Thỏa thuận quốc phòng Ấn Độ - Pháp: Bước đi tăng cường hợp tác chiến lược

Động lực mới cho hợp tác công nghệ quốc phòng

Pháp là một trong số ít quốc gia có quan hệ đối tác chiến lược chính thức với Ấn Độ, được thiết lập từ năm 1998. Trong nỗ lực tăng cường hơn nữa hợp tác song phương, Tổ chức Nghiên cứu và Phát triển Quốc phòng Ấn Độ (DRDO) và Tổng cục Vũ khí Pháp (DGA) vừa ký một “thỏa thuận kỹ thuật” nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển quốc phòng.

Thỏa thuận thu hút sự quan tâm lớn vì cả DRDO và DGA đều là những cơ quan then chốt trong hệ thống R&D quốc phòng của mỗi nước, đồng thời chịu trách nhiệm đối với các chương trình răn đe chiến lược. Thỏa thuận này được xem là bước mở rộng của sáng kiến Horizon 2047, mà New Delhi và Paris đang triển khai nhằm tối đa hóa hợp tác công nghệ cao.

Theo tuyên bố chung, hai bên sẽ hợp tác trong nhiều lĩnh vực gồm nền tảng hàng không, phương tiện không người lái (UAV), vật liệu quốc phòng tiên tiến, an ninh mạng, trí tuệ nhân tạo (AI), không gian, dẫn đường, động cơ đẩy, công nghệ cảm biến, công nghệ lượng tử, công nghệ dưới nước và nhiều lĩnh vực khác. Đây là cam kết chia sẻ năng lực và kiến thức công nghệ cao trong cả quân sự và lưỡng dụng, đặt đổi mới quốc phòng làm trọng tâm liên kết lâu dài giữa hai bên.

Thỏa thuận kỹ thuật là kết quả của mối quan hệ hữu nghị. Trong nhiều giai đoạn khó khăn, Pháp đã duy trì quan hệ gần gũi với Ấn Độ, đặc biệt là sau các vụ thử hạt nhân năm 1974 và 1998, khác với Mỹ, quốc gia đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Ấn Độ vì vi phạm các chuẩn mực quốc tế về thử nghiệm hạt nhân.

Thỏa thuận này có khả năng gặp ít trở ngại hành chính ở Delhi bởi Ấn Độ coi Pháp là một đồng minh chủ chốt, một đối tác quốc phòng đáng tin cậy, cung cấp các hệ thống vũ khí quan trọng mà không kèm theo các ràng buộc chính trị hay hoạt động.

Thời điểm ký kết thỏa thuận cũng rất đáng chú ý. Sự đình trệ của Sáng kiến Công nghệ và Thương mại Quốc phòng Ấn Độ-Mỹ (DTTI) đã mở ra cơ hội cho Pháp tăng cường hợp tác với New Delhi. DTTI không đạt được tiến triển đáng kể kể từ khi thành lập, trong khi thỏa thuận với Pháp hứa hẹn cung cấp cho Ấn Độ quyền tiếp cận các công nghệ tiên tiến mà họ không thể có được từ DTTI.

Đối với Pháp, sự hợp tác này là cơ hội chiến lược, giúp Pháp thu hút đầu tư quốc phòng từ Ấn Độ, đồng thời củng cố vị thế trong khu vực, đặc biệt khi xét đến sự kiện AUKUS với Australia.

Thỏa thuận kỹ thuật Ấn Độ - Pháp mở ra cơ hội hợp tác công nghệ quốc phòng lâu dài. Ảnh: The Economic Times

Lợi ích chiến lược và công nghệ cho Ấn Độ

Thỏa thuận R&D này được xem là một giao dịch hai chiều. Pháp, với nền tảng công nghiệp quốc phòng vững chắc, có khả năng cung cấp hỗ trợ công nghệ vượt trội, trong khi Ấn Độ, với tiềm lực kinh tế lớn, dự kiến sẽ phân bổ nguồn vốn đáng kể cho các dự án R&D chung. Việc đầu tư này mang lại lợi ích chiến lược, giúp New Delhi tiếp cận các công nghệ mới và nhạy cảm thiết yếu cho nhu cầu quốc phòng và thương mại.

Một trong những lĩnh vực quan trọng là nâng cao năng lực quân sự cho Ấn Độ. Thỏa thuận bao gồm hợp tác về động cơ đẩy, nền tảng hàng không, không gian, AI, UAV và công nghệ lượng tử. Pháp hiện đang nghiên cứu tên lửa siêu thanh V-MAX, và dưới thỏa thuận kỹ thuật, New Delhi có thể nhận hỗ trợ để cải thiện hệ thống đẩy tên lửa, đặc biệt là tên lửa siêu thanh. Điều này đồng thời có lợi cho chương trình không gian của Ấn Độ, khi thỏa thuận nhấn mạnh hợp tác trong lĩnh vực không gian, hệ thống đẩy và cảm biến tiên tiến.

