Tạo dựng nền tảng vững chắc cho nông dân làm giàu
Để thực hiện chủ trương hiện đại hóa nông nghiệp, Chính phủ đang tiếp tục chỉ đạo các cơ quan triển khai nhiều chính sách hỗ trợ nông dân trong việc ứng dụng khoa học – công nghệ (KHCN) và bảo đảm nguồn vốn tài chính phục vụ mở rộng sản xuất. Mục tiêu cao nhất của các chính sách này là tạo nền tảng vững chắc giúp nông dân phát triển sản xuất bền vững và hiệu quả hơn.

Tạo dựng nền tảng vững chắc cho nông dân làm giàu. Ảnh ST
Cầm tay chỉ việc, hỗ trợ nông dân đưa sản phẩm lên sàn điện tử
Tại Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân năm 2025, ông Phạm Đức Trọng - Chủ tịch Hội Nông dân xã Thư Lâm (TP. Hà Nội) - chia sẻ: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là một chủ trương rất đúng đắn. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu cho các giải pháp chuyển đổi số, ứng dụng KHCN và thiết bị hiện đại còn quá cao so với khả năng tài chính của đa số nông dân. Các giải pháp chuyển đổi số hiện có cũng chưa đồng bộ để áp dụng cho toàn bộ chuỗi giá trị nông nghiệp.
Chung ý kiến, nhiều nông dân cho biết, thương mại điện tử đang là giải pháp phù hợp giúp nông dân có thêm sự lựa chọn đầu ra cho nông sản, song đa số nông dân tự tìm hiểu, chưa được đào tạo bài bản nên việc ứng dụng chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Nhiều nông dân cũng bày tỏ mong muốn sẽ có thêm nhiều “làng nông nghiệp công nghệ cao” để giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, nâng cao giá trị sản phẩm.
Về việc đưa thương mại điện tử đến nông dân, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ đã phối hợp với các địa phương cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, mở 100 lớp đào tạo bồi dưỡng cho cán bộ quản lý, doanh nghiệp, sinh viên khởi nghiệp. Các lớp đào tạo có chủ đề đa dạng: khởi nghiệp, xây dựng thương hiệu cá nhân, kỹ năng livestream, ứng dụng AI, hỗ trợ kinh doanh trên nền tảng số, ứng dụng thương mại điện tử trong quản lý kinh doanh…
“Các khóa học được tổ chức đơn giản, thực tế, cầm tay, chỉ việc, nông dân dạy nông dân, đào tạo thực chiến tại thực địa…” - ông Tân cho biết.
Thứ trưởng đề xuất, Bộ Khoa học và Công nghệ có thể áp dụng mô hình tổ công nghệ số cộng đồng hỗ trợ kỹ thuật, hướng dẫn từng bước để phát huy cao nhất kỹ năng bán hàng cho nông dân. Bên cạnh đó, mỗi địa phương nên chủ động xây dựng kênh và chiến dịch quảng bá nông sản riêng.
Chia sẻ thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho biết: Thời gian qua, Bộ Tài chính đã tập trung vào nhiệm vụ nâng cao thương hiệu và giá trị sản phẩm nông nghiệp. Ngoài việc phối hợp mở rộng các kênh phân phối, Bộ cũng triển khai đào tạo trực tiếp cho nông dân thông qua hợp tác với các nền tảng như Google, Facebook, từ đó giúp bà con biết cách mở gian hàng, livestream bán hàng nhanh nhất.
“Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ cũng đang làm việc với Amazon để mời nền tảng này đặt trung tâm tại Việt Nam, mở ra cơ hội tham gia trực tiếp vào thương mại điện tử toàn cầu cho nông dân” - Thứ trưởng cho biết.

