Tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để vận động viên yên tâm cống hiến

- Một vấn đề thường được nhắc tới là chế độ đãi ngộ, hỗ trợ sau thi đấu. Ông đánh giá ra sao về chính sách hiện nay và hướng cải thiện trong tương lai để VĐV yên tâm cống hiến?

- Trong bối cảnh hiện nay, cũng như nhiều lĩnh vực khác của đời sống, lĩnh vực TDTT đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng. Làm thế nào để thu hút và giữ chân nhân tài, tạo động lực cho các VĐV và huấn luyện viên (HLV) cống hiến hết mình luôn là vấn đề trăn trở của các nhà quản lý. Đây là vấn đề vô cùng cấp thiết nhằm tháo gỡ "điểm nghẽn" về chính sách, mở đường cho những thành công đột phá trong tương lai.

Thể thao thành tích cao đòi hỏi HLV, VĐV phải tập luyện, thi đấu với cường độ cao, lâu dài, khắc nghiệt, đối mặt với chấn thương và rủi ro nghề nghiệp cao. Trong thời gian qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, các chế độ đãi ngộ dành cho HLV, VĐV thể thao quy định tại Nghị định số 152/2018/NĐ-CP, Nghị định số 36/2019/NĐ-CP của Chính phủ đã có tác dụng thu hút, động viên, khuyến khích HLV, VĐV thể thao, giúp họ yên tâm phấn đấu, cống hiến cho thể thao nước nhà. Tuy nhiên, qua thực tế 7 năm thực hiện, bên cạnh những kết quả đạt được, các chế độ, chính sách quy định tại các văn bản nêu trên đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn.

Tất cả chính sách ban hành cho VĐV, HLV, những người làm việc, cống hiến cho thể thao, mang vinh quang về cho đất nước phải tương xứng với đóng góp của họ. Tuổi đời của VĐV thể thao “rất ngắn” và cần có những chính sách “đặc biệt” ưu tiên khi họ giành vinh quang cũng như sau khi giã từ thi đấu.

- Chúng ta đã có Thông tư số 06/2021/TT-BVHTTDL ngày 22/7/2012 của Bộ VH,TT&DL về quy định tiêu chuẩn phong đẳng cấp VĐV thể thao thành tích cao, tuy nhiên, nhiều người vẫn không rõ về thẩm quyền phong cấp và công nhận danh hiệu VĐV chất lượng cao ở nước ta được quy định ra sao?

- Hiện nay, Cục TDTT Việt Nam chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 06/2021/TT-BVHTTDL ngày 22 tháng 7 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ VH,TT&DL quy định tiêu chuẩn phong đẳng cấp VĐV thể thao thành tích cao. Đây là kế hoạch đề ra trong năm 2025.

Dựa trên thành tích thi đấu của các VĐV và tiêu chuẩn phong đẳng cấp do Bộ VH,TT&DL ban hành, các liên đoàn, hiệp hội thể thao quốc gia sẽ thực hiện việc phong đẳng cấp cho VĐV. Cục TDTT là cơ quan hướng dẫn, kiểm tra việc phong đẳng cấp VĐV. Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 06/2021/TT-BVHTTDL dự kiến sẽ căn cứ vào thành tích thi đấu của VĐV tại Giải Vô địch quốc gia; Giải trẻ quốc gia và Giải cúp các câu lạc bộ. Các VĐV đã đi thi đấu quốc tế như SEA Games, ASIAD, Olympic dĩ nhiên là VĐV đã được phong đẳng cấp.

- Thưa ông, nhiều ý kiến cho rằng ở Việt Nam việc phong cấp VĐV còn khá hạn chế, chưa rõ ràng. Theo Thông tư 06, việc phong cấp VĐV được thực hiện hàng năm, nhưng hình như hiện nay hoạt động này không diễn ra hàng năm. Xin ông cho biết thực tế của hoạt động phong cấp VĐV theo Thông tư 06 hiện nay ra sao?

