Suýt mất mạng vì chủ quan với vết thương ngoài da
Bệnh viện Bạch Mai đang điều trị cho hai ca bệnh uốn ván nặng, trong đó có một ca phải can thiệp mở khí quản do cứng hàm, chèn ép ngực, suy hô hấp, tiên lượng nguy cơ tử vong cao.
Nguy hiểm đến từ vết thương ngoài da
10 ngày trước khi nhập viện, cụ bà 90 tuổi ở huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội bị cành cây tươi đâm vào vùng cổ tay phải. Nghĩ đơn giản nên bệnh nhân tự dán cao, mua kháng sinh ngoài hiệu thuốc để điều trị. Một tuần sau, bệnh nhân tự làm sạch vết thương, lấy dị vật ra khỏi vết thương và vết thương khô dần.
Tuy nhiên, sau đó vài ngày, bệnh nhân xuất hiện đau vùng hàm phải, tay phải cử động kém nên được đưa vào Viện Y học Nhiệt đới điều trị. Tại đây, bác sĩ đã chẩn đoán theo dõi uốn ván. Bốn ngày nhập viện, bệnh nhân xuất hiện tăng trương lực cơ, cứng hàm và biến chứng viêm phổi nặng. Hiện tình trạng sức khỏe của bệnh nhân đã ổn định, viêm phổi đỡ, uốn ván đã qua giai đoạn nguy hiểm.

Cụ bà 90 tuổi bị uốn ván do bị cành cây đâm vào tay, đang điều trị tại Viện Y học nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.
Trường hợp thứ hai là nam bệnh nhân 65 tuổi ở Thái Bình. Bệnh nhân bị ngã dập tay vào miếng gỗ xây nhà, có vết xước rách da ở cẳng tay phải dài khoảng 15 cm, chảy máu nhiều. Bệnh nhân tự xử trí rửa vết thương, sát khuẩn bằng Betadine, nhưng không khâu vết thương và tiêm dự phòng uốn ván. Sau đó khoảng 10 ngày, bệnh nhân xuất hiện đau cứng hàm, khó nói, yếu chân tay nên vào bệnh viện và được chẩn đoán theo dõi đột quỵ não. Tuy nhiên, chụp cắt lớp vi tính sọ não không phát hiện bất thường nên được cho ra viện theo dõi. Tiếp đó, cứng hàm tăng lên, co cứng tay chân nhiều, bệnh nhân vào viện khám lại và được chuẩn đoán uốn ván biến chứng và chuyển lên Bệnh viện Bạch Mai.
Tại đây, bệnh nhân không phù, không xuất huyết dạ dày, miếng há 2 cm, vết thương cẳng tay phải khô, không chảy dịch, đóng vảy đen, tuy nhiên bệnh nhân biến chứng co giật gồng cứng người tăng dẫn đến chẹn ngực khó thở, suy hô hấp và được mở khí quản cấp cứu. Hiện tại, bệnh nhân đã tự thở, giật gồng cứng giảm song vẫn tăng trương lực cơ.

Nam bệnh nhân bị uốn ván do bị ngã đập tay vào tấm gỗ với vết thương hở 15cm.
Bệnh nặng không lây nhưng dễ mắc
Theo các chuyên gia y tế, uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính nguy hiểm, do độc tố thần kinh của vi khuẩn Clostridium tetani - loại vi khuẩn tồn tại phổ biến trong môi trường đất, phân động vật, kim loại rỉ sét, gỗ mục... Khi xâm nhập qua các vết thương hở, đặc biệt là vết đâm sâu hoặc không được làm sạch đúng cách, vi khuẩn có thể sinh độc tố. Độc tố này rất mạnh, xâm nhập vào máu và đi đến các xi-náp thần kinh - cơ, làm tăng mức độ kích thích dẫn truyền, gây co cứng cơ và co giật.
Về triệu chứng lâm sàng, sau khoảng 1-2 tuần khi có vết thương, bệnh nhân sẽ xuất hiện biểu hiện sớm: cứng hàm, khó nhai nuốt, diễn tiến cứng cơ, tăng trương lực cơ toàn thân, mức độ nặng co giật, toàn thân uốn cong, kèm theo khó thở, suy hô hấp, rối loạn thần kinh thực vật. Nếu không xử trí kịp thời bằng các biện pháp hồi sức tích cực sẽ nhanh chóng dẫn tới tử vong hoặc các biến chứng trên hệ tim mạch, hô hấp, tiết niệu, tiêu hóa, xương khớp.
PGS.TS. Đỗ Duy Cường - Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo: “Uốn ván là bệnh không lây truyền từ người sang người, nhưng diễn tiến rất nhanh và nguy hiểm. Chỉ cần một vết trầy xước, vết đâm nhỏ, người bệnh không xử trí đúng cách, tiêm phòng đầy đủ cũng có thể nhiễm bệnh. Tỷ lệ tử vong rất cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời”.
Vết xước khi bị ngã cọ xát vào thanh gỗ hay vô tình bị cành cây đâm vào tay, những tổn thương tưởng chừng đơn giản nhưng có thể là mầm mống của căn bệnh nguy hiểm - “uốn ván” nếu người bệnh chủ quan, không xử trí và tiêm phòng đúng cách.