Thông tư 27/2025/TT-BNNMT: Cập nhật hàng trăm loài động vật quý hiếm, siết chặt quản lý và chế tài, ai cũng cần biết để tránh vi phạm

Thông tư này ban hành kèm theo Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm – bao gồm cả loài được ưu tiên bảo vệ và loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm thuộc Nhóm IB. Danh mục được lập theo tên khoa học là chính thức, tên tiếng Việt chỉ mang tính tham khảo.

Gà lôi trắng có tên khoa học là Lophura nycthemera đã được chuyển mục IIB theo thông tư 27 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: Thùy Linh/Báo Lao Động

1. Nội dung danh mục

Danh mục bao trùm hàng trăm loài từ cá sấu, rùa, chim quý, thú linh trưởng, thú ăn thịt, động vật biển… cho tới giống lợn, gà sao, vịt xiêm đặc hữu.

Mục tiêu và phạm vi áp dụng

Thông tư 27/2025/TT-BNNMT nhằm:

Bảo vệ nguồn gen quý hiếm, ngăn chặn tình trạng săn bắt, buôn bán trái phép.

Quản lý việc nuôi, gây giống, kinh doanh hợp pháp các loài động vật rừng thông thường.

Thực thi nghiêm túc Công ước CITES mà Việt Nam là thành viên.

Quy định áp dụng với cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc bảo tồn, nuôi, kinh doanh, vận chuyển, xuất – nhập khẩu loài thuộc danh mục.

Chim công. (Ảnh minh họa)

Chế tài xử lý vi phạm

Theo Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung 2017 và 2025), hành vi vi phạm quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ hoặc Nhóm IB sẽ bị xử lý nghiêm khắc:

Phạt tiền: từ 1 tỷ đến 4 tỷ đồng (đối với pháp nhân thương mại) hoặc từ 500 triệu đến 2 tỷ đồng (đối với cá nhân).

Phạt tù: từ 1 năm đến tối đa 15 năm, tùy tính chất, mức độ vi phạm và hậu quả.

Hình phạt bổ sung: cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; tịch thu tang vật, phương tiện.

Ngoài xử lý hình sự, hành vi săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, buôn bán trái phép các loài trong danh mục còn bị xử phạt hành chính, tịch thu tang vật và buộc thả lại môi trường tự nhiên nếu còn sống.

4. Khuyến nghị cho người dân và tổ chức

Tuyệt đối không săn bắt, nuôi nhốt, vận chuyển, buôn bán loài thuộc danh mục nếu chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép.

Khi phát hiện trường hợp vi phạm, cần báo ngay cho kiểm lâm hoặc công an môi trường.

Đối với các hộ nuôi động vật rừng thông thường, phải đăng ký và tuân thủ quy trình quản lý theo Thông tư mới.

Các cơ sở du lịch sinh thái, bảo tàng, vườn thú cần rà soát danh mục để bảo đảm không vi phạm.

Ngọc Bảo (T/h)