Tân Thủ tướng Pháp đảo ngược kế hoạch gây tranh cãi khiến người tiền nhiệm mất chức

Trong cuộc phỏng vấn với báo chí địa phương ngày 13/9, Thủ tướng Lecornu tuyên bố sẽ loại bỏ đề xuất cắt giảm các ngày lễ công cộng ra khỏi dự thảo ngân sách năm tới. Ông cũng nhấn mạnh cam kết bảo vệ quyền lợi của người lao động, và kêu gọi đối thoại với các đối tác xã hội để tìm nguồn tài trợ thay thế cho ngân sách năm 2026.

Động thái trên được xem như một "cành ô liu" gửi tới phe đối lập cánh tả, vốn phản ứng dữ dội trước kế hoạch của cựu Thủ tướng François Bayrou. Ông Bayrou trước đó đề xuất bãi bỏ 2 ngày lễ công cộng nhằm tăng năng suất lao động và tạo ra thêm 4,2 tỷ euro cho nguồn thu ngân sách, trong bối cảnh Pháp đối mặt với áp lực tài chính ngày càng lớn.

Tân Thủ tướng Pháp Sébastien Lecornu. Ảnh: EPA

Tuy nhiên, kế hoạch này vấp phải sự phản ứng dữ dội từ phe đối lập trong Quốc hội Pháp, dẫn đến một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm vào ngày 8/9 khiến nội các Thủ tướng Bayrou sụp đổ. Sự kiện này không chỉ làm lộ rõ sự chia rẽ sâu sắc trong chính trường Pháp, mà còn đẩy chính phủ mới của ông Lecornu vào tình thế khó khăn.

Bên cạnh đó, quyết định của tân thủ tướng Pháp đến ngay sau khi cơ quan xếp hạng tín nhiệm quốc tế Fitch ngày 12/9 đã hạ bậc tín nhiệm của Pháp từ AA- xuống A+, mức thấp nhất trong lịch sử. Cơ quan này chỉ ra rằng sự phân cực chính trị, thể hiện qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm gần đây, đang làm suy yếu triển vọng ổn định tài chính của Pháp.

Fitch cũng cảnh báo nợ công của Pháp, hiện chiếm 113% GDP và dự kiến tăng lên 121% vào năm 2027, cùng với mức thâm hụt ngân sách đang ở mức 5,8% GDP, vượt xa ngưỡng 3% của khu vực đồng euro, đang làm giảm khả năng ứng phó của nước này với các cú sốc kinh tế mới.

Không những vậy, chi phí vay nợ của Pháp cũng đang tăng, với lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm đang ở mức 3,47%, tiến gần mức của Italia, một trong những quốc gia có nợ công cao nhất khu vực đồng euro.

Trước tình hình đó, tân Thủ tướng Sébastien Lecornu phải đối mặt với một nhiệm vụ kép đầy khó khăn: vừa đảm bảo ổn định chính trị, vừa khôi phục sức khỏe tài khóa quốc gia. Để đối phó với tình hình, ông Lecornu đã bày tỏ ý định hợp tác với các đảng phái đối lập nhằm tìm ra giải pháp thỏa hiệp cho vấn đề ngân sách.

Người đứng đầu Chính phủ Pháp nhấn mạnh ngân sách mới có thể không hoàn toàn phản ánh quan điểm cá nhân của mình, nhưng cần được xây dựng thông qua các cuộc thảo luận “hiện đại, thẳng thắn và chất lượng cao” tại Quốc hội.

Đồng thời, Thủ rướng Lecornu đề xuất cải tổ bộ máy nhà nước, bao gồm việc hợp nhất hoặc đóng cửa một số cơ quan để nâng cao hiệu quả. Ông cũng cam kết xóa bỏ các đặc quyền suốt đời dành cho một số cựu bộ trưởng, khi nhấn mạnh không thể yêu cầu người dân hy sinh trong khi giới lãnh đạo cấp cao không chịu thay đổi.

Tuy nhiên, con đường phía trước của tân thủ tướng Pháp không hề dễ dàng. Các đảng cực hữu và cực tả, dẫn đầu bởi những nhân vật như Marine Le Pen và Jean-Luc Mélenchon, tiếp tục kêu gọi chấm dứt “chủ nghĩa Macron” và yêu cầu tổ chức bầu cử sớm, hoặc thậm chí luận tội Tổng thống Emmanuel Macron.

Trong khi đó, Liên đoàn Doanh nghiệp Pháp (MEDEF) đã lên tiếng phản đối bất kỳ đề xuất tăng thuế nào đối với doanh nghiệp, làm gia tăng áp lực lên chính phủ trong việc tìm kiếm nguồn thu mới. Bộ trưởng Tài chính tạm quyền Éric Lombard đề xuất những người giàu nhất nên đóng góp nhiều hơn thông qua thuế đánh vào tiết kiệm và một số tài sản, nhưng khẳng định sẽ không áp thêm thuế cho doanh nghiệp.

Dù đối mặt với nhiều thách thức, chính phủ của ông Lecornu vẫn đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế khiêm tốn. Theo Viện Thống kê Quốc gia Pháp (INSEE), GDP của Pháp được dự báo tăng 0,8% trong năm 2025, cao hơn 0,1 điểm phần trăm so với ước tính của chính phủ tiền nhiệm.

Tuy nhiên, với Quốc hội thiếu đa số tuyệt đối và sự phân cực chính trị ngày càng gia tăng, khả năng thông qua một ngân sách vừa giảm thâm hụt vừa duy trì sự ủng hộ từ các đảng đối lập của nước này vẫn là một bài toán nan giải.

Việt Anh