Bộ trưởng Trần Đức Thắng: Bộ sẽ nghiên cứu xây dựng mô hình “Làng nông nghiệp công nghệ cao”. Ảnh: Phạm Hưng
Trước đề xuất của nông dân về mô hình “làng nông nghiệp công nghệ cao”, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, đây là khái niệm mới, chưa có trong văn bản quy phạm pháp luật, nhưng là ý tưởng rất hay.
Theo Bộ trưởng, đến nay, cả nước đã có 12 vùng nông nghiệp công nghệ cao, hoạt động khá thành công. Bộ sẽ nghiên cứu xây dựng mô hình “Làng nông nghiệp công nghệ cao”, là nơi làm điểm trình diễn ứng dụng KHCN trong sản xuất nông nghiệp thông minh, nơi đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, kết nối doanh nghiệp - hợp tác xã - nông dân - nhà khoa học, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp.
Nguồn vốn tín dụng trợ lực cho nông dân
Bên cạnh việc hỗ trợ nông dân đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, vấn đề vay vốn ngân hàng để mở rộng sản xuất, đặc biệt là ứng dụng KHCN, hiện đại hóa sản xuất cũng được các đại biểu quan tâm và gửi nhiều kiến nghị tới Chính phủ cũng như các Bộ, ngành liên quan.
Về các kiến nghị liên quan đến vốn, tín dụng, đào tạo KHCN và bảo hiểm nông nghiệp, các Bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu và xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp theo hướng đơn giản, dễ tiếp cận, các bên cùng có lợi để hỗ trợ người nông dân, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu với các hiện tượng mưa lũ cực đoan xuất hiện ngày càng nhiều như hiện nay.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Ngọc Cảnh - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) - cho biết: NHNN luôn xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn là lĩnh vực ưu tiên, hướng phần lớn dòng vốn tín dụng vào lĩnh vực này.
Thời gian qua, NHNN đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 55/2015/NĐ-CP về chính sách tín dụng phục vụ phát triển lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; các quy định thường xuyên được rà soát, sửa đổi bổ sung để phù hợp với nhu cầu thực tiễn và xu hướng phát triển mới trong lĩnh vực này với một số cơ chế khuyến khích như: Quy định mức cho vay không có tài sản bảo đảm từ 300 triệu đồng đến 5 tỷ đồng theo từng đối tượng khách hàng.
Theo ông Cảnh, các ưu đãi càng gia tăng đối với các mô hình liên kết sản xuất, khi mức vay không có tài sản đảm bảo lên đến 70 - 80% giá trị dự án; khách hàng được sử dụng tài sản hình thành từ vốn vay của dự án, phương án sản xuất kinh doanh trong nông nghiệp làm tài sản bảo đảm cho khoản vay.
Bên cạnh đó, ngành ngân hàng cũng áp dụng chính sách xử lý nợ đặc thù trong trường hợp khách hàng gặp rủi ro do nguyên nhân khách quan, bất khả kháng, thiên tai, dịch bệnh trên phạm vi rộng (như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, khoanh nợ, cho vay mới nhằm khôi phục sản xuất kinh doanh).

Ông Nguyễn Ngọc Cảnh - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước: Sẽ có thêm những chính sách tín dụng mới dành cho nông dân. Ảnh: Phạm Hưng
Mới đây, Thống đốc NHNN đã ban hành Thông tư số 29/2025/TT-NHNN hướng dẫn tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho vay đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn để triển khai các nghị định của Chính phủ... nhằm tạo cơ chế, hành lang pháp lý thông thoáng, đẩy mạnh hơn nữa tín dụng cho ngành nông nghiệp và nông dân.
Đến cuối tháng 10/2025, dư nợ tín dụng lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn toàn quốc đạt trên 4 triệu tỷ đồng, tăng 10,16% so với cuối năm 2024, chiếm 22,42% tổng dư nợ nền kinh tế, với trên 14,5 triệu khách hàng còn dư nợ; trong đó, cho vay nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch đạt 19.450 tỷ đồng.
Ngoài nguồn vốn tín dụng thương mại, theo đại diện Ngân hàng Chính sách xã hội, hiện nay, Ngân hàng cũng đang triển khai 23 chương trình tín dụng chính sách ưu đãi đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách, trong đó, một tỷ lệ lớn được tập trung đầu tư cho lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, từ đó góp phần thúc đẩy nhanh mục tiêu giảm nghèo bền vững, xây dựng thôn mới.
Chính sách ưu đãi đã có nhưng thực tế triển khai vẫn gặp nhiều khó khăn. Bởi lẽ, mô hình sản xuất nông nghiệp ở nước ta phần lớn còn nhỏ lẻ, ảnh hưởng rất lớn đến việc áp dụng các KHCN. Ngoài ra, các dịch vụ hỗ trợ cho ngành nông nghiệp cũng chưa phát triển, khả năng vận hành chuỗi cung ứng từ vườn đến tay người tiêu dùng còn chưa ổn định luôn là những rủi ro lớn của các tổ chức tín dụng trong việc áp dụng các chính sách tín dụng có lợi cho người nông dân.
Trên cơ sở nhận diện rõ những khó khăn này, các ý kiến đề nghị cơ quan có thẩm quyền phối hợp với ngành ngân hàng và các tổ chức tín dụng nghiên cứu giải pháp, cách làm phù hợp để nâng cao hiệu quả hỗ trợ cho người dân trong tiếp cận nguồn vốn phát triển sản xuất. Giải pháp này cùng với các chính sách hỗ trợ khác sẽ góp phần tạo dựng nền tảng vững chắc cho nông dân làm giàu./.































