Tạo cơ chế và thể chế để TP.HCM thu hút nhà đầu, tăng tốc phát triển

Nhiều ưu đãi cho nhà đầu tư chiến lược

Theo đại biểu Trần Hoàng Ngân, Nghị quyết 98 đã giúp cho TP. Hồ Chí Minh vượt qua những dấu vết của COVID-19, đặc biệt là trong giai đoạn khó khăn, nhất là năm 2024, khi kinh tế thành phố gặp nhiều thách thức và phát sinh thêm những điểm nghẽn. Sau khi Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết 98, thành phố đã có thêm công cụ, thêm động lực và thể chế để khắc phục hậu quả, phục vụ cho phát triển kinh tế.

Tiềm năng, lợi thế của TP.HCM là có bờ biển dài có khả năng phát triển khu thương mại tự do ven biển, khu nghỉ dưỡng ven biển, cũng như các khu công nghiệp - công nghệ cao, nếu có cơ chế và thể chế phù hợp thì việc thu hút các nhà đầu tư chiến lược sẽ thuận lợi hơn.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân cho biết, thành phố xin cơ chế và thể chế để huy động nguồn lực tốt hơn.

Đại biểu cho rằng, vùng lõi TP. Hồ Chí Minh là trung tâm tài chính, thương mại, văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học - công nghệ nên thành phố cần thu hút các nhà đầu tư chiến lược trong những lĩnh vực này. Trong khi đó, Nghị quyết 98 mới đề cập các lĩnh vực: trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khu công nghiệp - công nghệ cao và cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Vì vậy, dự thảo cần bổ sung thêm những lĩnh vực trên vào dự thảo. Đồng thời đề nghị bổ sung một dòng cho phép Hội đồng nhân dân thành phố được quyền quyết định bổ sung danh mục nhà đầu tư chiến lược khi phát sinh, tránh việc mỗi lần cần bổ sung lại phải trình xin điều chỉnh.

Mặc dù TP.HCM có nhiều tiềm năng nhưng tiềm năng sẽ không được phát huy nếu không đầu tư hạ tầng kết nối giữa 3 khu vực với đặc khu Côn Đảo. Do đó, thành phố rất cần những cơ chế thu hút vốn đầu tư vào kết cấu hạ tầng.

Đại biểu cho biết, trong 34 tỉnh, thành phố có 6 địa phương, trong đó có TP.HCM có khả năng tự chủ và điều tiết ngân sách về trung ương. TP. Hồ Chí Minh được giữ lại 25%. Thành phố không xin thêm điều tiết để lại mà xin cơ chế và thể chế để huy động nguồn lực tốt hơn. “Tôi rất đồng tình với những nội dung Ban soạn thảo đưa vào dự thảo liên quan đến ưu đãi cho nhà đầu tư chiến lược, sử dụng nguồn lực đất đai, cơ chế thanh toán cho nhà đầu tư...”, đại biểu Trần Hoàng Ngân nêu ý kiến.

Liên quan đến quy hoạch, đại biểu đề nghị bổ sung quy định cho phép thành phố hợp nhất hai quy hoạch: Quy hoạch TP. Hồ Chí Minh và Quy hoạch chung thành một quy hoạch duy nhất; phân cấp ủy quyền cho UBND thành phố điều chỉnh, phê duyệt quy hoạch sau khi có ý kiến của HĐND thành phố.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến nhìn nhận TP.HCM sau hợp nhất trở thành siêu đô thị với nhu cầu vốn rất lớn. Bại biểu đề nghị ưu tiên các cơ chế rút gọn về thủ tục đầu tư cho cả TP.HCM, để rút ngắn thời gian. Dự thảo nên quy định quy trình đầu tư ngắn gọn hơn. Mục tiêu là rút ngắn thời gian nhưng không vi phạm pháp luật. Hiện nay, theo luật thủ tục đầu tư còn rườm rà nên cần tiếp tục được quan tâm.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến nhìn nhận, TP.HCM sau hợp nhất trở thành siêu đô thị với nhu cầu vốn rất lớn.

Về Điều 7, danh mục ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đánh giá cao việc mở rộng danh mục ưu tiên mạnh mẽ với các dự án từ 2.000 đến 75.000 tỷ đồng trong các lĩnh vực: hạ tầng giao thông, năng lượng sạch, công nghiệp công nghệ cao, công viên chuyên đề, trung tâm logistics, cảng biển, khu thương mại tự do.

Để lựa chọn đúng nhà đầu tư chiến lược thực sự có năng lực, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị nâng tỷ lệ vốn chủ sở hữu tối thiểu: từ 20% nâng lên 25% đối với dự án dưới 30.000 tỷ đồng; từ 15% nâng lên 20% đối với dự án từ 30.000 tỷ đồng trở lên.

