, đại biểu nghe giới thiệu về Trung tâm e-Estonia. (Ảnh: THANH GIANG)

Chuyển đổi số trong giáo dục, y tế, tư pháp: Trung tâm cũng trình bày các sáng kiến chuyển đổi số trong trường học (ví dụ nền tảng học tập trực tuyến, hệ thống đánh giá kỹ năng số), trong y tế (hồ sơ sức khỏe điện tử, đơn thuốc điện tử) và trong tư pháp (tòa án điện tử, hồ sơ xét xử trực tuyến).

Trung tâm còn góp phần xây dựng thương hiệu quốc gia Estonia như một “cường quốc số thông minh”, từ đó thu hút đầu tư, hợp tác và nhân tài toàn cầu.

Estonia không dừng lại ở thành công hiện tại. Trung tâm e-Estonia đang được làm mới cả về nội dung và hình thức nhằm thích ứng với những thách thức mới như: Trí tuệ nhân tạo (AI) và quản trị dữ liệu công; Chuyển đổi xanh và bền vững số; Kết hợp công nghệ không gian số với dân chủ số; Mở rộng mạng lưới e-Residency và kỹ thuật số hóa toàn cầu.

Trung tâm e-Estonia dự kiến sẽ tiếp tục đóng vai trò là đầu mối giao tiếp quốc tế về chuyển đổi số, đồng thời nâng cao hợp tác với các tổ chức đa phương như OECD, EU, UNDP…

Hà Thanh Giang