Thị trường lao động Mỹ ảm đạm trước thềm cuộc họp Fed

Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.

Theo báo cáo, hoạt động tái cơ cấu doanh nghiệp, sự nổi lên của công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và ảnh hưởng của thuế quan là những nguyên nhân chính phía sau làn sóng sa thải này.

Challenger, Gray & Christmas cho biết tổng số kế hoạch sa thải được công bố trong tháng 11 là 71.321 lao động, giảm mạnh so với con số của tháng 10. Tuy nhiên, tổng số lao động bị tuyên bố sa thải của 11 tháng đầu năm là 1,17 triệu người, cao hơn 54% so với cùng kỳ năm ngoái và là mức cao nhất kể từ năm 2020 - thời điểm đại dịch Covid-19 gây ra một cú sốc lớn đối với kinh tế toàn cầu.

Trong tháng trước, nhà mạng viễn thông Verizon tuyên bố sẽ cắt giảm 13.000 công việc. Các công ty công nghệ, một phần do ứng dụng AI trong công việc, tuyên bố giảm tổng cộng 12.377 công việc, nâng tổng lượng cắt giảm của ngành này trong năm nay tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng AI được cho là nguyên nhân khiến 54.694 lao động bị sa thải ở Mỹ từ đầu năm đến nay.

Thuế quan được cho là nguyên nhân khiến 2.000 lao động bị sa thải trong tháng 11 và gần 8.000 người mất việc trong 11 tháng đầu năm ở nền kinh tế lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, nguyên nhân quan trọng nhất của các đợt sa thải trong tháng trước là tái cơ cấu doanh nghiệp, tiếp đến là các vụ đóng cửa doanh nghiệp và điều kiện thị trường - kinh tế.

“Các kế hoạch sa thải đã giảm trong tháng 11, chắc chắn là một dấu hiệu tích cực. Nhưng cũng cần phải nói thêm rằng trong tháng 11 từ năm 2008 đến trước năm nay, mới chỉ có hai lần số lao động bị sa thải lớn hơn 70.000, vào năm 2022 và 2008”, chuyên gia Andy Challenger của Challenger, Gray & Christmas nhấn mạnh.

Ông nói thêm rằng từ sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008, các công ty ở Mỹ đã tránh việc tuyên bố sa thải vào cuối năm.

“Trước đây, các công ty thường công bố sa thải vào cuối năm, trùng hợp với thời điểm kết thúc năm tài chính của doanh nghiệp. Nhưng từ sau khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế, thời điểm tốt nhất để các công ty công bố sa thải là tránh những dịp nghỉ lễ”, ông Challenger phát biểu.

Trong tháng 10, số lao động bị tuyên bố sa thải ở Mỹ là 153.000 người, mức cao nhất của tháng 10 trong 22 năm.

Những con số trên được đưa ra trong bối cảnh bức tranh thị trường lao động Mỹ chuyển xấu trong thời gian gần đây. Báo cáo của công ty dịch vụ tuyển dụng ADP hôm thứ Tư cho thấy khu vực kinh tế tư nhân của Mỹ mất 32.000 công việc trong tháng 11, mức giảm mạnh nhất trong hơn 2 năm rưỡi.

Báo cáo của Challenger, Gray & Christmas cũng cho thấy triển vọng việc làm của người Mỹ đã xấu đi trong năm nay. Trong 11 tháng đầu năm, chủ sử dụng lao động ở nước này công bố kế hoạch tuyển dụng tổng cộng 497.151 lao động, giảm 35% so với cùng kỳ năm ngoái.

Số liệu thống kê chính thức của Bộ Lao động Mỹ chưa cho thấy sự gia tăng mạnh mẽ về tỷ lệ thất nghiệp. Theo dữ liệu mới nhất, tỷ lệ thất nghiệp ở nước này trong tháng 9 là 4,4%, tăng từ mức 4,3% của tháng 8.

Ngày 4/12, Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo hàng tuần cho thấy số người xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu giảm xuống mức thấp hơn kỳ vọng. Theo báo cáo này, có 191.000 nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần trước, mức thấp nhất trong hơn 3 năm và thấp hơn nhiều so với dự báo 220.000 mà các nhà phân tích đưa ra.

Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng tình hình chung của thị trường lao động Mỹ đang chuyển xấu và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cần hành động trước khi quá muộn.

Thị trường lãi suất tương lai đang giữ mức đặt cược gần 90% rằng Fed sẽ hạ lãi suất trong cuộc họp ngày 9-10/12, theo dữ liệu từ công cụ FedWatch Tool của sàn giao dịch CME. Trong một cuộc khảo sát của hãng tin Reuters, đa phần trong số hơn 100 nhà kinh tế được hỏi đều dự báo Fed sẽ hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong cuộc họp tới để hỗ trợ thị trường lao động.

Điệp Vũ