Tăng tiến độ giải phóng mặt bằng: Chú trọng mục tiêu kép

Tại TP HCM, dự án nạo vét, cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi (quận 8) mà người dân mong đợi nhiều năm nay đang được đẩy nhanh mọi thủ tục để khởi công trong năm 2025.

Vượt khó

Đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP HCM (Ban Hạ tầng đô thị - chủ đầu tư) thông tin tổng diện tích đất thu hồi trong phạm vi dự án khoảng 5,58 ha và UBND quận 8 tích cực triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Ban Hạ tầng đô thị đã chuyển 5.458 tỉ đồng cho phía quận 8 để chi trả cho người dân.

Tiến độ giải ngân dự án bờ Bắc kênh Đôi được đánh giá là khả quan. Ảnh: QUỐC ANH

Tính đến thời điểm này đã có 1.089/1.617 trường hợp bị ảnh hưởng đồng thuận với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Như vậy, mốc thời gian tháng 9 khởi công gói thầu xây lắp 2, tháng 10 khởi công 2 gói thầu xây lắp 1 và 3 nhiều khả năng hiện thực hóa.

Trắc trở hơn, dự án nạo vét, cải tạo môi trường rạch Xuyên Tâm qua 2 quận Bình Thạnh, Gò Vấp đối diện nguy cơ không thể bàn giao mặt bằng gói thầu XL03 trước ngày 30-6 và gói thầu XL01, XL02 trước 2-9.

Theo Ban Hạ tầng đô thị, dự án đã khởi công cách đây 1 tháng tại gói thầu XL03 đi qua quận Gò Vấp, tuy nhiên đến nay còn 51 trường hợp chưa bàn giao mặt bằng bởi nhiều lý do, và để giải quyết vướng mắc dự án, UBND quận Gò Vấp dự kiến hoàn thành công tác bồi thường vào cuối tháng 6-2025.

Với phía Bình Thạnh, khó khăn nhiều hơn khi mới tiếp xúc 1.660/2.077 trường hợp và chỉ 510/1.660 trường hợp đồng ý phương án bồi thường.

"Để bảo đảm tiến độ, Ban Hạ tầng đô thị kiến nghị UBND TP HCM chỉ đạo các đơn vị và các sở ngành liên quan sớm giải quyết các vướng mắc. Trong đó chỉ đạo quận Bình Thạnh bảo đảm bàn giao mặt bằng gói XL03 trong tháng 6-2025, bàn giao mặt bằng gói XL01 và XL02 trước 2-9-2025" - đại diện chủ đầu tư cho hay.

Nhiều tín hiệu khả quan

Cũng khởi công trong năm 2025, dự án xây dựng cầu đường Nguyễn Khoái qua quận 1, 4 và 7 khả quan hơn về tiến độ giải ngân. Đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông (Ban Giao thông - chủ đầu tư), cho biết có trên 140 trường hợp bị ảnh hưởng, trong đó 12 trường hợp giải tỏa toàn phần, chi phí bồi thường khoảng 1.000 tỉ đồng.

Hiện nay, Ban Giao thông đã tạm ứng tiền cho Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận 4. Dự kiến công tác bồi thường và bàn giao mặt bằng hoàn tất trong tháng 10-2025 để khởi công dự án tháng 11-2025, quý IV/2027 về đích.

Huyện Bình Chánh cũng là địa phương có nhiều dự án đang triển khai. Ông Trần Ngọc Dung, Trưởng Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Chánh, cho biết năm 2025 trên địa bàn huyện có 4 dự án bồi thường do ban làm chủ đầu tư và đã giải ngân 13/30 tỉ đồng, đạt tỉ lệ khoảng 45%. Bên cạnh đó, 3 dự án do các ban quản lý dự án làm chủ đầu tư.

Riêng dự án Vành đai 3, triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng từ năm 2023 nhưng đến nay còn 2 hộ chưa bàn giao mặt bằng khoảng hơn 2.000 m2 và dự kiến tiền bồi thường hơn 20 tỉ đồng. Trong tháng 6 này, theo ông Dung, nếu hộ dân không đồng ý bàn giao thì sẽ tiến hành cưỡng chế, bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư.

Được biết, năm 2024, huyện Bình Chánh đã giải ngân 100% vốn bồi thường trên địa bàn là 711 tỉ đồng, trong đó tỉ lệ chi trả đạt 57%.

Hướng tới lợi ích cao nhất

Theo tìm hiểu của phóng viên về tình hình thực hiện công tác chi trả vốn bồi thường và bàn giao mặt bằng của các dự án năm 2024, tổng số dự án là 162, tổng số vốn bồi thường trên 35.000 tỉ đồng. Tổng số tiền đã chi trả tính đến ngày 19-5-2025 là 11.674 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 33,4%; tỉ lệ bàn giao mặt bằng 61%.

Trong khi đó, năm 2025 có 89 dự án với tổng vốn bồi thường 9.219 tỉ đồng; tổng số tiền bồi thường đã giải ngân tính đến ngày 19-5-2025 là 401 tỉ đồng, tương ứng 4,35%.

Tới thời điểm 23-5, đối chiếu tỉ lệ giải ngân theo chỉ đạo của UBND TP HCM thì có 7 địa phương tỉ lệ giải ngân đáp ứng kế hoạch gồm quận 4 (35%), quận 8 (85%), quận 10 (13%), quận Tân Bình (100%), quận Phú Nhuận (50%), quận Bình Tân (11%), huyện Hóc Môn (35%).

Trái ngược, có 8 đơn vị chưa thực hiện công tác giải ngân vốn và Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các đơn vị khẩn trương thực hiện công tác giải ngân theo chỉ đạo của UBND TP HCM.

Trước đó, hồi tháng 1, kết luận buổi họp triển khai kế hoạch đầu tư công năm 2025, Chủ tịch UBND TP HCM giao Chủ tịch UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức hoàn thành chi trả bồi thường và bàn giao mặt bằng dự án. Thời gian hoàn thành trước ngày 30-5 đối với dự án đã giải ngân vốn bồi thường năm 2024 và trước ngày 30-9 đối với các dự án được bố trí vốn bồi thường năm 2025.

Đến ngày 3-6 vừa qua, trong phiên họp kinh tế - xã hội thành phố, nhắc tới tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công mới đạt trên 10,2%, Chủ tịch UBND TP HCM tỏ rõ sự nóng ruột, yêu cầu quý II con số này phải 30%.

Nhiều người dân chung nhận xét các dự án giao thông được thực hiện trôi chảy có phần lớn từ sự đáp ứng mặt bằng; giải phóng mặt bằng là phần quan trọng của tiến trình giải ngân vốn đầu tư công. "Vì vậy, bên cạnh nỗ lực của cơ quan chức năng, những giải pháp đi cùng cũng cần đồng bộ, hiệu quả để mang lại lợi ích cao nhất cho kinh tế - xã hội thành phố" - bà Hoàng Thị Hằng, sống tại quận 12, nơi dự án kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên đi qua, nói.

QUỐC ANH - THU HỒNG