Thắp sáng tương lai vùng biên

Trên những cung đường gập ghềnh dẫn vào các bản làng xa xôi, những ngôi trường mới đang dần thành hình, mang theo hy vọng về một thế hệ trẻ vùng biên được học hành đầy đủ. Ảnh minh họa: Bảo Hà

Tầm nhìn của chương trình này rất rõ ràng: Không để bất kỳ đứa trẻ nào bị bỏ lại phía sau. Hiện tại, chỉ 1,2% học sinh vùng biên được học nội trú, một con số quá nhỏ bé so với nhu cầu thực tế. Hơn 6.000 phòng học, gần 8.000 phòng ở nội trú, 4.000 công trình phụ trợ và 3.400 phòng công vụ cho giáo viên là những con số minh chứng cho quy mô và tham vọng của dự án. Với tổng vốn đầu tư khoảng 37.000 tỷ đồng, chương trình không chỉ dựa vào ngân sách Trung ương mà còn huy động sức mạnh tổng hợp từ địa phương, doanh nghiệp và cả cộng đồng, tạo nên một phong trào thi đua “Cả nước vì biên giới thân yêu”. Đây là cuộc chạy đua với thời gian, là khát vọng thắp sáng tri thức nơi vùng đất khắc nghiệt nhất.

Chương trình được chia thành hai giai đoạn rõ ràng, với mục tiêu cụ thể và tiến độ “thần tốc, táo bạo”. Giai đoạn 1, trong năm 2025, 100 trường học sẽ được xây mới hoặc cải tạo, sẵn sàng đón học sinh vào năm học 2026-2027. Các tỉnh, thành phải hoàn tất hồ sơ ngay trong tuần đầu của một tháng nhất định, để từ tháng 9/2025, 30 đến 40 trường có thể đồng loạt khởi công, số còn lại rải rác đến cuối năm. Điểm rơi hoàn thành được tính toán hợp lý vào mùa hè 2026, tránh gián đoạn năm học. Giai đoạn 2, từ 2026 đến 2027, sẽ mở rộng ra toàn bộ 248 trường, tạo nên một mạng lưới giáo dục bền vững, đồng bộ.

Để hiện thực hóa tham vọng này, một cơ chế đặc biệt, linh hoạt đã được thiết lập. Thủ tục hành chính được rút gọn, các chính sách thông thoáng nhưng vẫn đảm bảo chống tiêu cực, tham nhũng. Các bộ, ngành trung ương phối hợp chặt chẽ với địa phương, phân định rõ vai trò: từ việc hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Chính phủ, thiết kế mẫu trường phù hợp với từng vùng miền đến việc quy hoạch đất đai và vận động người dân hiến đất. Mỗi ngôi trường mới không chỉ là những khối bê tông, mà phải linh hoạt theo địa hình - từ những ngôi nhà sàn cột bê tông nơi vùng cao đến các công trình uốn lượn theo triền đồi, đảm bảo diện tích tiêu chuẩn từ 5 đến 10ha cho mỗi trường 1.000 học sinh nội trú.

Chương trình không chỉ xây trường, mà còn tái cấu trúc hệ thống giáo dục ở cấp xã. Nhiều điểm trường nhỏ lẻ, phân tán sẽ được thay thế bằng các trường trung tâm hiện đại, nơi học sinh từ các vùng lân cận được tập trung học tập theo mô hình nội trú hoặc bán trú.

Sức mạnh của chương trình nằm ở sự đồng lòng. Lực lượng quân đội, công an sẵn sàng đảm nhận thi công ở những vùng sâu, vùng xa đầy thách thức. Trong khi đó, các đơn vị dân sự sẽ linh hoạt triển khai ở những khu vực thuận lợi hơn. Nguyên tắc chỉ đạo xuyên suốt là “cứng” về mục tiêu và tiến độ, nhưng “mềm” trong cách làm, tạo điều kiện để mỗi địa phương phát huy sáng tạo, phù hợp với đặc thù riêng.

Trên những cung đường gập ghềnh dẫn vào các bản làng xa xôi, những ngôi trường mới đang dần thành hình, mang theo hy vọng về một thế hệ trẻ vùng biên được học hành đầy đủ, được chạm đến những ước mơ lớn lao. Với quyết tâm của cả nước, ánh sáng tri thức sẽ lan tỏa, thắp lên tương lai rực rỡ cho những đứa trẻ nơi vùng đất thiêng liêng.

Thái Bình