Thị trường chứng khoán Việt Nam trước bước nhảy nâng hạng

Ngày 9/12, chia sẻ tại Diễn đàn mua bán, sáp nhập (M&A) Việt Nam 2025 do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức, ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, thời gian qua chúng ta đã triển khai đồng bộ các bước hiện đại hóa hạ tầng giao dịch, cải thiện tính minh bạch và nâng cao chất lượng thị trường. Nhờ đó, Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường mới nổi năng động nhất, với hoạt động huy động vốn rất sôi động cùng sự tham gia ngày càng lớn của nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Trong năm vừa qua, chúng tôi cũng đã rà soát toàn diện các quy định pháp lý liên quan đến ngành, nhằm bảo đảm rằng Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn quốc tế. Đồng thời, các tiêu chuẩn về quản trị công ty cũng đang được nâng lên để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các nhà đầu tư tổ chức toàn cầu.

Ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chia sẻ tại Diễn đàn M&A Việt Nam 2025. (Ảnh: Lê Toàn)

Nhìn sang năm 2026, ông Bùi Hoàng Hải tin rằng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ bước sang một giai đoạn phát triển mới.

Thứ nhất, dù Việt Nam hiện vẫn được xếp vào nhóm “cận biên”, nhưng về mặt kỹ thuật chúng ta đã rất gần với các tiêu chí nâng hạng. Một số cổ phiếu nhiều khả năng sẽ được bổ sung vào các bộ chỉ số toàn cầu. Thực tế, các nhà đầu tư chủ động đã bắt đầu chuẩn bị trước cho bước chuyển này, và chúng tôi quan sát thấy sự quan tâm ngày càng tăng từ các quỹ quốc tế.

Thứ hai, với diễn biến lãi suất toàn cầu, đặc biệt là khả năng điều chỉnh chính sách của Fed, chúng tôi kỳ vọng dòng vốn vào các thị trường mới nổi - trong đó có Việt Nam - sẽ cải thiện rõ rệt trong năm 2026.

Chính phủ Việt Nam đã thể hiện quyết tâm rà soát và cải cách tất cả các lĩnh vực liên quan đến thị trường để tạo điều kiện phát triển. Cụ thể các cải cách pháp lý (regulatory reforms) sẽ giúp quy trình IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) trở nên suôn sẻ hơn, rõ ràng hơn và ít tốn thời gian hơn.

Các quy định pháp lý mới (như Nghị định 155) đã tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam, điển hình là việc bỏ quy định về đăng ký mã số giao dịch đối với nhà đầu tư gián tiếp.

Về giới hạn sở hữu nước ngoài (FOL) - đây là câu chuyện luôn được cộng đồng nhà đầu tư quan tâm. Mục tiêu của Chính phủ là huy động mọi nguồn lực cho phát triển kinh tế. Do đó, việc xem xét lại các giới hạn sở hữu nước ngoài là một nhiệm vụ lớn và cấp thiết. Hiện Bộ Tài chính, cùng Ủy ban Chứng khoán và các bộ, ngành liên quan, đang tiến hành tổng rà soát tất cả các ngành nghề để loại bỏ hoặc giảm các giới hạn FOL không còn phù hợp, chỉ giữ lại các giới hạn thực sự cần thiết đối với những ngành có tính chất đặc thù hoặc nhạy cảm.

Đối với doanh nghiệp, Ủy ban Chứng khoán và Bộ Tài chính khuyến khích các doanh nghiệp rà soát lại ngành nghề đã đăng ký của mình để giảm bớt những ngành nghề mà họ chưa có hoạt động kinh doanh. Nhìn chung, những nỗ lực cải cách và hiện đại hóa này đang giúp Việt Nam trên lộ trình hướng tới thị trường mới nổi (emerging market).

Ngọc Lan