Thứ trưởng Công an: Phạt tiền gấp 10 lần khoản thu từ mua, bán dữ liệu cá nhân

Ủy ban Thường vụ Quốc hội phiên họp thứ 46 sáng nay cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới, cơ quan thẩm tra đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan soạn thảo (Bộ Công an) tiếp thu tối đa các ý kiến đại biểu Quốc hội sau các phiên thảo luận tại tổ và hội trường.

Dự thảo sau khi tiếp thu, chỉnh lý gồm 5 chương và 47 điều, giảm 2 chương và 21 điều so với dự thảo Chính phủ đã trình.

Cần quy định mức phạt cao hơn

Ông Lê Tấn Tới cho hay, dự thảo luật được điều chỉnh để áp dụng đối với mọi cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan đến xử lý dữ liệu cá nhân (DLCN), bao gồm cả xử lý DLCN trên môi trường vật lý, không chỉ môi trường mạng.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới. Ảnh: Quốc hội

Đặc biệt, làm rõ đối tượng áp dụng là cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp xử lý hoặc có liên quan đến hoạt động xử lý DLCN của công dân Việt Nam.

Bên cạnh đó, quy định về quyền chủ thể dữ liệu cũng được thiết kế rõ ràng hơn, phù hợp với thông lệ quốc tế như quyền được biết, quyền đồng ý và quyền truy cập để xem, chỉnh sửa hoặc yêu cầu chỉnh sửa dữ liệu, quyền rút lại sự đồng ý, quyền yêu cầu hạn chế xử lý, quyền yêu cầu xóa dữ liệu và các quyền khác.

Ông Lê Tấn Tới cho rằng dự thảo luật dự kiến tiếp thu, chỉnh lý quy định nghiêm cấm các hành vi phổ biến, nguy cơ cao như xử lý DLCN chống Nhà nước; cản trở hoạt động bảo vệ DLCN; thu thập, lưu trữ, tiết lộ, chuyển giao dữ liệu trái phép; mua, bán hay chiếm đoạt, cố ý làm lộ, làm mất dữ liệu,…

Về nguyên tắc xử lý các vi phạm về bảo vệ DLCN, dự thảo luật xác định cần tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả mà bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.

Thường trực Ủy ban này kiến nghị, với mức phạt hành chính, cần quy định mức phạt cao hơn do tính chất và hậu quả nghiêm trọng của hành vi vi phạm quy định về bảo vệ DLCN để bảo đảm tính răn đe đối với các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia hoặc doanh nghiệp công nghệ có doanh thu hàng nghìn tỷ đồng.

Theo đó, dự thảo quy định hành vi mua, bán DLCN, có thể phạt đến 10 lần khoản thu có được từ hành vi vi phạm; đối với hành vi vi phạm quy định chuyển DLCN xuyên biên giới, mức phạt tiền tối đa 5% doanh thu năm liền trước; với các hành vi vi phạm khác mức phạt tiền tối đa là 3 tỷ đồng; mức phạt đối với cá nhân bằng một phần hai mức phạt đối với tổ chức.

Chính phủ được giao quy định chi tiết mức phạt, khung tiền phạt và phương pháp tính khoản thu trái pháp luật.

Xử lý các vấn đề xâm phạm DLCN đang diễn ra hết sức phổ biến

Phát biểu tiếp thu, giải trình, Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Công an cho biết hiện nay có 150/193 quốc gia trên thế giới ban hành văn bản quy phạm pháp luật bảo vệ DLCN.

Thứ trưởng Công an Lê Quốc Hùng. Ảnh: VGP

"DLCN của mỗi người ngày càng đối mặt với nhiều nguy cơ xâm phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi hoặc lợi ích hợp pháp. Do đó, mục tiêu của luật bảo vệ DLCN là phải góp phần ngăn chặn, xử lý các vấn đề xâm phạm DLCN đang diễn ra hết sức phổ biến và càng nghiêm trọng, liên quan cả an ninh quốc gia cũng như quyền con người", ông Lê Quốc Hùng nhấn mạnh.

Lý giải về việc dự thảo luật điều chỉnh phạm vi cả trên môi trường truyền thống và môi trường điện tử, Thượng tướng Lê Quốc Hùng cho biết, quá trình thu thập, xử lý dữ liệu có thể chuyển trạng thái liên tục giữa hai môi trường.

Theo ông Hùng, nếu chỉ quy định trong môi trường điện tử sẽ tạo khoảng trống pháp lý trong môi trường truyền thống, tạo kẽ hở xâm phạm dữ liệu cá nhân. Do đó, Chính phủ đã tiếp thu ý kiến và chỉnh sửa phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, và chỉnh khái niệm dữ liệu cá nhân để đảm bảo bao quát toàn diện.

Đối với hành vi mua bán dữ liệu cá nhân, dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân đề xuất phạt đến 10 lần khoản thu có được từ hành vi vi phạm. Trường hợp không có khoản thu trái pháp luật hoặc mức phạt tính theo khoản thu trái pháp luật thấp hơn mức phạt tối đa quy định tại khoản 5 (3 tỷ đồng), thì áp dụng mức phạt tiền tối đa 3 tỷ đồng.

Thế Vinh