Thái Lan phản hồi việc Campuchia muốn đưa vấn đề biên giới lên ICJ

Ngày 5-6 xuất hiện các diễn biến mới liên quan tình hình biên giới Campuchia-Thái Lan, xung quanh việc Campuchia muốn đưa vấn đề tranh chấp biên giới với Thái Lan lên Tòa Công lý Quốc tế (ICJ).

Thái Lan kêu gọi đối thoại song phương

Ngày 5-6, chính phủ Thái Lan tuyên bố không công nhận thẩm quyền bắt buộc của ICJ trong tranh chấp lãnh thổ với Campuchia, nhấn mạnh rằng hai nước đã có các cơ chế song phương hiện có để giải quyết vấn đề, theo tờ Bangkok Post.

Theo tuyên bố của Thái Lan, hai bên đã tổ chức đối thoại và thống nhất sử dụng các cơ chế song phương như Ủy ban Biên giới hỗn hợp (JBC), Ủy ban Biên giới chung Thái Lan - Campuchia (GBC) và Ủy ban Biên giới khu vực (RBC) để xử lý vụ việc.

Thủ tướng Campuchia Hun Manet và Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra tại thủ đô Phnom Penh hồi tháng 4. Ảnh: AKP

“Campuchia đã bày tỏ ý định đưa vụ việc lên ICJ. Tuy nhiên, Thái Lan không công nhận thẩm quyền bắt buộc của ICJ kể từ năm 1960. Hai bên đã thống nhất ngay từ đầu rằng các vấn đề như thế này sẽ được giải quyết thông qua các cơ chế song phương hiện có” - tuyên bố nêu rõ.

Chính phủ Thái Lan nhấn mạnh rằng ưu tiên hàng đầu hiện nay là cả hai bên cần tập trung giải quyết vấn đề biên giới Campuchia-Thái Lan một cách ôn hòa, tránh để xung đột leo thang, làm phức tạp thêm tình hình. Các cuộc đàm phán biên giới trước đây, đặc biệt thông qua JBC, đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

“Thái Lan sẵn sàng nối lại tiến trình JBC vào ngày 14-6 tới tại Phnom Penh và hy vọng Campuchia sẽ thể hiện thiện chí tương xứng, phản ánh cam kết chung của hai nước đối với hòa bình, ổn định và tôn trọng lẫn nhau” - tuyên bố khẳng định.

Cũng trong ngày 5-6, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan - ông Phumtham Wechayachai nhấn mạnh rằng hiện không có vấn đề nào cần sự can thiệp của ICJ.

“Hiện không có vấn đề nào cần sự can thiệp của ICJ. Nếu Campuchia lựa chọn kênh pháp lý quốc tế, đó là quyền của họ, nhưng Thái Lan không có nghĩa vụ phải tuân theo. Chúng tôi kiên định với lập trường của mình. ICJ không có thẩm quyền ép buộc Thái Lan” - ông Phumtham nói.

Ông Phumtham cũng cho biết Bangkok sẽ tổ chức cuộc họp khẩn Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) vào ngày 7-6 để thảo luận biện pháp ứng phó.

Theo ông Phumtham, các cuộc thảo luận sẽ chỉ tập trung vào khu vực đang có tranh chấp hiện nay và sẽ không mở rộng sang những khu vực khác.

“Nếu tình hình không cải thiện, căng thẳng có thể leo thang. Chúng tôi đã có kế hoạch dự phòng và sẵn sàng hành động nếu cần thiết” - ông Phumtham nói thêm.

Campuchia phản ứng

Bất chấp việc Thái Lan bày tỏ mong muốn giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán song phương, Campuchia vẫn giữ vững lập trường đưa vấn đề biên giới Campuchia-Thái Lan ra ICJ, theo tờ Khmer Times.

Chính phủ Campuchia tối 5-6 đã ra tuyên bố tái khẳng định sẽ đệ trình vấn đề tranh chấp biên giới với Thái Lan lên ICJ.

Vụ tranh chấp biên giới Campuchia-Thái Lan liên quan đến 4 khu vực, gồm: Ta Muan Thom, Ta Muan Toch, Ta Kwai thuộc huyện Phanom Dong Rak (tỉnh Surin) và một phần của khu vực “Tam giác Ngọc” ở huyện Nam Yuen (tỉnh Ubon Ratchathani).

Dù theo đuổi con đường pháp lý quốc tế, Campuchia vẫn tái khẳng định cam kết đối thoại song phương và sẽ tổ chức một cuộc họp phân định biên giới vào ngày 14-6, song 4 khu vực tranh chấp sẽ không được đưa vào nội dung thảo luận.

Quân đội Thái Lan, Campuchia gặp nhau hôm 29-5 sau vụ nổ súng tại biên giới tranh chấp. Ảnh: THAI ENQUIRER/X

“Campuchia hy vọng Thái Lan sẽ hợp tác trong việc cùng nhau đưa vụ việc này ra ICJ với tinh thần công bằng, xây dựng lòng tin, hữu nghị lâu dài và láng giềng tốt đẹp. Tuy nhiên, nếu không có sự hợp tác, Campuchia sẵn sàng tiến hành đơn phương” - theo tuyên bố của chính phủ Campuchia.

Campuchia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì quan hệ bình thường với Thái Lan, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại, du lịch và hợp tác rộng hơn vì lợi ích chung của nhân dân hai nước.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Campuchia - ông Chum Sounry tuyên bố rằng Campuchia kiên định bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời theo đuổi mục tiêu biến các đường biên giới với các nước láng giềng thành vùng đất của hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

“Chúng tôi cam kết giải quyết các vấn đề biên giới một cách hòa bình, thông qua cơ chế kỹ thuật và phù hợp với luật pháp quốc tế” - ông Chum Sounry nói.

Ngoài ra, trong tuyên bố tối 5-6, Campuchia còn cáo buộc lực lượng quân đội Thái Lan nổ súng vào một vị trí đóng quân lâu năm của Campuchia tại khu vực biên giới, gọi đây là hành động “dùng vũ lực vô cớ”, vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Campuchia.

Theo phía Campuchia, hành động của Thái Lan cũng vi phạm các nguyên tắc láng giềng tốt đẹp được quy định trong Biên bản ghi nhớ (MoU) năm 2000 giữa hai nước.

Thái Lan chưa lên tiếng về thông tin này.

DƯƠNG KHANG