Thái Nguyên nâng cao giá trị nông sản từ các mô hình liên kết sản xuất - tiêu thụ

Trong những năm qua, nhằm phát triển bền vững khu vực nông thôn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên (trước đây là Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) đã chỉ đạo Chi cục Kinh tế hợp tác (Văn phòng Điều phối Nông thôn mới và Chi cục Phát triển nông thôn) và các đơn vị trực thuộc triển khai nhiều mô hình liên kết sản xuất - tiêu thụ giữa trang trại, hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp, nhằm nâng cao giá trị nông sản và ổn định đầu ra cho người dân trong vùng nông thôn và dân tộc thiểu số.

Thông qua nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), giai đoạn 2021–2025, tỉnh đã triển khai 30 dự án chuỗi giá trị cho 6 doanh nghiệp, 24 HTX và trên 900 hộ dân, với tổng ngân sách nhà nước hỗ trợ hơn 21,2 tỷ đồng.

Tỉnh hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu sản phẩm, hỗ trợ bao bì, nhãn mác, hỗ trợ biển hiệu giới thiệu và bán sản phẩm, hỗ trợ chủ thể có sản phẩn đạt tiêu chuẩn sản phẩm OCOP với tổng kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là trên 3,0 tỷ đồng

Ngoài ra, nhiều đơn vị cũng được hỗ trợ website, hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu sản phẩm, hỗ trợ bao bì, nhãn mác, hỗ trợ biển hiệu giới thiệu và bán sản phẩm, hỗ trợ chủ thể có sản phẩn đạt tiêu chuẩn sản phẩm OCOP với tổng kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là trên 3,0 tỷ đồng; hỗ trợ 02 dự án cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp hiện đại cho 03 hợp tác xã với kinh phí 0,55 tỷ đồng.

Đặc biệt, từ ngân sách khuyến nông Trung ương và địa phương, 14 mô hình/dự án khuyến nông được triển khai cho 22 hợp tác xã, 6 tổ hợp tác, với gần 300 hộ liên kết, tổng kinh phí lên tới 32 tỷ đồng.

Nhiều mô hình tiêu biểu có sự tham gia tích cực của đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần tạo sinh kế và nâng cao thu nhập, điển hình như: HTX chè La Bằng (xã La Bằng). HTX đã chuyển đổi từ trồng chè truyền thống sang canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ. HTX có 15 thành viên, hơn 100 hộ liên kết (phần lớn là người Tày, Nùng), với diện tích trên 30 ha. Thu nhập hộ cao nhất đạt 350 triệu đồng/năm, trung bình từ 150 - 200 triệu đồng.

Bên cạnh đó còn có HTX Nông nghiệp và Dược liệu Thiên Phúc (xã Đồng Hỷ), đã áp dụng mô hình sản xuất tuần hoàn - trồng dược liệu hữu cơ, tận dụng phụ phẩm làm thức ăn chăn nuôi. Mô hình liên kết với 15 tổ hợp tác (khoảng 50 hộ thành viên), nhiều phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số tham gia.

Mô hình liên kết với 15 tổ hợp tác tại Hợp tác xã Nông nghiệp dược liệu Thiên Phúc giúp nâng cao sinh kế và thu nhập cho các thành viên

Thị trường tiêu thụ sản phẩm của Hợp tác xã Nông nghiệp dược liệu Thiên Phúc đã có mặt ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước, phục vụ cho các đám lễ, tiệc cũng như đưa vào các cửa hàng thực phẩm sạch với sản lượng tương đối lớn. Sản phẩm sâm Bố Chính và gà Mông đen do HTX nuôi bằng cám và những sản phẩm được điều chế từ dược liệu tạo thành món gà Mông đen hầm sâm và đã được thị trường đón nhận.

Ngoài ra còn có Mô hình trồng gạo J2 tại xã Kim Phượng bao gồm các thành viên Tổ hợp tác với 23 thành viên là phụ nữ dân tộc Tày. HTX sản xuất gạo J2 được đào tạo, cung cấp kiến thức về quản lý chất lượng sản phẩm, hướng đến sản xuất an toàn, giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người; tạo mã QR truy xuất nguồn gốc; hỗ trợ tham gia sàn thương mại điện tử, bán hàng online…

Với mô hình trồng quế tại huyện Định Hóa cũ, tỉnh đã giúp triển khai thực hiện 02 dự án về phát triển cây quế trên địa bàn với tổng kinh phí hỗ trợ là 3.201 triệu đồng. Thông qua triển khai dự án liên kết sản xuất, đến nay đã có khoảng 3.400 ha cây quế được trồng tập trung tại 8 xã mới của huyện Định Hóa cũ. Trong đó, Công ty TNHH Vũ Hoa là đơn vị đầu mối, tư vấn hỗ trợ kỹ thuật, cây giống và tiêu thụ sản phẩm cho các hộ liên kết.

Công ty TNHH Vũ Hoa là đơn vị đầu mối, tư vấn hỗ trợ kỹ thuật, cây giống và tiêu thụ sản phẩm quế cho các hộ liên kết.

Có thể thấy tầm quan trọng của các mô hình liên kết trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là đối với đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên. Đây được xem là hướng đi bền vững góp phần hình thành nền nông nghiệp hàng hóa, nâng cao hiệu quả sản xuất và thu nhập cho người dân.

Đặc biệt thông qua những cơ chế hỗ trợ, khuyến khích hợp tác liên kết sản xuất đã góp phần mang lại bước phát triển khá toàn diện cho nền nông nghiệp của tỉnh, đồng thời giúp người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận nguồn hỗ trợ và nâng cao lợi ích khi tham gia các chuỗi liên kết, đảm bảo thu nhập và phát triển bền vững.

Minh Huế