Thầy giáo trẻ 'gặt' mùa vàng Olympic Vật lí quốc tế

Trong khóa đầu tiên chủ nhiệm đội tuyển, thầy Lê Xuân Bảo có 3 học sinh giành huy chương Olympic Vật lí khu vực, quốc tế.

Ba học sinh dự thi đã giành 4 huy chương Olympic Vật lí khu vực và quốc tế. Thầy Bảo cũng là giáo viên phổ thông trẻ nhất (SN 1996) được vinh danh tại Đại hội thi đua yêu nước tỉnh Nghệ An năm 2025.

“Mùa vàng đầu tiên”

Khóa 51 chuyên Vật lí (2022 - 2025) là lứa học sinh đầu tiên thầy Lê Xuân Bảo đứng lớp chủ nhiệm và bồi dưỡng chính kể từ khi nhận công tác tại Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An). Vật lí là một trong những môn học thế mạnh và có truyền thống của trường, có nhiều học sinh các khóa trước giành huy chương tại các cuộc thi Olympic quốc tế, khu vực.

Thầy Bảo tâm sự, bản thân không tránh khỏi áp lực để tiếp nối thành tích và truyền thống của trường, trong khi kinh nghiệm giảng dạy chưa nhiều. Tuy nhiên, Trường THPT chuyên Phan Bội Châu luôn tạo điều kiện để giáo viên trẻ được bồi dưỡng đội tuyển dự thi học sinh giỏi quốc gia, không chỉ môn Vật lí mà ở nhiều môn khác. Vì vậy, đây cũng là cơ hội để thầy Lê Xuân Bảo phát huy năng lực, sáng tạo và nhiệt huyết của giáo viên trẻ.

Nói về khóa học sinh vừa tốt nghiệp năm 2025 này, thầy Bảo chia sẻ điều thuận lợi là chất lượng đầu vào tốt và có nhiều nhân tố xuất sắc nổi trội. Trong đó, em Nguyễn Thế Quân là thủ khoa lớp chuyên Vật lí, ngay từ những bài kiểm tra đầu tiên để lựa chọn đội dự tuyển, em đã giải được nhiều bài tập khó với cách làm sáng tạo, tư duy mạch lạc. Phan Quang Triết, xuất thân là học sinh chuyên Toán nên có nhiều lợi thế trong những bài tập Vật lí chuyên sâu. Còn em Trần Nguyên Khải có nền tảng kiến thức vững vàng, chăm chỉ, nỗ lực không ngừng…

Thầy Lê Xuân Bảo - giáo viên Vật lí, Trường THPT chuyên Phan Bội Châu.

Tuy nhiên, hành trình dẫn dắt học sinh chinh phục các đấu trường quốc tế, khu vực không phải con đường thẳng. Năm 2024, Nguyễn Thế Quân đã xuất sắc giành giải Nhất học sinh giỏi quốc gia môn Vật lí và dự thi Olympic khu vực châu Á. Em được các thầy, cô giáo đánh giá cao, và hy vọng đem về Huy chương Vàng cho đội tuyển quốc gia. Điều bất ngờ xảy ra khi tham gia cuộc thi, Quân đã chọn giải bài hoàn toàn bằng tiếng Anh thay vì tiếng Việt.

“Trong lịch sử đội tuyển Vật lí Việt Nam, có lẽ chưa thí sinh nào chọn làm bài thi độc đáo như Quân, khiến cho tất cả giáo viên của đoàn “ngã ngửa”. Khi nhận được bản scan bài làm của Quân từ hội đồng thi, chúng tôi lo ngại vì em sử dụng tiếng Anh trong các thuật ngữ Vật lí chưa chính xác… Kết quả, em chỉ giành Huy chương Đồng và không thể đi tiếp vào cuộc thi Oympic quốc tế năm đó”, thầy Bảo kể lại.

Sau này, mỗi lần Nguyễn Thế Quân vào phòng thi, là thầy Bảo thấp thỏm, “đau tim” vì chưa biết có “phiên bản” nào khác của Quân xuất hiện, hoặc em có làm điều gì bất ngờ nữa hay không. Nhưng thất bại ở năm lớp 11 khiến cậu học trò rút ra nhiều kinh nghiệm, cẩn trọng, chỉn chu và chắc chắn hơn trong các kỳ thi quan trọng.

Mùa thi năm 2025, Nguyễn Thế Quân tiếp tục giành giải Nhất quốc gia, sau đó đoạt Huy chương Vàng ở cuộc thi Olympic Vật lí châu Á và Olympic Vật lí quốc tế. Đặc biệt, 2 Huy chương Vàng của Quân đều thuyết phục với số điểm cao nhất toàn đoàn Việt Nam.

