Tăng cường tuyên truyền pháp luật về cạnh tranh, tiêu dùng, đa cấp

Chủ động hoàn thiện thể chế, bảo đảm sự nhất quán trong hệ thống pháp luật

Trong bối cảnh thị trường ngày càng phát triển với tính cạnh tranh khốc liệt và nhu cầu bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ngày một cao, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và tuyên truyền pháp luật về cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng, cũng như quản lý hoạt động bán hàng đa cấp đang được Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đẩy mạnh một cách bài bản, đồng bộ và quyết liệt.

Từ năm 2020 đến tháng 3 năm 2023, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã triển khai Luật Cạnh tranh 2018 bằng việc chủ trì, xây dựng và trình các cấp có thẩm quyền ban hành hai Nghị định quan trọng: Nghị định số 35/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Cạnh tranh và Nghị định số 03/2023/NĐ-CP về tổ chức, hoạt động của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia. Đây là những văn bản nền tảng, tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho việc thực thi chính sách cạnh tranh tại Việt Nam.

Từ tháng 4/2023 đến nay, dấu ấn pháp lý tiếp tục được mở rộng với việc ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ngày 20/6/2023, một đạo luật then chốt trong việc nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng. Tiếp nối đó là Nghị định số 55/2024/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết luật này, cùng Nghị định số 18/2023/NĐ-CP sửa đổi quy định về bán hàng đa cấp, lĩnh vực vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro và dễ phát sinh tranh chấp.

Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được Quốc hội bấm nút thông qua ngày 20/6/2023. Ảnh: Quốc hội

Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia còn ban hành Thông tư số 40/2023/TT-BCT quy định quy chế tổ chức và hoạt động nội bộ; Quyết định số 07/2024/QĐ-TTg ban hành danh mục sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ phải đăng ký hợp đồng theo mẫu và Quyết định số 04/2025/QĐ-TTg về chế độ bồi dưỡng cho đội ngũ tiến hành tố tụng cạnh tranh, giám định viên, người phiên dịch và nhân chứng,… thể hiện bước tiến trong chuyên nghiệp hóa hệ thống thực thi.

Không dừng lại ở việc ban hành văn bản, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cũng tích cực tham gia xây dựng, đóng góp ý kiến vào nhiều dự án luật quan trọng có liên quan như: Luật Quảng cáo (sửa đổi), Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi), Luật Viễn thông, Bộ luật Hình sự, Luật Điện lực... Điều này góp phần bảo đảm sự thống nhất trong hệ thống pháp luật, đồng thời khẳng định vai trò của đơn vị trong việc bảo vệ cạnh tranh hợp pháp và minh bạch trên thị trường.

Bên cạnh đó, Ủy ban còn chủ động tham gia xây dựng các đề án chiến lược về pháp chế của Bộ Công Thương như: Đề án tổng kết Quyết định 2114/QĐ-TTg, Đề án nâng cao năng lực xử lý vi phạm hành chính ngành Công Thương giai đoạn 2025 - 2030, Đề án kiện toàn tổ chức pháp chế ngành đến năm 2030… góp phần tạo nền móng vững chắc cho hoạt động quản lý nhà nước trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng.

Tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức xã hội về cạnh tranh, tiêu dùng, đa cấp

Song song với hoạt động xây dựng chính sách, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được triển khai quyết liệt, đa dạng về hình thức, sâu rộng về nội dung. Từ năm 2020 đến tháng 3/2023, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã tổ chức 25 hội thảo, hội nghị tập huấn, 3 khóa khu vực và 8 phóng sự về bảo vệ người tiêu dùng; đồng thời sản xuất nhiều tài liệu truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng.

Hội thi tuyên truyền về pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2024. Ảnh: VCA

Trong lĩnh vực cạnh tranh, đã có 23 khóa đào tạo, 11 video clip, 1 phóng sự và hơn 10 hội thảo về chính sách cạnh tranh trong các hiệp định thương mại tự do như: EVFTA, CPTPP, RCEP... được triển khai, giúp phổ biến kiến thức pháp lý đến doanh nghiệp và người dân.

Đối với hoạt động đa cấp, lĩnh vực đặc thù và dễ bị lợi dụng, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã tổ chức 6 hội nghị, 10 khóa đào tạo, 3 tọa đàm và các cuộc thi pháp luật trong sinh viên để nâng cao cảnh giác và kiến thức pháp lý.

Đặc biệt, từ tháng 4/2023 đến nay, hoạt động tuyên truyền càng được đẩy mạnh hơn với hơn 20 hội thảo, 10 hội nghị tập huấn, 4 cuộc thi, 2 hội thi, 1 triển lãm, 2 tọa đàm và nhiều video, tài liệu như sổ tay pháp lý, chuỗi bài truyền thông… đáng chú ý là 4 hội thảo chuyên đề về chính sách cạnh tranh trong các FTA và 1 khóa đào tạo về cạnh tranh không lành mạnh.

Riêng lĩnh vực đa cấp cũng được tập trung với 2 hội nghị, nhiều khóa đào tạo và 1 cuộc thi pháp luật trong sinh viên, góp phần hình thành thế hệ tiêu dùng mới có hiểu biết và có sức đề kháng trước các hình thức kinh doanh biến tướng.

Ngân Thương