Tạo đà cho đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Quang cảnh hội nghị.

Dự hội nghị có các đồng chí: Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Bùi Thế Duy, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ; Lê Ngọc Châu, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng; Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên Hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên Hiệp hội Việt Nam).

Hội nghị còn sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học hiện đang công tác tại các cơ quan quản lý, viện nghiên cứu, các trường đại học, cao đẳng và các hội khoa học và kỹ thuật của các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Phát biểu khai mạc hội nghị, đồng chí Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh: Hội nghị "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội Việt Nam” có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đối với Việt Nam, sau gần 40 năm đổi mới, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, song vẫn đối diện với những khó khăn, thách thức như: năng suất lao động còn thấp so với khu vực; năng lực hấp thụ của doanh nghiệp chưa cao; Liên kết Nhà nước-nhà trường-nhà doanh nghiệp còn lỏng lẻo; đội ngũ nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực chiến lược chưa đáp ứng được yêu cầu...

Đồng chí Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phát biểu khai mạc hội nghị.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam cần một chiến lược đột phá, không chỉ về công nghệ, mà còn về tư duy, thể chế và nguồn lực. Nghị quyết số 57-NQ/TW đã xác định rõ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ đạo để đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững, hiện thực hóa khát vọng đến năm 2045 Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025 là bước tiến lớn về thể chế, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, mở ra cơ chế, chính sách tài chính đột phá, khuyến khích mạnh mẽ đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên.

Tại hội nghị, đánh giá về những kết quả bước đầu triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW và định hướng trong thời gian tới, đồng chí Nguyễn Huy Dũng, Ủy viên chuyên trách, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cho biết, sau 8 tháng triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Một là, kiến tạo một nền tảng thể chế và pháp lý mới, mang tính khai mở. Quốc hội đã thông qua 16 Luật, nổi bật là Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo và Luật Công nghiệp công nghệ số; Chính phủ ban hành 45 Nghị định đồng thời chuẩn bị các dự án luật dài hạn như Luật Trí tuệ nhân tạo, Luật Chuyển đổi số.

Hai là, đã xác lập một phương thức chỉ đạo điều hành mới, thể hiện tư duy quản trị hiện đại quyết liệt. Hai kế hoạch lớn của Ban Chỉ đạo đã được triển khai, thiết lập các chức danh tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng và đưa vào vận hành mô hình quản trị dữ liệu trong thời gian thực.

Ba là, có sự chuyển biến thực chất trong việc xây dựng, kết nối và làm sạch dữ liệu quốc gia. Công tác làm sạch dữ liệu bảo đảm “đúng-đủ-sạch” được chú trọng, trở thành nguồn lực cho sự phát triển khi bảo đảm được tính chính xác, được kết nối, khai thác thông suốt.

Bốn là, tạo ra sự chuyển biến căn bản trong cải cách thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công.

Năm là, xác định các định hướng công nghệ chiến lược ưu tiên. Danh mục 11 nhóm công nghệ then chốt và 35 nhóm sản phẩm công nghệ chiến lược đã được ban hành làm cơ sở pháp lý và định hướng tập trung nguồn lực đầu tư.

Tiến sĩ Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên Hiệp hội Việt Nam, Chủ tịch Quỹ VIFOTEC, phát biểu.

Đối với công tác tôn vinh tri thức, các nhà khoa học, đổi mới sáng tạo, theo Tiến sĩ Phan Xuân Dũng - Chủ tịch Liên Hiệp hội Việt Nam, Chủ tịch Quỹ VIFOTEC, trong giải pháp số 1 thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ chính trị đã nêu rõ: “Mở rộng đa dạng các hình thức tôn vinh, biểu dương, khen thưởng kịp thời, xứng đáng các nhà khoa học, nhà sáng chế, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có thành tích trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ”.

Việc tổ chức tôn vinh và trao giải cho các nhà khoa học, các nhà sáng tạo có công trình nghiên cứu xuất sắc, có tính ứng dụng cao sẽ khuyến khích, tạo nên niềm tự hào cho các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo đóng góp vào sự phát triển của khoa học, công nghệ, từ đó tạo động lực để họ tiếp tục cống hiến.

Các đại biểu tham quan ứng dụng sản phẩm nghiên cứu khoa học, công nghệ.

"Các lĩnh vực dự thi của Giải thưởng tập trung vào các lĩnh vực kinh tế trọng điểm của Nhà nước cho nên sản phẩm tạo ra được ứng dụng nhanh vào đời sống, tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Nhiều công trình đã được tặng thưởng trong nước và quốc tế thông qua việc tham gia các triển lãm quốc tế về khoa học, công nghệ do Quỹ VIFOTEC là đầu mối tổ chức. Quỹ VIFOTEC đã trở thành đối tác có uy tín và tin cậy trong việc kết nối, giới thiệu tài năng trẻ cho các đơn vị, doanh nghiệp trong nước và quốc tế, là cầu nối quan trọng để khoa học, công nghệ Việt Nam tiếp cận với nền khoa học, công nghệ tiên tiến trên thế giới”, Tiến sĩ Phan Xuân Dũng khẳng định.

Tại hội nghị, cùng với những ý kiến trao đổi về phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, các địa phương và các nhà khoa học còn chia sẻ nhiều kinh nghiệm, bài học thực tiễn. Đồng thời tôn vinh, lan tỏa những tấm gương, các công trình đổi mới sáng tạo tiêu biểu và những mô hình ứng dụng thành công.

KIM OANH