Tầm soát các dự án cải tạo vỉa hè bằng giải pháp thiết kế mới của Đà Nẵng (Kỳ 1: Xuất hiện bất cập, chưa như kỳ vọng)

Một hố sâu trên vỉa hè do nền và gạch sụt trượt.

Thời gian vừa qua, một số người dân, hộ kinh doanh trên các tuyến đường đường tại địa bàn các phường Hải Châu, Thanh Khê, Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn… của TP Đà Nẵng cho biết, họ gặp phải phiền phức khi sử dụng vỉa hè vừa được cải tạo, chỉnh trang theo phương pháp mới. Thậm chí một số chủ cửa hàng kinh doanh, bán quán ăn cho biết, gạch vỉa hè vừa lát xong thì nhìn cũng hiện đại nhưng sử dụng chưa lâu thì có dấu hiệu xộc xệch, mạch gạch hở nhiều, bong khỏi vị trí. Một số khu vực gạch vỉa hè mấp mô khiến người đi không thoải mái, vào những ngày có mưa thì nước "ngậm" dưới gạch bắn lên mất vệ sinh, gây phiền hà cho người đi bộ.

Ông Bình, một hộ dân bán bún trên đường Trần Thánh Tông (phường Sơn Trà) cho biết, khi dọn dẹp mặt bằng để đơn vị thi công lát gạch vỉa hè thì nhiều người không hiểu vì sao không có lớp bê tông để ổn định phía dưới như trước đây, chỉ nghe công nhân nói là để thấm nước mưa xuống đất. Khi hoàn thành, nhìn thấy gạch mới thì cũng lạ mắt nhưng mạch gạch có độ hở lớn, một thời gian sau thì xộc xệch, mấp mô, viên cao viên thấp. Sau một trận mưa lớn thì nhiều viên gạch không còn độ kết dính, không còn đẹp như ban đầu, nhiều nơi bước chân lên là nước bắn tung tóe. "Tại một số nơi, người ta đi lại phải rón rén, vào ăn tô bún cũng ướt át dưới chân. Chúng tôi được giải thích là phương án lát gạch mới này để thấm một ít nước mưa trước khi chảy tràn ra đường, góp phần giải quyết ngập úng đô thị. Nếu được như thế thì tốt, nhưng nhìn trực quan thì lộ ra những hạn chế, không biết là do thiết kế hay do thi công", ông Bình cho biết.

Gạch đổi màu, bám rêu và cỏ mọc um tùm trên vỉa hè dù mới thi công xong chưa lâu.

Tại đường Phạm Văn Đồng, con đường đầu tiên sử dụng phương pháp lát gạch vỉa hè mới, được đánh giá là thành công, hiện cũng đã xuất hiện nhiều vị trí hư hỏng. Không chỉ bong gạch, trước một số nhà hàng lớn đã xuất hiện hố sụt sâu cả gang tay khiến khách du lịch vừa đi dạo vừa né. Bảo vệ một nhà hàng nằm ở đoạn giữa đường Phạm Văn Đồng cho biết, khi mới đi vào hoạt động, vỉa hè tạo sự mới mẻ, có điểm nhấn khiến người dân và du khách thích thú. Tuy nhiên, sau một thời gian thì xuất hiện sụt lún ở một số vị trí, cả ở giữa vỉa hè và gần bó vỉa. Bước đi bình thường cũng cảm nhận được kết cấu viên gạch không thực sự chắc chắn như lát kết dính trên nền bê tông trước đây. "Nghe nói đây là phương pháp lát gạch tự chèn. Dưới lớp gạch không có hồ, không có bê tông. Nếu nền đất không chắc chắn thì tôi sợ tuổi thọ của vỉa hè không được lâu", bảo vệ nhà hàng cho biết.

Trên đường Lý Thái Tông (phường Thanh Khê), những ngày qua công nhân của nhà thầu vừa thi công các đoạn mới vừa phải quay lại sửa chữa, khắc phục các vị trí vỉa hè bị "xộc xệch" sau các đợt mưa lớn. Lỗi chủ yếu là gạch tự chèn đã... tự rời, nền đất bị lún, đá bi bị cuốn trôi, độ hở giữa các viên gạch lớn nên không ổn định. Theo quan sát, vỉa hè gần hiên nhà dân, có bạt che và khô ráo thì chắc chắn và ổn định hơn, trong khi nửa còn lại phía ngoài đường tiếp xúc với nước mưa rất dễ dàng phân biệt. Công nhân cho biết, một số vị trí phải sửa đi sửa lại vài lần mới ổn định, nếu gặp trời mưa, đất ướt thì rất khó khăn. Những hiện tượng này cũng xảy ra đối với một số tuyến đường khác trên địa bàn thành phố như Xô Viết Nghệ Tĩnh, Lê Thanh Nghị, Hồ Quý Ly, 3 Tháng 2, Xuân Diệu… Ban Quản lý các dự án thường xuyên kiểm tra và yêu cầu nhà thầu hoàn thiện, đảm bảo chất lượng mới nghiệm thu, bàn giao.

Vỉa hè thi công theo phương pháp mới sau thời gian ngắn đã trồi sụt, vừa mất mỹ quan vừa thiếu an toàn.

Theo cán bộ kỹ thuật và công nhân lát gạch, khi thấy đơn vị thi công làm việc, nhiều người dân ngạc nhiên, thậm chí còn quay phim chụp ảnh vì cứ tưởng là làm dối, bỏ qua công đoạn cán trộn bê tông. Làm xong hôm sau quay lại để sửa thì nhiều người còn nói lời khó nghe kiểu như công trình chất lượng kém do bị "rút ruột". "Người nào hiểu thì chúng tôi đưa bản vẽ, phương án thẩm duyệt cho họ xem để chứng minh mình làm đúng. Ai không hiểu thì cứ nghĩ theo hướng tiêu cực", một công nhân kể lại.

Đại diện một nhà thầu thi công cải tạo vỉa hè trên địa bàn phường Thanh Khê cho biết, phương pháp mới này được áp dụng trên rất nhiều tuyến đường trong thời gian qua. Cơ quan chức năng kỳ vọng việc không sử dụng lớp hồ hay bê tông ở dưới gạch là để tăng khả năng thấm nước mưa xuống đất, góp phần giảm tải ngập úng đô thị. Ngoài ra cũng hạn chế bê tông hóa trên đường phố, giảm lượng nhiệt phát sinh từ vỉa hè vào mùa nắng nóng. Tuy nhiên, khi thi công thì gặp phải rất nhiều khó khăn do kết cấu nền đất không ổn định, nơi ẩm ướt, nơi khô ráo, nơi có nhiều rễ cây, nơi lại vướng hạ tầng viễn thông, điện chiếu sáng. Phương án thi công hiện tại chỉ cho đổ một lớp đá mi ở dưới, không dùng bê tông để kết dính nên chỉ sau một trận mưa là đá mi bị cuốn trôi, gạch không còn ổn định. "Có nơi hôm nay hoàn thiện thì vài ngày sau phải đi sửa, vừa tốn công, tốn chi phí lại gây phiền hà cho dân. Hiện chúng tôi đang khắc phục một số vị trí để đảm bảo chất lượng, mỹ thuật cho vỉa hè", đại diện nhà thầu thi công cho hay.

Công Khanh

* Kỳ tới: Do thiết kế, sản xuất vật liệu hay do thi công?