Bên cạnh Nguyễn Thế Quân, khóa học trò thầy Bảo chủ nhiệm còn có em Phan Quang Triết, Trần Nguyên Khải đoạt Huy chương Bạc Olympic Vật lí châu Á và châu Âu. Trong 2 năm liên tục lớp 11 và 12, đội tuyển Vật lí dự thi học sinh giỏi quốc gia của Trường THPT chuyên Phan Bội Châu đều đỗ với tỷ lệ 100%, trong đó, chủ yếu giải Nhất và Nhì.

Thầy Lê Xuân Bảo (thứ 4 từ trái sang) và em Nguyễn Thế Quân (thứ 3 từ phải sang) - nam sinh giành Huy chương Vàng Olympic Vật lí châu Á và Olympic Vật lí quốc tế năm 2025.

Người tiếp lửa ở trường chuyên

Năm học 2025 - 2026, thầy Lê Xuân Bảo bắt đầu hành trình mới khi chủ nhiệm lớp 10 chuyên Vật lí khóa 54. Trong buổi học đầu tiên, thầy đã mời các bạn thành công ở khóa trước đến lớp “tiếp lửa” cho các em khóa mới.

Thầy Lê Xuân Bảo từng là học sinh rụt rè, nhút nhát khi nằm trong tốp cuối đầu vào lớp chuyên Vật lí Trường THPT chuyên Phan Bội Châu. Và chính thầy giáo chủ nhiệm Trần Văn Nga lúc đó từng bước thắp lửa cho học sinh của lớp tự tin, phấn đấu nỗ lực hơn theo đuổi đam mê Vật lí, bước qua vùng an toàn của bản thân.

“Ngày ấy tôi ở trọ trong con hẻm gần trường. Không biết bằng cách nào thầy biết địa chỉ, đến tận phòng trọ xem nơi ăn chốn ở, nói chuyện, động viên. Những câu chuyện của thầy nhẹ nhàng, thăm hỏi gia đình, đôi khi kể về những đàn anh khóa trước từng giành giải cao dù xuất phát điểm khiêm tốn… Tôi được truyền cảm hứng như vậy từ thầy chủ nhiệm, rồi khát khao chinh phục mục tiêu cao hơn ban đầu”, thầy giáo trẻ nhớ lại.

Thầy Lê Xuân Bảo (ngoài cùng bên phải) cùng đội tuyển học sinh giỏi quốc gia môn Vật lí năm 2025. Ảnh: NVCC

Lê Xuân Bảo đã có 3 năm THPT đáng nhớ, bứt phá từ tốp cuối của lớp và 2 lần đạt giải Nhì quốc gia môn Vật lí, được vào vòng 2 để chọn đội tuyển quốc gia tham dự các kỳ thi Olympic quốc tế. Sau khi tốt nghiệp THPT, Lê Xuân Bảo chọn ngành Vật lí học của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, và được học bổng của Nhà nước để theo học ngành Điện hạt nhân ở Trường Đại học Bách khoa Saint - Petersburg (Nga).

Bước ngoặt đến với Bảo vào kỳ thực tập năm thứ 3, vì lý do sức khỏe không đảm bảo để làm việc theo ngành Điện hạt nhân, buộc phải lựa chọn đổi ngành học hoặc có thể quay về bất cứ trường đại học nào trong nước. Gọi điện thoại về tâm sự với thầy giáo cũ Trần Văn Nga, và sau 2 tiếng đồng hồ suy nghĩ, Lê Xuân Bảo quyết định trở về Trường Đại học Vinh, theo học ngành Sư phạm Vật lí. Chỉ mất gần 2 năm để tốt nghiệp, Lê Xuân Bảo được tuyển dụng về Trường THPT chuyên Phan Bội Châu theo diện thu hút.

Thầy Bảo chia sẻ: “Tôi cảm thấy may mắn vì luôn nhận được sự quan tâm chân tình từ các thầy cô giáo cũ, dù không trở thành một kỹ sư như dự định ban đầu, nhưng đã theo ngành sư phạm mà không hối tiếc. Quyết định đó đã đưa tôi về ngôi trường cũ, ở vai trò khác là giáo viên. Chỉ sau 2 năm công tác, tôi được giao làm chủ nhiệm lớp, chủ nhiệm đội tuyển… Khi được tin tưởng và trao cơ hội, tôi chỉ biết nỗ lực, toàn tâm toàn ý với công việc và truyền đạt điều đó đến học trò”.

Hồ Lài