Thẩm tra chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Minh Sơn chủ trì phiên họp.

Tham dự có: Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính; đại diện Thường trực một số Ủy ban của Quốc hội; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà; đại diện lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Long An, tỉnh Bình Dương.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Minh Sơn phát biểu

Theo Tờ trình do Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà trình bày, Dự án có tên là “Dự án Đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh”; địa điểm thực hiện là TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh: Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Long An và Bình Dương. Dự án thuộc nhóm dự án quan trọng quốc gia.

Thứ trưởng cũng nêu rõ, việc đầu tư khép kín đường Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh là cần thiết vì việc tiếp tục và đẩy mạnh đầu tư hệ thống hạ tầng giao thông đặc biệt là các tuyến vành đai của TP. Hồ Chí Minh, trong đó có Vành đai 4 là rất quan trọng nhằm tạo động lực, sức lan tỏa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương, Long An, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển kinh tế - xã hội của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói riêng và của cả nước nói chung.

Toàn cảnh phiên họp

Đường Vành đai 4 sẽ góp phần cải thiện tình trạng giao thông nội thành/nội tỉnh, kết nối vùng miền, rút ngắn thời gian lưu thông, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; kết nối các khu công nghiệp, cảng biển và cảng hàng không quốc tế; kết nối các khu đô thị, mở rộng và phát triển đô thị; giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Dự án có điểm đầu tại ngã tư Tóc Tiên - Châu Pha (khu vực nút giao với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và Đường tỉnh ĐT.992) và điểm cuối giao với đường trục Bắc - Nam tại khu vực Cảng Hiệp Phước, huyện Nhà Bè, TP. Hồ Chí Minh. Tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 207,26 km; đường cao tốc có tốc độ thiết kế 100km/h, quy mô 08 làn xe cao tốc.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà phát biểu

Dự án được đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BOT, có sự tham gia của vốn nhà nước (ngân sách trung ương, ngân sách địa phương) và vốn nhà đầu tư.

Tổng diện tích đất chiếm dụng của Dự án khoảng 1.420,70ha. Tổng diện tích giải phóng mặt bằng khoảng 1.415,49ha, số hộ bị ảnh hưởng: khoảng 5.862 hộ.

Sơ bộ tổng mức đầu tư của Dự án khoảng 120.412,55 tỷ đồng. Vốn ngân sách nhà nước khoảng 69.780,33 tỷ đồng; vốn nhà đầu tư huy động: 50.632,22 tỷ đồng.

Ủy viên là ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Đức Hiếu phát biểu

Tiến độ thực hiện Dự án từ năm 2025 đến năm 2029, phấn đấu hoàn thành Dự án cuối năm 2028.

Góp ý vào tổng mức đầu tư dự án, một số đại biểu cho rằng, dự án có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 120 nghìn tỷ đồng, đây là con số rất lớn, do đó đề nghị làm rõ khả năng cân đối vốn sẽ như thế nào? Bên cạnh đó, cần tính toán lại thời gian hoàn thành Dự án và Chính phủ cần phân tích kỹ lưỡng và quan tâm đến công tác giải phóng mặt bằng bởi dự án đường Vành đai 4 theo tính toán sẽ ảnh hưởng đến hơn 5 nghìn hộ dân.

Liên quan đến hình thức đầu tư của dự án sẽ theo phương thức PPP, có ý kiến cho rằng, qua giám sát một số dự án thực hiện theo hình thức này trong thực tế thì còn nhiều khó khăn, nhất là vấn đề lựa chọn nhà đầu tư. Do vậy, đề nghị Chính phủ nêu rõ và có phương án khả thi, cũng như đưa ra phương án dự phòng nếu không huy động được nguồn vốn thì sẽ tính toán như thế nào?

Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường phát biểu

Cũng tại phiên họp, nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ cần báo cáo đánh giá sơ bộ tác động môi trường bao gồm những nội dung chính như: xác định các đặc điểm cơ bản về hiện trạng môi trường tự nhiên, tài nguyên sinh vật, các hệ sinh thái, kinh tế - xã hội… của vùng Dự án đi qua; đánh giá tác động về môi trường, xã hội trong giai đoạn chuẩn bị Dự án, thực hiện Dự án và quá trình vận hành khai thác cũng như đề xuất các biện pháp phòng ngừa, bảo vệ môi trường…

Phát biểu kết luận, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Minh Sơn nêu rõ, các ý kiến cơ bản nhất trí với sự cần thiết của Dự án đầu tư và đánh giá Dự án cơ bản phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và các quy hoạch có liên quan. Một số ý kiến đề nghị làm rõ hơn tính cấp thiết của Dự án.

Đa số ý kiến cơ bản nhất trí với phạm vi, quy mô, hướng tuyến, phương án thiết kế sơ bộ của Dự án, tuy nhiên, đề nghị thuyết minh, phân tích rõ hơn các ưu điểm, nhược điểm của từng phương án để làm cơ sở lựa chọn hướng tuyến tối ưu, bảo đảm phù hợp với điều kiện địa hình và hiệu quả đầu tư của Dự án.

Đồng thời, đề nghị bổ sung, làm rõ hơn cơ sở đề xuất và rà soát, tính toán kỹ lưỡng việc phân bố lưu lượng phương tiện trên toàn tuyến để bố trí các nút giao phù hợp với quy định hiện hành, bảo đảm an toàn trong quá trình vận hành khai thác; báo cáo bổ sung việc thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn của Dự án; làm rõ hơn những khó khăn Dự án có thể gặp phải như nhu cầu vật liệu đất đắp, khả năng đáp ứng nguồn lực...; rà soát kỹ lưỡng các cơ chế, chính sách đặc thù để bảo đảm phù hợp với tính chất của Dự án.

Thụy Vũ