Thành phố Hồ Chí Minh tiên phong phát triển hệ sinh thái tái tạo xanh

Nhiều doanh nghiệp tại Khu Công nghiệp Tân Tạo, Thành phố Hồ Chí Minh sử dụng điện mặt trời áp mái.

Cuộc đua hướng tới một nền kinh tế carbon thấp, tối ưu hóa chi phí sản xuất đã không còn là một lựa chọn mà trở thành một xu thế tất yếu. Đứng trước bối cảnh này, Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh (SHTP) đặt mục tiêu phấn đấu xây dựng Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh trở thành mô hình kiểu mẫu “khu công nghệ xanh” để nhân rộng ra các khu công nghiệp trên cả nước.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Quốc Cường, Phó Trưởng Ban quản lý Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ hướng tới kinh tế xanh, chuyển đổi kép, Việt Nam đã có những cam kết mạnh mẽ tại COP26, đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Đặc biệt, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chính phủ, bốn nghị quyết then chốt, hay còn gọi là “Bộ tứ trụ cột” đã trở thành kim chỉ nam cho mọi hành động. Đó là Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế; Nghị quyết 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật trong kỷ nguyên mới.

Công ty trách nhiệm hữu hạn Juki Việt Nam, Khu chế xuất Tân Thuận, Thành phố Hồ Chí Minh đang ứng dụng các giải pháp hướng đến thân thiện với môi trường.

Theo các chuyên gia, cả thế giới đang chứng kiến một cuộc cách mạng năng lượng sâu sắc và toàn diện, Việt Nam cũng đang đứng trước những cơ hội và thách thức lịch sử.

Cuộc đua hướng tới một nền kinh tế carbon thấp, được thúc đẩy bởi những cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng và tối ưu hóa chi phí sản xuất đã không còn là một lựa chọn mà trở thành một xu thế tất yếu.

Năng lượng tái tạo, đặc biệt là hydrogen xanh đang là nguồn năng lượng sạch có tiềm năng lớn trong việc thay thế nhiên liệu hóa thạch, góp phần giảm thiểu khí thải carbon trong các ngành công nghiệp nặng, vận tải, và năng lượng.

Sau hơn một năm thực hiện Quyết định 165/QĐ-TTg ngày 7/2/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Việt Nam nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng nhận được rất nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tư trong và ngoài nước nghiên cứu, đề xuất, triển khai dự án phát triển hydrogen.

Cụ thể hóa Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen, Thành phố Hồ Chí Minh đặt mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ các nguồn năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện rác, điện gió) sẽ đạt khoảng 15% tổng công suất hệ thống.

Chiến lược này vừa bảo đảm an ninh năng lượng cho thành phố, vừa là bước đi then chốt để thực hiện cam kết quốc gia về đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Với tinh thần chủ động, quyết tâm, đổi mới, hợp tác, Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh với sự đồng hành của các doanh nghiệp tiên phong, sẽ tiếp tục là hình mẫu quốc gia về tích hợp công nghệ cao, chuyển đổi số và phát triển xanh, góp phần thực hiện hiệu quả các đột phá chiến lược mà Việt Nam đã đề ra.

Trên nền tảng định hướng chung của thành phố, Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh đặt ra mục tiêu đến năm 2045 phấn đấu đạt mục tiêu Net Zero với lộ trình chuyển đổi dựa trên sáu trụ cột: hạ tầng số; hạ tầng xanh; năng lượng tái tạo (điện mặt trời, hydrogen xanh); kinh tế tuần hoàn; đổi mới sáng tạo mở; liên kết vùng.

Đây là mục tiêu mang tính đột phá, thể hiện vai trò tiên phong của Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao. Điều này cho thấy, Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ hưởng ứng mà còn muốn trở thành một khu vực kiểu mẫu, một “phòng thí nghiệm sống” cho các giải pháp năng lượng bền vững.

Việc đạt được mục tiêu này sẽ định hình Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh thành một trung tâm khoa học và đổi mới sáng tạo quốc tế với dấu ấn xanh rõ nét. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang “xanh hóa”, việc đáp ứng các tiêu chuẩn về năng lượng sạch sẽ là yếu tố then chốt để củng cố vị thế của Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh như một điểm đến hàng đầu cho dòng vốn đầu tư FDI chất lượng cao, đặc biệt trong các ngành vi mạch, bán dẫn và công nghệ sinh học.

Các chuyên gia dự báo, nhu cầu hydrogen xanh của Việt Nam đến năm 2030 khoảng 436 nghìn tấn/năm, đến năm 2050 khoảng 40,7 triệu tấn/năm. Các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới (hydrogen xanh, ammoniac xanh) sẽ là mũi nhọn trong chiến lược phát triển bền vững của quốc gia, giúp Việt Nam đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Trưng bày sản phẩm công nghệ cao tại Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh.

Thành phố Hồ Chí Minh đang tích cực thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo như một phần quan trọng trong chiến lược chuyển đổi xanh, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Địa phương này đã ban hành Quyết định 5260/QĐ-UBND phê duyệt kế hoạch thực hiện “Đề án triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng” (JETP) đến năm 2050.

Theo đó, thành phố đặt mục tiêu thúc đẩy phát triển công nghiệp năng lượng tái tạo (công nghiệp chế tạo thiết bị năng lượng tái tạo, thiết bị lưu trữ điện năng, thu hồi, hấp thụ, lưu trữ và sử dụng CO2); sản xuất hydro xanh, amoniac xanh... cho mục tiêu phát triển bền vững.

Tiến sĩ Nguyễn Hải An, Giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: biến đổi khí hậu đang thúc đẩy xu hướng phát triển năng lượng sạch toàn cầu, và Thành phố Hồ Chí Minh có tiềm năng lớn về điện mặt trời áp mái với khoảng 6.300MW.

Trong bối cảnh hiện nay, việc ứng dụng năng lượng tái tạo là hướng đi chiến lược, tiết kiệm, bền vững. Trung tâm Công nghệ sinh học có đội ngũ nhà khoa học có thể nghiên cứu xử lý phế phẩm nông nghiệp (vỏ điều, rơm rạ, hữu cơ) thành chế phẩm sinh học, góp phần giảm ô nhiễm, tạo năng lượng, phát triển kinh tế tuần hoàn.

DUY KHÁNH