Thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào vùng cao

Mô hình nuôi cá tầm thương phẩm tại xã Thần Sa đang phát huy hiệu quả, trở thành một hướng đi mới trong phát triển kinh tế ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Mô hình nuôi cá tầm thương phẩm tại xã Thần Sa đang phát huy hiệu quả, trở thành một hướng đi mới trong phát triển kinh tế ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Đây là mô hình thuộc Tiểu dự án 2, Dự án 3 của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình mục tiêu quốc gia 1719), được triển khai từ tháng 12-2023. Tham gia mô hình, 6 hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn xã được hỗ trợ 5.000 con cá tầm giống.

Có mặt tại khu nuôi cá ở chân núi Thần Sa, chúng tôi gặp bà Lường Thị Tươi đang chăm sóc đàn cá. Bà chia sẻ: “Trước kia gia đình tôi chỉ trồng lúa và ngô, cuộc sống rất khó khăn. Khi được Nhà nước hỗ trợ giống cá tầm, tôi coi đây là cơ hội để thoát nghèo. Gần một năm nay, cả nhà dồn sức chăm sóc, hy vọng mô hình mang lại hiệu quả.”

Ông Trần Văn Tý, Tổ trưởng tổ sản xuất cộng đồng của mô hình nuôi cá tầm thương phẩm tại xã Thần Sa: Các hộ đối ứng 300 triệu đồng để xây dựng 8 bể nuôi cá có hệ thống nước tuần hoàn, dùng nguồn nước mát chảy từ núi cao xuống. Chính quyền địa phương cùng cán bộ kỹ thuật đã đồng hành sát sao từ khâu làm bể, chọn giống, chăm sóc, theo dõi sức khỏe cá đến xây dựng quy trình vệ sinh môi trường chăn nuôi cá thương phẩm.

Ông Nguyễn Đức Huế, cán bộ phụ trách nông nghiệp xã Thần Sa cho biết, không chỉ được hỗ trợ giống, các hộ dân được đi học tập kinh nghiệm, được hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi cá tầm thương phẩm. Người dân vững vàng về kỹ thuật chăn nuôi cộng với khí hậu mát mẻ, nguồn nước trong lành tự có của địa phương nên đàn cá sinh trưởng tốt, đến nay đã có những con đạt trọng lượng 5kg, đã bắt đầu xuất bán với giá từ 200-300 nghìn đồng/kg.

Cùng với mô hình nuôi cá tầm, từ nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia 1719, huyện Võ Nhai đã triển khai 27 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất đa dạng hóa sinh kế tại các xã, thị trấn trên địa bàn. Theo đó, người dân vùng đồng bào DTTS được hỗ trợ về vốn và kỹ thuật để phát triển các mô hình chăn nuôi trâu, bò sinh sản, lợn, gà; trồng lúa, ngô, rau màu và các hoạt động dịch vụ quy mô nhỏ. Tham gia các mô hình, người dân đều hăng hái đầu tư đối ứng chuồng trại, công chăm sóc và tích cực học tập nâng cao trình độ để áp dụng trong trồng trọt, chăn nuôi.

Đặc biệt, huyện khuyến khích và tạo điều kiện để người dân tham gia các tổ hợp tác, hợp tác xã, từng bước xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm từ sản xuất đến tiêu thụ, góp phần tăng thu nhập bền vững.

Mô hình nuôi trâu sinh sản tại xóm Khuôn Ngục, xã La Hiên (Võ Nhai) được nhiều hộ tích cực tham gia do phù hợp với điều kiện của địa phương.

Song song với đó, Võ Nhai chú trọng nâng cao năng lực cho người dân thông qua các lớp tập huấn kỹ năng sản xuất, quản lý kinh tế hộ và tiếp cận thị trường. Đây là yếu tố giúp người dân không chỉ tiếp cận mô hình mà còn đủ kiến thức, kỹ năng để chủ động phát triển kinh tế về lâu dài.

Ông Triệu Tiến Văn, Trưởng phòng Dân tộc huyện Võ Nhai: Võ Nhai có trên 70% dân số là đồng bào DTTS, nhiều xã thuộc diện đặc biệt khó khăn. Nhờ thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia 1719, huyện đã đạt nhiều kết quả tích cực trong phát triển triển kinh tế - xã hội. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân trên 2%/năm, vượt chỉ tiêu đề ra. Đến nay, 100% xã, thị trấn có đường nhựa, bê tông đến trung tâm; 100% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia hoặc các nguồn điện khác; 98% hộ có nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Cơ sở hạ tầng thiết yếu như trường học, trạm y tế, công trình thủy lợi từng bước được đầu tư đồng bộ…

Đặc biệt, thay đổi rõ nét nhất chính là trong nhận thức, tư duy phát triển kinh tế của người dân nhất là người dân vùng đồng bào DTTS. Từ chỗ trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, nay nhiều hộ đã chủ động đối ứng, tích cực học hỏi kỹ thuật, mạnh dạn đầu tư sản xuất. Sự đồng thuận, vào cuộc của người dân là yếu tố then chốt để các chính sách phát huy hiệu quả.

Có thể khẳng định, Chương trình mục tiêu quốc gia 1719 không chỉ mang lại nguồn lực hỗ trợ mà còn tạo cú hích quan trọng làm thay đổi tư duy, cách làm của đồng bào vùng cao Võ Nhai, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và xây dựng nông thôn mới bền vững.

Thu Hà