Tạo cú hích phát triển đổi mới sáng tạo

ĐMST sẽ phát huy năng lực của khoa học - công nghệ (KHCN) tạo ra các giá trị thực cho phát triển kinh tế - xã hội. Thời gian qua, hoạt động về ĐMST, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo được tỉnh Đồng Nai quan tâm, chú trọng.

Kết nối, mở rộng mạng lưới doanh nghiệp đổi mới sáng tạo

Tỉnh Đồng Nai có nhiều điều kiện, tiềm năng để thúc đẩy phát triển hệ sinh thái ĐMST. Tỉnh định hướng phát triển hạ tầng trọng yếu cho tương lai đối với lĩnh vực này như: định hướng xây dựng, phát triển khu trung tâm ĐMST tại khu vực Long Thành, khu công nghệ cao tại Cẩm Mỹ, khu công nghệ thông tin tập trung ở quanh Sân bay quốc tế Long Thành… Đây hứa hẹn là “điểm đáp” cho DN công nghệ, logistics, phát triển thị trường cho sản phẩm công nghệ tại Đồng Nai…

Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ cùng các nhà khoa học, giảng viên của Đồng Nai tham quan, tìm hiểu tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo CT của Tập đoàn CT Group (Thành phố Hồ Chí Minh) trong tháng 5-2025. Ảnh: Hải Quân

Phó Giám đốc Sở KHCN Võ Hoàng Khai chia sẻ: Đồng Nai hiện có nguồn nhân lực trẻ, năng động và mạng lưới kết nối của “3 nhà” gồm: Nhà nước - DN - viện/trường đã sẵn sàng. Đồng thời, môi trường chính sách và quản trị số cải thiện, hệ thống kế hoạch, đề án ĐMST liên tục cập nhật, Chỉ số đánh giá chuyển đổi số (DTI) tăng hạng cho thấy nền tảng chính quyền số - dữ liệu số đang tốt lên, thuận lợi triển khai dịch vụ công, sandbox (công nghệ quan trọng để tăng cường tính bảo mật) và kết nối dữ liệu DN. Đây là những nền tảng để thúc đẩy mạnh các hoạt động ĐMST tại địa phương trong tương lai.

Mạng lưới DN về ĐMST trên địa bàn tỉnh ngày càng được kết nối, mở rộng. Theo Sở KHCN, tính đến tháng 9-2025, toàn tỉnh có 88 DN khởi nghiệp sáng tạo, có 3 đơn vị có trung tâm hoạt động liên quan đến ĐMST; 1 hội đồng cố vấn khởi nghiệp ĐMST cấp tỉnh; 4 đơn vị có bộ phận/phòng liên quan đến khởi nghiệp, ĐMST; 7 đơn vị có câu lạc bộ khởi nghiệp, ĐMST. Ngoài ra, tỉnh còn có 28 sản phẩm ĐMST được thương mại hóa; 5 sáng chế, giải pháp hữu ích có địa chỉ tại tỉnh; 553 bài báo khoa học ứng dụng liên quan ĐMST; 67 sáng kiến trong khu vực công được công nhận…

Trưởng chi nhánh Trung tâm Internet Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh Đỗ Quang Trung nhận định: Đồng Nai có vị trí địa lý chiến lược quan trọng và là cửa ngõ vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nên dễ dàng kết nối giao thương, logistics thương mại điện tử… Nhiều lĩnh vực kinh tế của tỉnh như: thương mại điện tử, công nghiệp 4.0, logistics thông minh, nông nghiệp công nghệ cao… đều có tiềm năng mạnh mẽ để triển khai nền tảng số, thúc đẩy ĐMST. Song song đó, cộng đồng DN sản xuất, xuất khẩu trên địa bàn tỉnh ngày càng chủ động, sẵn sàng áp dụng các giải pháp công nghệ số, ứng dụng Internet vạn vật (IoT), internet công nghiệp… để tăng hiệu suất sản xuất.

Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo

Về chiến lược, chính sách để thúc đẩy ĐMST, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, thời gian qua, tỉnh đã xây dựng Kế hoạch hành động 469-KH/TU ngày 16-5-2025 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số quốc gia trên địa bàn tỉnh và Kế hoạch số 211/KH-UBND ngày 16-6-2025 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 1-4-2025 của Chính phủ và Kế hoạch hành động 469-KH/TU của Tỉnh ủy.