- Thực ra, việc phong cấp VĐV chỉ diễn ra sau các giải đấu và do các liên đoàn thể thao quốc gia phong cấp dựa trên thành tích của VĐV. Tới đây, khi hoàn thành việc sửa đổi Thông tư số 06/2021/TT-BVHTTDL, việc phong cấp VĐV sẽ được tiến hành thường xuyên. Điều đó rất quan trọng nhằm đánh giá chính xác năng lực, trình độ của VĐV, sẽ là cơ sở để các ngành, địa phương thực hiện các chế độ, chính sách cho VĐV, đồng thời cũng là động lực thúc đẩy các VĐV tích cực phấn đấu nâng cao trình độ và thành tích của bản thân.

- Với những thành tích đã đạt được thời gian qua, ông kỳ vọng gì về thế hệ VĐV chất lượng cao của Việt Nam trong 5 - 10 năm tới và trong bối cảnh thể thao thế giới ngày càng cạnh tranh gay gắt, Việt Nam đang có những chính sách hay giải pháp nào để nâng cao tính chuyên nghiệp, tiệm cận chuẩn quốc tế cho các VĐV?

- Với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo của Bộ VH,TT&DL trong việc triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Chiến lược phát triển TDTT Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045, tôi tin, thể thao Việt Nam sẽ có một thế hệ VĐV đủ sức cạnh tranh huy chương ở châu lục và tiến xa hơn là đấu trường Olympic. Tất cả điều đó, Cục TDTT đã tính tới không phải 10 năm mà còn xa hơn.

Trong bối cảnh thể thao Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới, cạnh tranh nguồn lực con người với các quốc gia trong khu vực ngày càng gay gắt; Chính phủ đang đẩy mạnh công tác cải cách chính sách xã hội, bảo đảm quyền lợi người lao động, đặc biệt với các lĩnh vực có tính đặc thù cao như thể thao thành tích cao và thể thao chuyên nghiệp; nếu không có chính sách tốt thì khó giữ chân nhân tài.

Do đó, với yêu cầu đầu tư mạnh mẽ hơn về con người và chế độ để nâng cao thành tích cho thể thao nước nhà, thì việc sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành thành một văn bản pháp quy tổng hợp, điều chỉnh đầy đủ, thống nhất các chính sách đối với HLV, VĐV và nhân viên y tế trong giai đoạn tập trung tập huấn, thi đấu theo hướng toàn diện, đồng bộ, cụ thể và phù hợp với thực tiễn là hết sức cấp bách và cần thiết.

Trên cơ sở đó, tạo điều kiện chăm sóc toàn diện hơn, từ tiền lương, thưởng, dinh dưỡng, sức khỏe, học tập, phục hồi nghề nghiệp sau giải nghệ... cho đến các cơ chế ưu đãi bảo hiểm, việc làm, đào tạo lại…

Phó Cục trưởng Nguyễn Hồng Minh tới thăm từng đội tuyển tập luyện tại Trung tâm đào tạo VĐV cấp cao quốc gia. (Nguồn: Cục TDTT)

Bên cạnh đó, Nghị định mới được xây dựng và ban hành sẽ tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng cho việc tổ chức thực hiện các chế độ, chính sách đối với HLV, VĐV thể thao thuộc các đội tuyển quốc gia, đội tuyển trẻ, đội tuyển năng khiếu các cấp; bảo đảm quyền lợi chính đáng, hợp pháp, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, tạo điều kiện cho HLV, VĐV yên tâm tập luyện, thi đấu, cống hiến vì sự nghiệp thể thao nước nhà; thể chế hóa kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển nguồn nhân lực thể thao thành tích cao trong giai đoạn mới; phù hợp với yêu cầu phát triển chuyên nghiệp, hiện đại hóa thể thao, từng bước tiệm cận trình độ khu vực và quốc tế, góp phần hiện thực hóa Chiến lược phát triển thể thao Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

- Trân trọng cảm ơn ông!

Tuấn Ngọc - Vân Tùng (thực hiện)