Tả Phìn tích cực xóa hủ tục

Những con số biết nói đã chứng minh cho sự thay đổi mạnh mẽ trong xóa bỏ hủ tục của đồng bào các dân tộc xã Tả Phìn. Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn không ghi nhận trường hợp tảo hôn hay hôn nhân cận huyết thống. Đây là thành công lớn, bởi trước đây, tình trạng này khá phổ biến, gây nhiều hệ lụy đối với sức khỏe, kinh tế và tương lai của thế hệ trẻ.

Để có được kết quả đáng mừng đó, phải kể đến nỗ lực, quyết tâm của chính quyền và các đoàn thể ở địa phương. “Cuộc chiến” với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống nói riêng, hủ tục nói chung không hề dễ dàng, đòi hỏi sự kiên trì, thấu hiểu và cách tiếp cận phù hợp.

Một trong những câu chuyện điển hình nhất chính là trường hợp của gia đình anh Giàng A P. ở thôn Lủ Khấu. Anh P. có con gái đang học lớp 9, chưa đủ tuổi kết hôn nhưng đã có ý định về sống chung nhà với một người đàn ông đã có vợ ở xã Ngũ Chỉ Sơn. Khi nhận được thông tin này, chị Giàng Thị Rể, Phòng Văn hóa - Xã hội xã Tả Phìn, cùng lực lượng an ninh cơ sở và trưởng thôn đã lập tức vào cuộc.

Với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, chị Rể cùng đội ngũ cán bộ không vội vàng áp đặt mà tiếp cận gia đình, trò chuyện chân thành, cởi mở, phân tích cặn kẽ hậu quả của việc tảo hôn, chia sẻ câu chuyện thực tế, những trường hợp cụ thể đã xảy ra trên địa bàn.

Anh Giàng A P. cho biết: Được cán bộ tuyên truyền nếu con gái tôi làm mẹ khi còn quá trẻ dễ bị tai biến sản khoa, thiếu máu, suy kiệt; con sinh ra thường bị suy dinh dưỡng, thấp còi, thậm chí mắc các dị tật bẩm sinh. Hơn nữa, con chưa đủ tuổi lao động, chưa có nghề nghiệp ổn định, cuộc sống hôn nhân sẽ rất khó khăn, dễ rơi vào cảnh nghèo đói triền miên, không thể có tương lai tươi sáng. Hơn nữa, nếu cố tình để con gái đi sang nhà người yêu sống như vợ chồng, gia đình tôi có thể bị xử phạt hành chính, hoặc thậm chí là truy cứu trách nhiệm hình sự.

Người dân xã Tả Phìn tích cực giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.

Sự kiên trì, tận tâm và lập luận thuyết phục đã lay động trái tim của anh Giàng A P. và gia đình. Sau khi được tuyên truyền, anh P. và vợ đã nhận ra sai lầm trong suy nghĩ của mình và con gái. Họ không cho con tảo hôn, không để con đến nhà người yêu sống chung khi chưa đủ tuổi đăng ký kết hôn. Đây không chỉ là thành công của riêng đội ngũ cán bộ, mà còn là minh chứng cho thấy sự thay đổi tích cực trong nhận thức của người dân xã Tả Phìn, đặc biệt là với đồng bào dân tộc thiểu số.

Khoảng 3 năm trở lại đây, đám cưới không còn kéo dài triền miên với những bữa tiệc tốn kém, thay vào đó là buổi lễ ấm cúng, ý nghĩa. Đám tang được tổ chức gọn gàng, thể hiện sự kính trọng với người đã khuất, giảm bớt gánh nặng cho gia đình.

Những sự thay đổi ấy đã mang lại giá trị lớn lao, không chỉ giúp người dân tiết kiệm được chi phí, giảm bớt gánh nặng kinh tế mà còn góp phần xây dựng một nếp sống văn hóa, văn minh, phù hợp với sự phát triển của xã hội hiện đại.

Để đạt được những kết quả này, đội ngũ cán bộ xã Tả Phìn đã phải đối mặt với không ít khó khăn, như nhận thức của số ít người dân còn hạn chế, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số; những quan niệm cũ, những hủ tục đã tồn tại hàng trăm năm không thể xóa bỏ trong một sớm một chiều; địa hình thôn, bản hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, điều này đã gây không ít trở ngại cho công tác tuyên truyền, vận động; có trường hợp, cán bộ còn bị người dân ngăn cản, không cho tiếp cận để tuyên truyền...

Tuy nhiên, vượt qua tất cả khó khăn đó, xã Tả Phìn xác định đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Lãnh đạo xã đã chỉ đạo cán bộ phụ trách, trưởng thôn, bản, đoàn thể… phải tích cực, chủ động trong tuyên truyền, vận động người dân xóa bỏ hủ tục.

Theo chị Giàng Thị Rể, Phòng Văn hóa - Xã hội xã Tả Phìn, việc nghiên cứu, áp dụng nhiều hình thức tuyên truyền không chỉ họp thôn, tuyên truyền tập trung, mà còn phải trò chuyện, gặp gỡ riêng tại gia đình; yêu cầu người làm công tác tuyên truyền, vận động cần có kỹ năng nhất định, tìm hiểu phong tục, tập quán để có thể gần gũi và dễ dàng thuyết phục người dân hơn.

Sự chuyển mình của địa phương đã cho thấy hủ tục không phải là bản chất cố hữu, mà là những tập quán có thể thay đổi bằng sự nỗ lực, kiên trì và phương pháp tiếp cận đúng. Xã Tả Phìn đang trên đà phát triển, không chỉ về kinh tế mà còn trong việc xây dựng nếp sống văn minh, tiến bộ.

Nguyễn Tất Đạt