Tạo nền tảng pháp lý vững chắc thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển kinh tế số bền vững

Tại Tổ thảo luận, các đại biểu Quốc hội Đoàn Cà Mau đã phát biểu nhiều ý kiến tâm huyết, tập trung góp ý vào các nhóm nội dung lớn như: chính sách hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp, hoàn thiện hành lang pháp lý bảo đảm tính thống nhất giữa các luật chuyên ngành, xử lý chồng chéo trong quản lý dữ liệu, thúc đẩy ứng dụng trí tuệ nhân tạo an toàn, hiệu quả và nhân văn.

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh: Cần chính sách cụ thể hỗ trợ doanh nghiệp truyền thống chuyển đổi số

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Cà Mau, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, cho rằng dự thảo Luật Chuyển đổi số đã xác định đúng vai trò của kinh tế số như một động lực tăng trưởng mới của đất nước. Tuy nhiên, để luật đi vào thực tiễn, cần có các cơ chế cụ thể, khả thi hơn, nhất là đối với doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ.

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh kiến nghị xây dựng chính sách cụ thể hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số và phát triển kinh tế số vùng sâu, vùng xa.

Đại biểu nhấn mạnh, Nhà nước cần thiết kế chính sách ưu đãi rõ ràng, chẳng hạn như miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hoạt động đầu tư vào chuyển đổi số; hỗ trợ vay vốn lãi suất ưu đãi, hỗ trợ chi phí đào tạo nhân lực và ứng dụng nền tảng số cho các doanh nghiệp truyền thống.

Đồng thời, ông đề nghị ban hành bộ tiêu chí đánh giá mức độ chuyển đổi số của doanh nghiệp, quy định rõ công cụ đo lường, chỉ số chuyển đổi số, hạ tầng và dịch vụ số để xác định điểm xuất phát, theo dõi tiến trình và đánh giá kết quả thực hiện.

Đặc biệt, đại biểu kiến nghị cần có chính sách ưu tiên, hỗ trợ đặc thù cho các địa phương vùng sâu, vùng xa như Cà Mau, nhằm thu hẹp khoảng cách số giữa các vùng miền. Ông nêu rõ: “Cần có nguồn quỹ hoặc cơ chế ngân sách riêng cho chuyển đổi số cấp địa phương, để các tỉnh khó khăn có thể đầu tư hạ tầng số, xây dựng cơ sở dữ liệu và ứng dụng công nghệ vào phát triển kinh tế số phù hợp điều kiện thực tế”.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh: Quy định chính sách cần thống nhất, tránh phân tán và chồng chéo

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, bày tỏ đồng tình cao với sự cần thiết ban hành Luật Chuyển đổi số trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia đang diễn ra mạnh mẽ, song cho rằng nhiều nội dung trong dự thảo còn rời rạc, thiếu thống nhất, dễ gây khó khăn khi áp dụng.

Theo đại biểu, các quy định về chính sách Nhà nước hiện đang phân tán ở nhiều điều khoản khác nhau, như Điều 7 về phát triển và ứng dụng bản sao số, Điều 9 về hạ tầng số, Điều 30 về phát triển kinh tế số, hay Điều 46, 52 về chính sách chuyên ngành. Cách thiết kế này khiến cơ quan quản lý và người dân khó xác định đâu là chính sách chung, đâu là chính sách đặc thù, đồng thời gây khó khăn trong khâu kiểm tra, giám sát thực hiện.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh đề nghị quy định hệ thống chính sách chuyển đổi số thống nhất, khả thi và có cơ chế bảo vệ quyền lợi công dân trên không gian mạng.

Bà đề nghị tập hợp, hệ thống hóa các chính sách thành một điều khoản riêng, nhằm bảo đảm tính thống nhất và dễ thực hiện.

Về hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu thống nhất với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, đồng thời đề nghị bổ sung hành vi cấm lợi dụng trí tuệ nhân tạo hoặc thuật toán để phân biệt đối xử, kỳ thị hoặc gây chia rẽ trên không gian mạng. Theo bà, quy định này sẽ lấp khoảng trống pháp lý trong lĩnh vực mới, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, đại biểu lưu ý sự trùng lặp về phạm vi điều chỉnh giữa dự thảo Luật Chuyển đổi số với Luật Thương mại điện tử, Luật An ninh mạng và Luật Viễn thông; đề nghị cơ quan soạn thảo phối hợp với các bộ, ngành liên quan rà soát kỹ lưỡng để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và khả thi của hệ thống pháp luật khi luật được ban hành.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry: Bảo đảm thống nhất pháp luật, dữ liệu chính xác và quản trị chuyển đổi số hiệu quả

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, nhận định Luật Chuyển đổi số là công cụ pháp lý nền tảng, góp phần thúc đẩy chính phủ số, xã hội số và công dân số. Tuy nhiên, bà chỉ rõ dự thảo luật còn trùng lặp với nhiều luật chuyên ngành khác, như Luật Công nghệ thông tin, Luật Giao dịch điện tử, Luật An toàn thông tin mạng, do đó cần rà soát kỹ để tránh chồng chéo, bảo đảm thống nhất khi áp dụng.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry nhấn mạnh bảo đảm thống nhất pháp luật, dữ liệu chính xác và sử dụng trí tuệ nhân tạo có trách nhiệm.

Theo bà, phạm vi điều chỉnh của luật nên tập trung vào các nguyên tắc và chính sách lớn, mang tính định hướng, điều phối tổng thể, còn các quy định chi tiết, kỹ thuật nên để luật chuyên ngành điều chỉnh, nhằm bảo đảm tính linh hoạt và khả năng cập nhật cao trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng.

Về nguyên tắc chuyển đổi số trong hệ thống chính trị, đại biểu nhấn mạnh ba yêu cầu trọng tâm: Dữ liệu đầu vào phải tuyệt đối chính xác, tuân thủ nghiêm quy trình nhập và xác thực; phân tầng và phân quyền tiếp cận dữ liệu số rõ ràng, bảo đảm an toàn thông tin, bảo mật dữ liệu trong thực thi công vụ; quản lý chặt chẽ việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong cơ quan nhà nước, tránh để hệ thống AI truy cập dữ liệu không chính thống, gây sai lệch, mất an toàn dữ liệu quốc gia.

Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị quy định rõ cơ chế khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển kinh tế số, nhất là ưu đãi thuế, tín dụng, hỗ trợ tiếp cận vốn để thúc đẩy đầu tư, đổi mới công nghệ. Chính sách cần cụ thể, khả thi, không chỉ dừng ở khuyến nghị, nhằm tạo động lực thực chất cho khu vực kinh tế tư nhân cùng tham gia phát triển kinh tế số.

Bà Trần Thị Hoa Ry nhấn mạnh: “Chuyển đổi số chỉ thành công khi dữ liệu được chuẩn hóa, chia sẻ đúng phạm vi và sử dụng có trách nhiệm. Nếu không kiểm soát chặt chẽ, rủi ro sai lệch và vi phạm bảo mật sẽ rất lớn”.

Những ý kiến của các đại biểu Quốc hội Đoàn Cà Mau không chỉ góp phần hoàn thiện ba dự án luật lớn, mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm, khát vọng cống hiến vì sự phát triển của đất nước. Các đại biểu đã mang đến diễn đàn Quốc hội những đề xuất thiết thực, gắn với đời sống doanh nghiệp, người dân và chính quyền địa phương, hướng tới xây dựng hệ thống pháp luật chuyển đổi số đồng bộ, minh bạch, hiện đại và nhân văn, góp phần thúc đẩy kinh tế số, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững quốc gia.

Lê Hằng