Theo đại biểu, việc nâng tỷ lệ này sẽ giúp sàng lọc nhà đầu tư yếu năng lực, hạn chế rủi ro dự án treo, chậm tiến độ và giảm phụ thuộc vào vốn vay tín dụng - vốn là nỗi lo lớn đối với các dự án quy mô lớn.

Ủng hộ việc thành lập khu thương mại tự do

Về khu thương mại tự do (FTZ) của TP.HCM đại biểu Nguyễn Thị Yến cho biết, Quốc hội đã thông qua chủ trương thành lập thí điểm khu thương mại tự do ở Hải Phòng, Đà Nẵng. TP. Hồ Chí Minh cũng đề xuất khu thương mại tự do, đại biểu thống nhất cao. Hồ sơ, thủ tục đã thực hiện đầy đủ, giờ xin chủ trương thành lập. Đại biểu đề nghị giao về cho địa phương TP. Hồ Chí Minh ra quyết định thành lập luôn. Quy trình, thủ tục thì giao Hội đồng nhân dân thành phố quy định.

“Chúng tôi cũng đã nghiên cứu Nghị quyết 226 của Hải Phòng, Nghị quyết 136 của Đà Nẵng. Về cơ chế, chính sách thì cơ bản giống nhau, chỉ khác một số chi tiết. Vì vậy, cho phép một số điều chỉnh phù cho hợp và đề nghị Quốc hội cho thông qua”, đại biểu Nguyễn Thị Yến nêu ý kiến.

Đoàn TP.HCM tại phiên thảo luận tổ ngày 3/12.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng thống nhất hoàn toàn với chủ trương thành lập khu thương mại tự do nhằm mở đường cho ngành dịch vụ chất lượng cao, logistic và công nghiệp, công nghệ cao phát triển. Tuy nhiên, để mô hình phát huy hiệu quả và tránh bị lợi dụng, đại biểu đề nghị bổ sung hai yêu cầu: Cơ chế kiểm soát dòng tiền và quản lý ngoại hối trong nội bộ FTZ, nhằm phòng ngừa nguy cơ chuyển giá hoặc rửa tiền; Giao Chính phủ sớm ban hành bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả vận hành của FTZ, bao gồm: giá trị gia tăng sản xuất, tỷ lệ nội địa hóa, việc làm tạo mới, thu ngân sách, lưu lượng hàng hóa, hiệu quả hải quan.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng thống nhất hoàn toàn với chủ trương thành lập khu thương mại tự do.

Đại biểu cho rằng, đây là những tiêu chí cần thiết để mô hình FTZ được thực chất, hiệu quả. Đại biểu bày tỏ mong muốn Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành ủng hộ thông qua dự thảo này; đồng thời tiếp tục hoàn thiện các nhóm cơ chế theo hướng mạnh hơn, rộng hơn, linh hoạt hơn để thành phố đủ công cụ, quyền hạn và nguồn lực thực hiện vai trò đầu tàu kinh tế - tài chính, logistic và đổi mới sáng tạo của quốc gia.

Trước đó, cũng trong chiều 3/12, Phó thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn trình bày tờ trình về dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.

Thẩm tra nội dung cho phép thành phố Hồ Chí Minh thành lập FTZ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, các cơ quan của Quốc hội nhất trí với việc thành lập FTZ tại TP HCM. Tuy nhiên để làm rõ hơn cơ sở, căn cứ trình Quốc hội xem xét, quyết định, đề nghị Cơ quan soạn thảo báo cáo rõ thêm một số nội dung như điều kiện bảo đảm việc triển khai xây dựng, vận hành thành công FTZ, đặc biệt là cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực, ngân sách thực hiện, tính khả thi, tính kết nối và lợi thế vị trí địa lý khi thực hiện; Dự kiến kết quả đầu ra khi thành lập FTZ, bao gồm tác động đến tăng trưởng kinh tế, ngân sách, xã hội; tính lan tỏa vùng miền...;Tính liên thông, liên kết FTZ của Thành phố với Trung tâm tài chính quốc tế tại Thành phố và các tác động, ảnh hưởng, lợi thế cạnh tranh, môi trường đầu tư với các FTZ tại các địa phương khác; sự phối hợp thống nhất với các FTZ khác như Đà Nẵng, Hải Phòng, không tạo sự chênh lệch cạnh tranh giữa các khu vực trong quốc gia, gây thiệt hại lợi ích quốc gia.

Ngoài ra cần cơ chế quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động tại FTZ để không xảy ra các tiêu cực, trục lợi chính sách; Trách nhiệm trong triển khai thực hiện của các cơ quan, tổ chức liên quan.

Nguyễn Vân/VOV.VN