Thủ tướng: Logistics phải chuyển mình sang 'động lực tăng trưởng quốc gia'

Ngày 29/11, tại Đà Nẵng, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại Diễn đàn Logistics Việt Nam 2025 với chủ đề: "Logistics Việt Nam - vươn mình tiến vào kỷ nguyên mới".

Phát biểu trước 500 đại biểu tham dự sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho hay đã đến lúc logistics phải chuyển mình từ vai trò "hậu cần thầm lặng" sang "động lực tăng trưởng quốc gia".

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng đã đến lúc logistics phải chuyển mình từ vai trò "hậu cần thầm lặng" sang "động lực tăng trưởng quốc gia".

Theo Thủ tướng, chỉ cần giảm 1% chi phí logistics, Việt Nam có thể tiết kiệm tương đương 1 tỷ USD, con số đủ cho thấy ngành này quan trọng đến mức nào trong tổng thể nền kinh tế.

Giải thích lý do chọn Đà Nẵng làm nơi tổ chức, Thủ tướng nhấn mạnh thành phố hội tụ đủ điều kiện để trở thành trung tâm logistics tầm khu vực: Có sân bay quốc tế, cảng biển lớn, mạng lưới giao thông xuyên vùng, lại đang phát triển mô hình trung tâm tài chính và trung tâm thương mại tự do.

Thủ tướng cũng chia sẻ, ở chiều tích cực, bức tranh logistics Việt Nam có hệ thống hạ tầng đang được đầu tư mạnh, các tuyến cao tốc Bắc – Nam, cảng biển, sân bay, trung tâm logistics ngày càng hoàn thiện.

Hiện Việt Nam đứng thứ 43/139 quốc gia về Chỉ số Năng lực Logistics theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới; xuất nhập khẩu năm nay dự kiến chạm mốc 900 tỷ USD, đặt ra yêu cầu cấp bách về năng lực vận chuyển và luân chuyển hàng hóa.

Một điểm sáng khác là lực lượng doanh nghiệp logistics đã tăng lên hơn 34.000 đơn vị, nhiều doanh nghiệp bắt đầu tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, ứng dụng công nghệ, đổi mới mô hình vận hành. Bên cạnh những kết quả này, Thủ tướng nêu rõ, ngành logistics Việt Nam vẫn còn những tồn tại, hạn chế.

Chi phí logistics của Việt Nam vẫn ở mức 16% GDP, cao hơn Thái Lan, Malaysia và xa so với mức trung bình thế giới (~11%). Liên kết vùng còn lỏng lẻo; doanh nghiệp đa phần nhỏ và vừa; chưa hình thành các trung tâm trung chuyển quốc tế quy mô lớn như kỳ vọng; hạ tầng số, trung tâm dữ liệu và tiêu chuẩn "logistics xanh" vẫn trong giai đoạn đầu.

Thủ tướng chỉ rõ, nếu kéo được chi phí logistics xuống mức trung bình thế giới, chúng ta có thể tiết kiệm tới 45 tỷ USD mỗi năm. Con số ấy đủ thấy tiềm năng nằm ngay trong chính những điểm nghẽn hiện nay.

Thủ tướng nhận định logistics muốn bứt phá thì trước hết phải thay đổi tư duy, từ quản lý sang phục vụ, kiến tạo, từ mô hình nhỏ lẻ sang hệ sinh thái hiện đại, thông minh và tích hợp.

Để đạt mục tiêu đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và năm 2045 trở thành nước phát triển thu nhập cao, Việt Nam cần duy trì tốc độ tăng trưởng mạnh ở nhiều ngành, trong đó logistics đóng vai trò then chốt.

Cụ thể, ngành logistics phải đạt tốc độ tăng trưởng trung bình gấp 1,5 lần mức tăng trưởng GDP, cụ thể là tỉ trọng giá trị tăng thêm của dịch vụ logistics trong tổng sản phẩm trong nước phải đạt 6-7%; tốc độ tăng trưởng trung bình hằng năm đạt 15-16%; kéo giảm chi phí logistics so với tổng sản phẩm trong nước xuống tương đương trung bình thế giới, khoảng 11-12%...

Nhóm giải pháp trọng tâm nhằm tạo đột phá

Cũng tại diễn đàn, Thủ tướng nêu ra hàng loạt giải pháp trọng tâm nhằm tạo đột phá cho ngành logistics.

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế và chính sách là nền tảng. Quy hoạch phát triển logistics cần đồng bộ, minh bạch, có tính khả thi cao; song song là phân cấp mạnh, cắt giảm thủ tục, loại bỏ chi phí không cần thiết để giảm gánh nặng cho doanh nghiệp.

Tại diễn đàn, Thủ tướng nêu ra hàng loạt giải pháp trọng tâm nhằm tạo đột phá cho ngành logistics.

Thứ hai, phát triển hạ tầng logistics xanh, số, thông minh, hiện đại. Kết nối cơ sở dữ liệu logistics với Một cửa quốc gia. Tăng cường hợp tác quốc tế về logistics xanh, logistics carbon thấp và duy trì tỉ trọng giá trị gia tăng ở mức cao khoảng 20-25% vào năm 2030.

Thứ ba, nguồn nhân lực cần được đào tạo bài bản, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Sự liên kết giữa Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp sẽ giúp hình thành đội ngũ chuyên gia, quản trị viên và kỹ thuật viên có năng lực bắt kịp xu thế mới.

Thứ tư, huy động nguồn lực tài chính từ cả khu vực công và tư, trong nước và quốc tế. Việc sử dụng hiệu quả dòng vốn, bao gồm FDI và các nguồn vay phát triển, được coi là động lực để mở rộng hạ tầng và dịch vụ.

Thứ năm, thúc đẩy quản trị logistics thông minh, từ thông quan điện tử đến kết nối doanh nghiệp, hải quan, ngân hàng, bảo hiểm, vận tải trên các nền tảng số. Cùng với đó là khuyến khích đổi mới sáng tạo, hỗ trợ các mô hình khởi nghiệp công nghệ trong logistics.

Thứ sáu, phát triển các dịch vụ hỗ trợ như ngân hàng, bảo hiểm, y tế, giáo dục, trung tâm tài chính và dữ liệu, nhằm hình thành hệ sinh thái logistics toàn diện.

Thanh Ba