Hoạt động giới thiệu sản phẩm công nghệ số, đổi mới sáng tạo tại một hội thảo về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) do Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Nai tổ chức vào tháng 4-2025.

Theo Kế hoạch hành động 469-KH/TU, đến năm 2030, tỉnh Đồng Nai hướng tới mục tiêu phát triển hệ sinh thái ĐMST gồm: tối thiểu phát triển 70 DN KHCN và 150 DN khởi nghiệp sáng tạo; phát triển ít nhất 7 vườn ươm, trung tâm ĐMST được thành lập; tạo điều kiện và hỗ trợ 40% DN có hoạt động ĐMST. Phấn đấu mỗi năm có từ 60 sản phẩm ĐMST được thương mại hóa, 30 dự án nhận hỗ trợ ngân sách và 20 sáng chế, giải pháp hữu ích.

Phó Giám đốc Sở KHCN Võ Hoàng Khai cho biết thêm: Một trong những giải pháp, nhiệm vụ để lĩnh vực KHCN, ĐMST tăng tốc, bứt phá hơn trong thời gian tới là kết nối “3 nhà”: Nhà nước - DN - viện/trường theo mô hình mở, dựa vào mạng lưới trường đại học, viện nghiên cứu và DN trong khu công nghiệp, từ đó hình thành nhóm thí điểm AIoT, robotics, chuyển đổi số sản xuất, vật liệu… với mục tiêu rút ngắn quãng đường từ phòng thí nghiệm đến dây chuyền.

Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ 2025-2030 chỉ rõ, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng bộ tỉnh trong nhiệm kỳ mới là phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số. Đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ nhân dân và DN gắn với phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số; bảo đảm công khai, minh bạch, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh.

Để thực hiện nhiệm vụ này, tỉnh sẽ đẩy mạnh phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số toàn diện trên các lĩnh vực. Trong đó, tỉnh sẽ tăng cường đầu tư phát triển hạ tầng phục vụ nghiên cứu KHCN làm nền tảng cho các ngành công nghệ cao như: công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo (AI), robot và chíp bán dẫn… Tỉnh sẽ quan tâm ban hành chính sách đặc biệt nhằm thu hút chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước để thúc đẩy ĐMST và đào tạo nhân lực chất lượng cao. Liên kết chặt chẽ giữa các địa phương trong phát triển các ngành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ, gắn với chuỗi giá trị nội địa và toàn cầu.

Ngoài ra, tỉnh sẽ đẩy mạnh thương mại điện tử, phát triển hạ tầng thanh toán và logistics, đồng thời, đào tạo nhân lực và phổ cập kỹ năng số cho người dân, nhất là ở vùng nông thôn, đồng bào dân tộc thiểu số. Tỉnh cũng sẽ tập trung phát triển dữ liệu số và thúc đẩy kết nối, chia sẻ thông tin trong quản lý nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả chỉ đạo, điều hành; hoàn thiện cơ sở dữ liệu các ngành, lĩnh vực và tích hợp với kho dữ liệu tổng hợp phục vụ quản lý trên môi trường điện tử.

Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số tỉnh Đồng Nai về đánh giá kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW trên địa bàn tỉnh Đồng Nai tính đến tháng 8-2025, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức nhấn mạnh: Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng các chính sách thu hút nhân tài, chuyên gia về KHCN, ĐMST và chuyển đổi số. Các sở, ngành, đơn vị liên quan cần sớm tham mưu, đề xuất cơ chế hỗ trợ DN khởi nghiệp ĐMST và tổ chức gắn kết chặt chẽ giữa Nhà nước - DN - viện/trường để thúc đẩy mô hình “3 nhà” trong chuyển giao KHCN, ứng dụng công nghệ vào thực tiễn, khuyến khích DN tham gia giải quyết các bài toán lớn về KHCN của tỉnh và hình thành, phát triển hệ sinh thái ĐMST mạnh mẽ…

Hải Quân