Trong chiến tranh hiện đại, khả năng tấn công các mục tiêu kiên cố được phòng thủ nghiêm ngặt một cách nhanh chóng là ưu tiên. Việc phát triển năng lực tên lửa siêu thanh và công nghệ không gian mạnh mẽ sẽ tăng cường khả năng răn đe của Ấn Độ, đảm bảo tính minh bạch trên chiến trường và hiệu quả chiến đấu.

Thỏa thuận cũng hỗ trợ phát triển động cơ phản lực tiên tiến cho chương trình máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Ấn Độ - máy bay chiến đấu hạng trung (AMCA). Nhà sản xuất động cơ Safran sẽ hợp tác với DRDO để phát triển động cơ phản lực thế hệ mới, đồng thời hỗ trợ các nền tảng hàng không khác. Ngoài ra, Ấn Độ có thể nâng cấp khả năng phát triển UAV tầm trung và tầm xa (MALE), đáp ứng yêu cầu hoạt động của quân đội, đặc biệt sau những hạn chế kéo dài trong dự án DRDO TAPAS.

Trong lĩnh vực công nghệ lượng tử, Pháp dự kiến xây dựng hai máy tính lượng tử vạn năng vào năm 2032, với nguồn kinh phí đã được phân bổ. Thỏa thuận sẽ tạo cơ hội cho Ấn Độ tham gia vào nghiên cứu lượng tử tiên tiến, hỗ trợ thông tin liên lạc quân sự và nhắm mục tiêu chính xác.

Về AI, Pháp vừa công bố siêu máy tính quân sự Asgard, phát triển dưới sự giám sát của DGA, cho phép tạo ra các công cụ AI quân sự tiên tiến. Ấn Độ cũng đang triển khai siêu máy tính exascale Alice Recoqueto, phục vụ nghiên cứu và phát triển ứng dụng AI. Hợp tác song phương sẽ giúp Ấn Độ tiếp cận kịp thời các ứng dụng AI tiên tiến, vốn đã được sử dụng trong các cuộc đụng độ với Pakistan vào tháng 5/2025.

Giới quan sát nhận định, thỏa thuận kỹ thuật sẽ thúc đẩy việc đồng phát triển các công nghệ nhạy cảm, từ đó hỗ trợ quân đội Ấn Độ ứng dụng trong chiến lược quốc phòng. Đây không chỉ là một dự án khoa học, mà còn là một bước đi chiến lược, có khả năng thay đổi cán cân quyền lực khu vực theo hướng có lợi cho Ấn Độ trong thập kỷ tới.

Tác động khu vực và cân nhắc chiến lược

Sự hợp tác này cũng có những tác động nhất định đối với khu vực Nam Á, đặc biệt là Pakistan. Việc Ấn Độ tăng cường hợp tác với Pháp đồng nghĩa với việc quân đội Ấn Độ sẽ tiếp cận các công nghệ chiến lược mới, đồng thời cải thiện năng lực tác chiến hiện có. Điều này có thể tạo ra sự bất đối xứng về công nghệ giữa Ấn Độ và Pakistan, đặt ra thách thức mới cho Islamabad trong việc duy trì cân bằng chiến lược.

Hơn nữa, thỏa thuận giữa Ấn Độ và Pháp không chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu và phát triển, mà còn bao gồm khả năng sản xuất chung. Điều này sẽ giúp New Delhi đảm bảo nguồn cung công nghệ chiến lược, giảm sự phụ thuộc vào các quốc gia khác và tăng tính chủ động trong lĩnh vực quốc phòng.

Với Pháp, việc mở rộng hợp tác với Ấn Độ vừa củng cố vị thế trong khu vực, vừa tạo cơ hội kinh tế và chiến lược. Thông qua các dự án R&D chung, Pháp không chỉ tiếp cận thị trường quốc phòng đang phát triển, mà còn tăng cường ảnh hưởng địa chính trị tại Ấn Độ Dương và Nam Á.

Ngoài ra, thỏa thuận cũng góp phần thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ mới có tính kép, phục vụ cả quân sự và dân sự. Các công nghệ AI, lượng tử, động cơ phản lực và cảm biến tiên tiến sẽ giúp cả hai nước củng cố năng lực nghiên cứu khoa học, đồng thời tăng cường vị thế cạnh tranh trong các lĩnh vực công nghệ cao trên toàn cầu.

Nhìn chung, thỏa thuận kỹ thuật Ấn Độ - Pháp là một bước tiến chiến lược quan trọng, mở ra cơ hội hợp tác công nghệ quốc phòng lâu dài, nâng cao năng lực chiến lược của Ấn Độ, đồng thời tạo ra những tác động đáng kể đối với an ninh khu vực. Đây là minh chứng cho mối quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng, dựa trên niềm tin và lợi ích chung, hướng tới tương lai quốc phòng và công nghệ của cả hai quốc gia.

Như Ý