Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Sáng 3/12, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội nghe Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến trình bày Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn.

Đã rà soát, phân loại, giải quyết 26.424 vụ án/5.802 bị can tạm đình chỉ

Viện trưởng Nguyễn Huy Tiến cho biết, thực hiện Nghị quyết số 82/2019/QH14 ngày 14/6/2019, Viện Kiểm sát nhân dân các cấp đã tích cực, chủ động phối hợp với cơ quan điều tra xác minh giải quyết 328 nguồn tin về tội phạm; thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra 211 vụ/798 bị can; đã truy tố và kiểm sát xét xử 141 vụ/655 bị cáo về tội liên quan đến quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị. Tăng cường các biện pháp đảm bảo thu hồi tài sản; đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật về đất đai. Ban hành 19 bản kiến nghị với cơ quan, tổ chức hữu quan.

Triển khai thực hiện Nghị quyết số 121/2020/QH14 của Quốc hội về tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành ban hành Thông tư liên tịch số 01/2022/TTLT về tiếp nhận, giải quyết các vụ việc, vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi.

Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra kịp thời thu thập chứng cứ, bảo vệ, hỗ trợ trẻ em là nạn nhân, đẩy nhanh tiến độ điều tra. Cơ quan điều tra đã khởi tố 12.110 vụ/12.483 bị can; Viện kiểm sát giải quyết 11.077 vụ /12.342 bị can; xét xử 11.216 vụ/12.416 bị cáo.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến. (Ảnh: DUY LINH)

Thực hiện yêu cầu khẩn trương xử lý dứt điểm các vụ, việc trong quản lý, sử dụng nguồn lực phòng, chống dịch Covid-19, nhất là các sai phạm, các vụ việc liên quan đến Công ty cổ phần công nghệ Việt Á, ngành Kiểm sát đã phối hợp khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử 37 vụ án/248 bị cáo.

Cũng theo Viện trưởng Nguyễn Huy Tiến, triển khai thực hiện Nghị quyết số 109/2023/QH15 của Quốc hội về tiếp tục thực hiện một số nghị quyết giám sát chuyên đề của Quốc hội, toàn ngành đã tập trung, tăng cường công tác kiểm sát đối với cơ quan điều tra các cấp trong việc rà soát, đánh giá, phân loại giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ. Kết quả, đã rà soát, phân loại, giải quyết 38.456 nguồn tin về tội phạm và 26.424 vụ án/5.802 bị can tạm đình chỉ.

Với Nghị quyết số 74/2022/QH15 ngày 15/11/2022 về đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã ban hành Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2023-2025; đã tinh gọn tổ chức bộ máy; sắp xếp, xử lý trụ sở, tài sản sau sáp nhập; tăng cường thanh tra kiểm tra; đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án.

Từ quá trình thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cho biết vẫn còn những khó khăn, vướng mắc như: một số vụ án xâm hại tình dục trẻ em thiếu chứng cứ trực tiếp; nạn nhân còn nhỏ tuổi, chịu sang chấn tâm lý, gây khó khăn cho điều tra. Việc thu thập tài liệu về hành vi gian lận, trốn đóng bảo hiểm còn gặp khó khăn do một số doanh nghiệp thiếu hợp tác; người lao động e ngại ảnh hưởng việc làm nên chưa mạnh dạn tố giác. Công tác giám định, định giá của một số vụ án, vụ việc còn kéo dài dẫn đến một số vụ án phải trả hồ sơ điều tra bổ sung hoặc tạm đình chỉ...

Rà soát, khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự

Quan tâm đến việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về quản lý chặt chẽ các vụ án đang bị tạm đình chỉ giải quyết, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Thái Nguyên) nêu rõ, một vụ án xảy ra nhưng phải tạm đình chỉ giải quyết cũng đồng nghĩa với việc đang nợ xã hội một câu hỏi: Ai là người đã gây ra vụ án đó và đến bao giờ thì tội phạm được đưa ra giải quyết?.

Xác định rõ tầm quan trọng của vấn đề này, trong nhiệm kỳ Quốc hội đã ban hành rất nhiều nghị quyết, trong đó có nội dung yêu cầu các ngành tố tụng phải quản lý chặt chẽ các trường hợp đang tạm đình chỉ, thường xuyên kiểm đếm, rà soát để phục hồi, giải quyết ngay khi có căn cứ, nhất là đối với những trường hợp sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự để tránh bỏ lọt tội phạm.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thủy. (Ảnh: DUY LINH)

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy đánh giá, kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội trong nhiệm kỳ vừa qua cho thấy các cơ quan tố tụng, các ngành tố tụng đã quản lý cơ bản chặt chẽ việc này. Sau một nhiệm kỳ đã thực hiện rà soát và xử lý đối với một số lượng rất lớn các trường hợp tạm đình chỉ - khoảng 80 nghìn vụ việc, với 16 nghìn bị can, bị cáo. "Đây là con số thể hiện sự quyết tâm rất lớn của các ngành tố tụng", đại biểu nhấn mạnh.

Để tiếp tục thực hiện tốt yêu cầu này, tại nội dung Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, nữ đại biểu đoàn Thái Nguyên kiến nghị Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục định kỳ, thường xuyên rà soát đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành việc rà soát để khẩn trương phục hồi đối những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Một nội dung nữa được đại biểu Nguyễn Thị Thủy đề cập là việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về giám sát tình hình xâm hại trẻ em. Đại biểu nhận định, thời gian qua, các ngành tố tụng, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, tòa án đã quyết liệt áp dụng các biện pháp phòng ngừa và kiên quyết tấn công xử lý nghiêm đối với tội phạm xâm hại trẻ em, trong đó có nhiều vụ án rất khó phát hiện.

Để tiếp tục thực hiện tốt nội dung này, dự kiến năm 2026 Quốc hội sẽ sửa Nghị quyết 96 về các chỉ tiêu đối với công tác tư pháp. Đại biểu kiến nghị đưa toàn bộ các chỉ tiêu về giải quyết án xâm hại trẻ em đang ở nghị quyết giám sát của Quốc hội đưa sang nội dung của Nghị quyết 96 về công tác tư pháp. Đồng thời, tiếp tục rà soát để giao cao hơn đối với một số chỉ tiêu giải quyết án xâm hại trẻ em để từ đó bảo vệ trẻ em tốt hơn trong quá trình giải quyết vụ án.

VĂN TOẢN