Thị trường tài chính - tiền tệ tháng Năm duy trì ổn định, hỗ trợ tăng trưởng
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, tình hình kinh tế - xã hội trong nước tháng Năm và 5 tháng đầu năm 2025 tiếp tục ổn định; các cân đối lớn được bảo đảm; hoạt động sản xuất, kinh doanh, đầu tư, tiêu dùng tiếp tục được thúc đẩy. Thị trường tài chính tiền tệ ổn định, chính sách tiền tệ được điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời và hiệu quả.

Linh hoạt điều hành thị trường mở, lãi suất liên ngân hàng giảm
Tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối và hệ thống ngân hàng.
Trong đó, nghiệp vụ thị trường mở tiếp tục được điều hành linh hoạt, phù hợp với diễn biến thị trường để điều tiết thanh khoản, hỗ trợ nhu cầu vốn của các tổ chức tín dụng (TCTD). NHNN đã thực hiện chào mua có kỳ hạn giấy tờ có giá hàng ngày, đồng thời đa dạng hóa và kéo dài kỳ hạn chào mua lên đến 91 ngày nhằm hỗ trợ nguồn vốn trung - dài hạn cho hệ thống. Lãi suất liên ngân hàng có xu hướng giảm và đến ngày 16/5/2025 ở mức: qua đêm 3,78%/năm, 1 tuần 3,92%/năm, 2 tuần và 1 tháng đều ở mức 4,13%/năm.
Công cụ tái cấp vốn được điều hành phù hợp với chủ trương của Chính phủ, mục tiêu điều hành của NHNN và nhu cầu vốn của TCTD. Trong đó, NHNN tiếp tục thu nợ tái cấp vốn đối với Ngân hàng Chính sách xã hội để cho người sử dụng lao động vay trả lương theo Nghị quyết 68/NQ-CP của Chính phủ.
Tín dụng tăng khá, bám sát định hướng hỗ trợ tăng trưởng
Điều hành tín dụng chủ động, linh hoạt, phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế, đảm bảo an toàn hoạt động của các TCTD. NHNN tiếp tục chỉ đạo các TCTD: (i) Tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; (ii) Tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách tín dụng đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ; (iii) Tăng hạn mức tín dụng, tạo điều kiện cho các ngành hàng trọng điểm, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.
Đến ngày 19/5/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt khoảng 16,49 triệu tỷ đồng, tăng 5,59% so với cuối năm 2024 và tăng 18,67% so với cùng kỳ năm ngoái.
Lãi suất điều hành giữ nguyên, nỗ lực tiết giảm lãi suất cho vay
Trong tháng Năm, NHNN giữ nguyên các mức lãi suất điều hành, tạo điều kiện cho các TCTD tiếp cận vốn từ NHNN với chi phí thấp. Đồng thời, NHNN chỉ đạo các TCTD tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và các giải pháp khác để phấn đấu hạ lãi suất cho vay. Đến ngày 10/5/2025, lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới của các NHTM ở mức 6,63%/năm, giảm 0,3%/năm so với cuối năm 2024.
Về điều hành tỷ giá, áp lực vẫn hiện hữu do tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ, ảnh hưởng đến xuất nhập khẩu và dòng vốn FDI. NHNN đã điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt, phối hợp các công cụ chính sách tiền tệ và can thiệp khi cần thiết để ổn định thị trường ngoại tệ. Đến ngày 20/5/2025, tỷ giá trung tâm đạt mức 24.968 VND/USD, tăng 2,6% so với cuối năm 2024; tỷ giá giao dịch quanh mức 25.960 VND/USD, tăng khoảng 1,9% so với cuối năm 2024.
Thanh toán không dùng tiền mặt tăng mạnh
Trong công tác thanh toán và chuyển đổi số, NHNN đã chỉ đạo toàn hệ thống ngân hàng triển khai đối chiếu thông tin sinh trắc học cho tài khoản thanh toán và ví điện tử. Tính đến ngày 16/5/2025, hơn 113 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân đã được xác thực, đạt tỷ lệ 96,55%.
Hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục tăng trưởng mạnh trong 3 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ 2024, tăng 44,43% về số lượng và 24,34% về giá trị. Đặc biệt, thanh toán qua mã QR ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, tăng 81,64% về số lượng và 213,24% về giá trị.
NHNN đã ban hành Kế hoạch ngành triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại Quyết định 1364/QĐ-NHNN ngày 5/3/2025. Các nhiệm vụ mới bao gồm xây dựng đề án đổi mới quy trình nghiệp vụ, cơ sở dữ liệu, thúc đẩy cho vay điện tử, open banking và ứng dụng công nghệ mới như AI, dữ liệu lớn và điện toán đám mây.
Cùng với đó, công tác thanh tra, giám sát và xử lý nợ xấu tiếp tục được đẩy mạnh, tập trung giám sát các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao (như tín dụng bất động sản, tiêu dùng, trái phiếu, BOT/BT, nợ xấu/tiềm ẩn, khách hàng lớn/mới). Đến cuối tháng 3/2025, tỷ lệ nợ xấu nội bảng (không bao gồm các ngân hàng yếu kém) được duy trì ở mức 1,72%, đáp ứng mục tiêu tại Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị 05/CT-TTg, NHNN đã triển khai chương trình cho vay đối với người dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội với lãi suất ưu đãi: trong 5 năm đầu tiên thấp hơn 2%/năm, trong 10 năm tiếp theo thấp hơn 1%/năm (so với lãi suất cho vay bình quân VND trung dài hạn thông thường). Thời gian áp dụng lãi suất ưu đãi tối đa 15 năm.
Chương trình tín dụng hỗ trợ liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục được đẩy mạnh. Trong đó, ngoài Agribank là ngân hàng chủ lực cung cấp vốn không giới hạn quy mô, còn có 6 NHTM tham gia trong giai đoạn thí điểm đến hết năm 2025, với quy mô vốn khoảng 16.300 tỷ đồng.
Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản, NHNN đã mở rộng phạm vi, đối tượng của Chương trình thành Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản với quy mô 100.000 tỷ đồng. Tính đến cuối tháng 4/2025, tổng giải ngân lũy kế đạt trên 80.000 tỷ đồng cho gần 20.200 lượt khách hàng vay vốn.
Chương trình tín dụng ưu đãi cho doanh nghiệp đầu tư hạ tầng và công nghệ số với quy mô 500.000 tỷ đồng đã chính thức được triển khai với 21 ngân hàng đăng ký tham gia. Theo chương trình, lãi suất ưu đãi thấp hơn tối thiểu 1% so với mức cho vay bình quân cùng kỳ hạn của các ngân hàng, thời gian áp dụng ưu đãi tối thiểu 2 năm.