Tăng đầu tư cho các cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo

Toàn cảnh hội thảo.

Các ý kiến đều thống nhất đánh giá dự thảo được chuẩn bị công phu, thể hiện tinh thần đổi mới và tầm nhìn phát triển toàn diện song vẫn cần tiếp tục bổ sung, chỉnh lý để phản ánh đầy đủ hơn yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế cho rằng, dự thảo đã thể hiện được tinh thần kế thừa, phát triển và đổi mới, nêu rõ mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, phồn vinh và hạnh phúc. Tuy nhiên, để hoàn thiện hơn, cần rà soát lại bố cục và các nội dung trọng tâm nhằm tránh trùng lặp, đồng thời làm rõ mối liên hệ giữa các phần, giúp văn kiện có cấu trúc chặt chẽ, logic hơn.

Dự thảo lần này đề cập nhiều đến yêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và nâng cao năng suất lao động song các giải pháp còn mang tính khái quát, chưa thể hiện rõ tính đột phá.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong đề nghị, văn kiện cần bổ sung rõ hơn về cơ chế huy động và phân bổ nguồn lực, nhất là cơ chế khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân phát triển, coi đây là một trong những động lực chính thúc đẩy tăng trưởng.

Bên cạnh đó, cần làm nổi bật vai trò của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số như động lực then chốt của phát triển, được thể hiện xuyên suốt trong toàn văn. Dự thảo cũng nên đề cập cụ thể hơn đến các lĩnh vực đang là xu thế toàn cầu như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức và phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường. Việc xác định rõ mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội là cần thiết để định hướng chính sách phù hợp, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, nâng cao đời sống nhân dân.

Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Thế Anh, Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho rằng, dự thảo đã thể hiện đúng xu thế phát triển khi xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chính của tăng trưởng. Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, cần cụ thể hóa hơn các nhiệm vụ, giải pháp và nguồn lực thực hiện. Do đó cần bổ sung các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao, nhất là các lĩnh vực đang mở ra cơ hội lớn như bán dẫn, năng lượng tái tạo, vật liệu mới, trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học. Để tạo đột phá, Việt Nam cần xây dựng hệ thống hạ tầng số đồng bộ, phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo tầm khu vực, đồng thời thúc đẩy liên kết giữa viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp.

Theo Giáo sư Hoàng Thế Anh, văn kiện cần thể hiện rõ hơn chính sách phát triển nguồn nhân lực khoa học, công nghệ chất lượng cao, coi đây là nhân tố then chốt để bảo đảm tính bền vững trong phát triển. Ngoài ra, cần hoàn thiện khung pháp lý cho chuyển đổi số quốc gia, trong đó chú trọng bảo đảm an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nghiên cứu và chuyển giao công nghệ.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tô Bá Trường, Viện Nghiên cứu Hợp tác Phát triển Giáo dục góp ý, dự thảo cần thể hiện rõ hơn quan điểm giáo dục và đào tạo là nền tảng căn bản, động lực then chốt của phát triển đất nước.

Văn kiện cần làm rõ định hướng xây dựng nền giáo dục mở, hiện đại, sáng tạo và hội nhập quốc tế, chú trọng đào tạo kỹ năng số, năng lực ngoại ngữ và tư duy sáng tạo cho thế hệ trẻ, gắn đào tạo với nhu cầu của thị trường lao động và yêu cầu của nền kinh tế số, bảo đảm người học có thể thích ứng nhanh với sự thay đổi của công nghệ và môi trường làm việc. Bên cạnh đó, tăng đầu tư cho các cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, đồng thời bảo đảm cơ chế tự chủ, minh bạch và khuyến khích đổi mới trong hệ thống giáo dục. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, cải thiện đời sống, chế độ chính sách cho giáo viên cũng cần được thể hiện rõ trong văn kiện để khơi dậy tinh thần cống hiến và đổi mới.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Yến, đại diện Hội Xã hội học Việt Nam cho rằng, dự thảo văn kiện đã thể hiện rõ quyết tâm xây dựng xã hội dân chủ, công bằng, văn minh song cần bổ sung và cụ thể hóa hơn các giải pháp bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững và thu hẹp khoảng cách giàu nghèo.

Văn kiện cần thể hiện rõ quan điểm phát triển con người toàn diện, coi con người vừa là trung tâm, vừa là chủ thể của quá trình phát triển. Việc thực hiện các chính sách xã hội, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục, bảo hiểm và phúc lợi cần được triển khai đồng bộ, bảo đảm không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Yến cũng đề nghị, văn kiện bổ sung thêm nội dung về xây dựng hệ giá trị văn hóa, con người Việt Nam trong thời kỳ mới, gắn phát triển kinh tế với gìn giữ bản sắc dân tộc, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Chỉ khi kết hợp hài hòa giữa phát triển vật chất và tinh thần, đất nước mới có thể phát triển bền vững, ổn định và hội nhập thành công.

Tin, ảnh: Lý Thanh Hương (TTXVN)