Thành lập Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu: Điều phối dòng chảy dữ liệu quốc gia

Hiệp hội Dữ liệu quốc gia ngày 3.7 cho biết, trong bối cảnh dữ liệu trở thành tài sản chiến lược, là “nguồn dầu mỏ mới” trong kỷ nguyên số, Trung tâm Dữ liệu quốc gia được thành lập với nhiệm vụ là đầu mối chia sẻ dữ liệu, hỗ trợ hoạch định chính sách, cải thiện dịch vụ công và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Thực hiện nhiệm vụ chiến lược này, Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu thuộc Trung tâm Dữ liệu quốc gia được thành lập.

Thành lập Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu: Làm chủ công nghệ, củng cố chủ quyền dữ liệu số - Ảnh: NDA

Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu (Trung tâm) có trách nhiệm tham mưu giúp Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia nghiên cứu, triển khai hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; đầu tư, hợp tác cung cấp các sản phẩm, dịch vụ về dữ liệu; cung cấp hạ tầng, giải pháp về công nghệ thông tin phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Được xác định là “lõi” của một trung tâm đầu não thực hiện điều phối dòng chảy dữ liệu quốc gia, sự ra đời của Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong tiến trình xây dựng nền kinh tế số và thực thi chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Đây không chỉ là sự ra đời của một đơn vị chuyên môn, mà còn là sự hiện thực hóa tầm nhìn quốc gia về việc dữ liệu là tài sản chiến lược.

Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu được định vị như một bộ não đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực dữ liệu, nơi thúc đẩy khai thác, ứng dụng và chuyển hóa dữ liệu thành giá trị phục vụ quản trị, điều hành và phát triển kinh tế - xã hội. Cũng từ đây, các định hướng đổi mới, hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và viện nghiên cứu, trong việc tạo ra các nền tảng, mô hình kinh doanh dữ liệu mới sẽ được khai mở.

Việc phát triển công nghệ với những tiêu chuẩn khai thác dữ liệu tại đây sẽ góp phần đưa Việt Nam hòa nhịp với các chuẩn mực quốc tế, khẳng định vị thế quốc gia trên bản đồ chuyển đổi số toàn cầu. Đây được xem là bước đi then chốt trong hiện thực hóa chủ trương của Đảng, Chính phủ về việc coi dữ liệu là "nguồn tài nguyên mới" trong kỷ nguyên số.

Được định vị là một trụ cột công nghệ trong hệ sinh thái số quốc gia, Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu đóng vai trò dẫn dắt trong nghiên cứu, phát triển và ứng dụng các sản phẩm công nghệ dữ liệu lõi: từ nền tảng hạ tầng số, công nghệ AI, blockchain cho đến các hệ thống quản trị và phân tích dữ liệu lớn. Không chỉ khai phá tiềm năng dữ liệu đang ngày càng gia tăng trong mọi lĩnh vực, Trung tâm còn là nơi ươm tạo những sáng kiến công nghệ chiến lược, đồng hành cùng Chính phủ, doanh nghiệp và người dân trên hành trình hiện đại hóa đất nước.

Sự ra đời của Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu thể hiện rõ quyết tâm chính trị và tầm nhìn dài hạn của Việt Nam trong việc chủ động làm chủ công nghệ, củng cố chủ quyền dữ liệu số, và khẳng định vị thế quốc gia trong dòng chảy toàn cầu hóa của nền kinh tế tri thức.

Một trong các mục tiêu mà Trung tâm hướng tới là phát huy cao độ giá trị của dữ liệu - nguồn tài nguyên quý giá, tư liệu sản xuất mới nhằm tạo động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao hiệu suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia. Đây cũng là kho dữ liệu tổng hợp, trụ cột để phát triển, hình thành các sản phẩm công nghệ chiến lược, các hệ thống dữ liệu tin cậy của Nhà nước, nhằm kết nối, chia sẻ, tạo ra nhiều giá trị mới cho phát triển, tạo nền tảng vững chắc cho quá trình xây dựng chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Ngày 1.7.2025, Luật Dữ liệu chính thức có hiệu lực, đánh dấu lần đầu tiên Việt Nam có một bộ khung pháp lý toàn diện về dữ liệu. Không chỉ là đạo luật về kỹ thuật, đây là đạo luật định hình quyền lực số, chủ quyền dữ liệu và kiến tạo lại mối quan hệ Nhà nước - doanh nghiệp - người dân trên không gian số. Cũng kể từ thời điểm này, đất nước chính thức bước vào một chương cải cách mới: một bên là sắp xếp lại bản đồ hành chính quốc gia, một bên là thiết lập bản đồ dữ liệu số, định hình tương lai quản trị bằng luật pháp và công nghệ.

Tuyết Nhung