Tách bạch chức năng quản lý với đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình làm rõ các ý kiến đại biểu Quốc hội về dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Chiều 29/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Sau khi lắng nghe ý kiến thảo luận của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã giải trình làm rõ nhiều nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm.

Đầu tiên, về mục tiêu ban hành Luật, Bộ trưởng nhấn mạnh sự cần thiết ban hành Luật này là nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư vốn nhà nước tại các doanh nghiệp, Nhà nước thực sự đóng vai trò là nhà đầu tư, chủ sở hữu, bình đẳng về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm với các nhà đầu tư khác trong doanh nghiệp. Mục tiêu này cũng phù hợp với thông lệ quốc tế.

Luật này cũng hướng đến mục tiêu chấm dứt việc can thiệp vào doanh nghiệp bằng mệnh lệnh hành chính hay lồng ghép quản lý nhà nước vào hoạt động đầu tư kinh doanh, tách bạch chức năng quản lý nhà nước với chức năng đầu tư vốn và hoạt động quản trị, điều hành của các doanh nghiệp. Từ đó, đảm bảo doanh nghiệp hoạt động theo đúng nguyên tắc thị trường. Đây là nội dung căn bản, xuyên suốt và đổi mới toàn diện về phương thức xây dựng Luật lần này.

Liên quan đến vấn đề đại biểu quan tâm về đối tượng áp dụng, Bộ trưởng cho biết, hiện nay, trong dự thảo Luật đang quy định áp dụng đối với các doanh nghiệp nhà nước theo quy định của Luật Doanh nghiệp, tổ chức tín dụng do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, không bao gồm bảo hiểm tiền gửi và ngân hàng chính sách. Một số đại biểu đề nghị bổ sung các doanh nghiệp có vốn đầu tư của Nhà nước từ 50% vốn điều lệ trở xuống và việc đầu tư vốn tại các doanh nghiệp khác có vốn đầu tư F2, F3 để quy định nguyên tắc quản lý với các biện pháp, mức độ phù hợp. Bộ trưởng cho hay sẽ tiếp thu để nghiên cứu báo cáo Thủ tướng Chính phủ về nội dung này với nguyên tắc quản lý phù hợp với phần vốn góp cũng như tính chất, quy mô vốn của doanh nghiệp.

Đối với quy định xây dựng chiến lược và kế hoạch kinh doanh, hiện nay dự thảo Luật quy định một số trường hợp người đại diện phải trình cơ quan đại diện vốn. Tiếp thu ý kiến đại biểu, Bộ trưởng khẳng định Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu về sự cần thiết, nếu điều chỉnh sẽ xác định cụ thể nội dung cần báo cáo để tránh tạo ra những rào cản không cần thiết. Theo Bộ trưởng, báo cáo chiến lược, kế hoạch thì phải rất gọn và rất cụ thể.

Về vấn đề phân phối lợi nhuận sau thuế, theo Bộ trưởng, đây là phần các chủ sở hữu vốn theo mức độ góp vốn để chia cổ tức, không phải là phụ thuộc doanh nghiệp. Việc quy định tối đa 50% lợi nhuận sau thuế để tăng vốn nhằm không để mức này cao quá, đảm bảo lợi ích của các cổ đông khác.

Làm rõ về vấn đề người đại diện vốn, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, người đại diện vốn tại doanh nghiệp có vai trò rất quan trọng, có thể nói là quyết định đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng như việc bảo toàn rồi phát triển vốn tại doanh nghiệp. Việc lựa chọn người đại diện vốn, nhất là với doanh nghiệp từ 50% vốn trở lên sẽ là người lãnh đạo của doanh nghiệp, quyết định đến việc doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả hay không.

Do đó, Bộ trưởng cho rằng cần có cơ chế quản lý, đánh giá, gắn với chế độ đãi ngộ để thu hút được người tài. Công tác quản lý, đánh giá cũng phải khách quan, minh bạch, có các tiêu chí cụ thể để đánh giá những kết quả đạt được cũng như xử lý nếu sai phạm. Bên cạnh đó, người đại diện vốn cần có đầy đủ thẩm quyền trong lãnh đạo, chỉ đạo.

Người đứng đầu ngành Tài chính khẳng định, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu ý kiến đại biểu, rà soát kỹ để hoàn thiện dự án Luật đảm bảo đạt chất lượng tốt nhất.

Nhân dịp này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trân trọng cảm ơn các vị đại biểu Quốc hội đã tin tưởng tín nhiệm và phê chuẩn ông giữ cương vị Bộ trưởng Bộ Tài chính. Bộ trưởng cam kết sẽ cùng Tập thể Ban Lãnh đạo Bộ Tài chính và cán bộ, công chức, viên chức, người lao động toàn ngành Tài chính cố gắng, nỗ lực, đoàn kết, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, đáp ứng niềm tin và sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước cũng như các vị đại biểu Quốc hội.

Trần Huyền