Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy giải ngân đầu tư công năm 2025

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính phát biểu. Ảnh: VGP

Chiều 10/9, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính chủ trì họp Tổ công tác số 8 kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy giải ngân đầu tư công năm 2025 đối với 6 bộ, cơ quan trung ương.

Thông tin tại cuộc họp về tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công và khó khăn, vướng mắc của các bộ, cơ quan Trung ương 8 tháng năm 2025 thuộc Tổ công tác số 8, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2025 Thủ tướng Chính phủ giao cho 6 bộ, cơ quan Trung ương thuộc Tổ công tác số 8, gồm: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bộ Dân tộc và Tôn giáo; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Thông tấn xã Việt Nam; Đài Truyền hình Việt Nam; Đài Tiếng nói Việt Nam.

CHỈ CÓ 3/6 BỘ PHÂN BỔ HẾT KẾ HOẠCH VỐN ĐƯỢC GIAO

Theo thông tin từ cuộc họp, tổng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ giao cho 6 bộ, cơ quan Trung ương thuộc Tổ công tác số 8 là 4.079,857 tỷ đồng, chiếm 2,2% tổng kế hoạch đầu tư vốn của các bộ, cơ quan Trung ương cả nước.

Tuy nhiên, tính đến ngày 31/8/2025, chỉ có 3/6 bộ đã phân bổ hết kế hoạch vốn được giao, trong khi 3 bộ còn lại vẫn chưa phân bổ hết, với tổng số vốn còn lại chưa phân bổ lên tới 621,752 tỷ đồng, chiếm 15,24% tổng kế hoạch đầu tư vốn của các bộ này và chiếm 2,39% tổng số vốn chưa phân bổ của các bộ, ngành cả nước.

Đáng chú ý, ước giải ngân tính đến ngày 31/8/2025 của các bộ thuộc Tổ công tác số 8 chỉ đạt 951,654 tỷ đồng, tương đương 23,33% kế hoạch được giao, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của cả nước là 46,26%.

Tại cuộc họp, đại diện các bộ và cơ quan Trung ương đã chỉ ra nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải ngân vốn đầu tư công. Một trong những nguyên nhân chính là sự phức tạp trong quy trình thủ tục, đặc biệt đối với các dự án thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và truyền thông. Các dự án này thường yêu cầu quy trình phê duyệt phức tạp, và trong một số trường hợp, cần phải thay thế đơn vị tư vấn do thiếu kinh nghiệm. Điều này không chỉ làm chậm tiến độ giải ngân mà còn ảnh hưởng đến chất lượng của các dự án.

Ngoài ra, việc thiếu cơ quan chuyên môn thẩm định cho các dự án công nghệ thông tin cũng là một yếu tố gây khó khăn. Nhiều chi phí chưa có hướng dẫn xác định, và công nghệ thay đổi nhanh chóng, khiến cho chủ đầu tư gặp khó khăn trong việc chuẩn bị dự án và phê duyệt hồ sơ thiết kế chi tiết.

Quang cảnh cuộc họp. Ảnh: TTXVN

Bên cạnh đó, năng lực của đội ngũ chuyên môn trực tiếp triển khai dự án mặc dù đã ngày càng được bổ sung, hoàn thiện, phù hợp tình hình thực tế quản lý dự án, tuy nhiên vẫn còn hạn chế, chưa thực sự đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý trong tình hình mới, nhất là trong bối cảnh ban hành nhiều văn bản mới có liên quan và tính chất đặc thù của các dự án triển khai, làm ảnh hưởng một phần đến tiến độ thực hiện hoàn thành hồ sơ, thủ tục và công tác lập hồ sơ khối lượng giải ngân vốn của từng dự án.

Chưa kể, việc sáp nhập bộ, cơ quan Trung ương, địa phương yêu cầu phải điều chuyển kế hoạch vốn giữa các bộ, địa phương, điều chỉnh lại quy hoạch, khiến việc chậm giải ngân vốn đầu tư công.

CẦN NÂNG CAO NĂNG LỰC DỰ BÁO VỀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC DANH MỤC ĐẦU TƯ

Ghi nhận sự cố gắng của một số bộ, cơ quan Trung ương về công tác phân bổ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính yêu cầu các bộ, cơ quan Trung ương cần quyết tâm hơn nữa trong việc triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra. Các bộ cần xác định rõ nguyên nhân của sự chậm trễ và rà soát lại trách nhiệm của chính chủ đầu tư. Việc chuẩn bị đầu tư chưa tốt, thẩm định và đánh giá tác động môi trường chưa hoàn thành là những vấn đề cần được giải quyết ngay.

Để đạt được mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao vào năm 2025, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan cần nâng cao năng lực dự báo về tính khả thi của các danh mục đầu tư. Phó thủ tướng nhấn mạnh bên cạnh những nguyên nhân khách quan, nguyên nhân chủ quan cũng cần được xem xét kỹ lưỡng. Sự lãnh đạo, chỉ đạo ở một số bộ, ngành còn chưa quyết liệt, thiếu sâu sát và chưa cụ thể.

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính cũng đề nghị các bộ, cơ quan cần tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công. Việc đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, tháo gỡ các khó khăn về đất đai, tài nguyên là rất cần thiết. Đồng thời, các đơn vị liên quan cần khẩn trương đôn đốc các nhà thầu hoàn thiện hồ sơ và đẩy mạnh công tác thanh quyết toán vốn.

Để giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương. Việc cá thể hóa trách nhiệm không chỉ giúp xác định rõ người chịu trách nhiệm mà còn tạo ra động lực thúc đẩy các bộ, ngành thực hiện nhiệm vụ của mình một cách hiệu quả hơn.

Trong bối cảnh nền kinh tế đang phục hồi và phát triển, việc giải ngân vốn đầu tư công không chỉ là nhiệm vụ cấp bách mà còn là yếu tố quyết định đến sự phát triển bền vững của đất nước. Phó Thủ tướng Mai Văn Chính khẳng định các bộ, ngành cần tiếp tục xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ trọng tâm, từ đó có những giải pháp cụ thể để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đảm bảo tiến độ và chất lượng của các dự án.

Người đứng đầu các bộ, ngành, cơ quan phải đề cao trách nhiệm, sát sao, cụ thể, nắm chắc tình hình; chỉ đạo chủ đầu tư tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ giải ngân các dự án; kịp thời xác định rõ các vướng mắc và nguyên nhân giải ngân chậm của từng dự án cụ thể để trực tiếp chỉ đạo tháo gỡ theo thẩm quyền.

Dũng Hiếu