Tại sao Mỹ có thể bắt đầu gọi bóng đá là 'football' thay vì 'soccer'

"Tôi nghĩ mình có thể làm được điều đó", ông nói kèm một nụ cười trong cuộc phỏng vấn với đài truyền hình DAZN. Đó có thể là một bình luận vui vẻ, nhưng vào thời điểm Mỹ đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong bóng đá, câu hỏi tại sao người Mỹ tiếp tục gọi môn thể thao này bằng một cái tên khác với tên phổ biến nhất lại được đặt ra. "Mọi người gọi nó là football, chúng tôi gọi nó là soccer. Tôi không chắc thay đổi này có thể thực hiện dễ dàng", chính TT Trump thừa nhận.

Bóng đá ngày càng phát triển ở Mỹ, và ảnh hưởng của nó đối với môn thể thao này cũng tăng. Mỹ sẽ đồng tổ chức World Cup với Canada và Mexico vào năm tới — Đây là năm thứ ba liên tiếp nước này tổ chức một giải đấu lớn sau Copa America 2024 và Club World Cup mùa hè này.

Những yếu tố khác khiến bóng đá ngày càng xuất hiện trong ý thức của người Mỹ — và có lẽ sẽ khiến việc nói "football" trở nên phổ biến hơn trong một môi trường thể thao cạnh tranh. Một trong những cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại, Lionel Messi, đang chơi cho đội Inter Miami; sự phổ biến của Premier League và Champions League đang bùng nổ; và loạt phim tài liệu “Welcome to Wrexham” về một CLB xứ Wales cấp thấp do các diễn viên Hollywood Ryan Reynolds và Rob McElhenney đồng sở hữu đã thu hút nhiều khán giả mới.

Đừng trách người Mỹ vì gọi là “soccer”

Mặc dù “soccer” thường được liên kết với Mỹ, nhưng được chấp nhận rộng rãi rằng từ này thực ra bắt nguồn từ Anh, có lẽ từ những năm 1880. Ngày chính xác từ này được sử dụng lần đầu không được biết, nhưng người ta tin rằng “soccer” xuất phát từ cụm từ “association football – Hiệp hội bóng đá” tên gọi chính thức đầu tiên của môn thể thao này.

Tổ chức English Heritage cho biết biệt danh này có thể được học sinh tại trường Harrow danh tiếng sử dụng đầu tiên để “phân biệt trò chơi liên đoàn mới với trò chơi cũ hơn của họ, được gọi là ‘footer’”. Nhiều phiên bản của bóng đá bắt đầu phát triển, thường liên quan đến việc xử lý bóng nhiều hơn là đá nó. Một ví dụ từ những năm 1600 và vẫn được chơi ở Anh ngày nay là Royal Shrovetide. Rugby là một ví dụ khác.

Hiệp hội bóng đá Anh (FA) được thành lập vào năm 1863 và đưa ra các quy tắc chính thức cho bóng đá liên đoàn để phân biệt nó với các phiên bản khác đang được chơi ở Anh và từ đó, bóng đá như chúng ta biết ngày nay ra đời.

Tiến sĩ Stefan Szymanski, giáo sư quản lý thể thao tại Đại học Michigan, đã viết cuốn sách “It’s Football, Not Soccer” và khám phá nguồn gốc của cái tên. Trong một bài giảng tại Đại học Mỹ ở Beirut năm 2019, ông nói “soccer” là “một từ rõ ràng có nguồn gốc từ Anh”. “Và hãy nhớ rằng tên ‘association football’ thực sự không xuất hiện cho đến những năm 1870", ông nói, “nên từ ‘soccer’ xuất hiện rất sớm trong lịch sử của trò chơi và đã được sử dụng lặp đi lặp lại kể từ khi được tạo ra vào cuối thế kỷ 19.”

Soccer từng là một thuật ngữ phổ biến ở Anh và không chỉ người Mỹ gọi nó là soccer

“Soccer” hiện nay không phải là thuật ngữ phổ biến ở Anh, nhưng điều đó không phải lúc nào cũng đúng. Nó từng là tiêu đề của một chương trình truyền hình buổi sáng thứ Bảy nổi tiếng, “Soccer AM,” phát sóng từ năm 1994 đến 2023 trên đài Sky Sports, đơn vị phát sóng Premier League. Huyền thoại Anh và nhà vô địch World Cup 1966 Bobby Charlton đã điều hành các trường đào tạo nổi tiếng trong nhiều thập kỷ, được gọi là “Bobby Charlton's Soccer School.”

Và Matt Busby — HLV huyền thoại của Manchester United, người vô địch European Cup 1968 — đã đặt tên cho cuốn tự truyện của mình, xuất bản năm 1974, là “Soccer at the Top, My Life in Football.” Tiêu đề cuốn sách đó cho thấy các thuật ngữ “soccer” và “football” từng có thể hoán đổi trong văn hóa Anh vào thời điểm đó.

Tiến sỹ Szymanski cho rằng vấn đề mà một số người gặp phải với “soccer” không phải là do từ này. Mà là việc nó được sử dụng cụ thể ở Mỹ. “Khi người Mỹ dùng từ này, chúng ta thấy những phản ứng phẫn nộ và kinh hoàng, và một trong những ý kiến phổ biến nhất là nói rằng bóng bầu dục Mỹ không thực sự là bóng đá”, ông nói trong bài giảng. Ông lập luận rằng với sự phổ biến áp đảo của NFL (bóng bầu dục – bóng đá kiểu Mỹ) ở Mỹ, việc phân biệt giữa soccer và phiên bản bóng đá (football) của họ là hoàn toàn hợp lý.

Việc sử dụng từ “soccer” có phần phức tạp hơn ở các quốc gia khác. Australia, nơi có bóng đá luật kiểu Australia cùng với cả hai nội dung của môn rugby, thường sử dụng thuật ngữ này và đội tuyển nam quốc gia được gọi là Socceroos. Tuy nhiên, liên đoàn bóng đá của họ được gọi là Football Australia.

Tình hình tương tự ở Ireland, nơi bóng đá Gaelic phổ biến. Thuật ngữ “soccer” được sử dụng nhưng đội bóng đá quốc gia vẫn được quản lý bởi một tổ chức có tên là Hiệp hội bóng đá Ireland. Canada, giống như Mỹ, đơn giản gọi nó là soccer, điều này rõ ràng phân biệt nó với NFL và Liên đoàn bóng đá Canada. Còn sổ tay hướng dẫn phóng viên của hãng tin AP nói rằng soccer là thuật ngữ được ưa chuộng ở Mỹ nhưng lưu ý rằng “trên toàn thế giới, môn thể thao này được gọi là football.”

LONG KHANG