Sửa quy định về dạy thêm, học thêm: Hướng đến minh bạch và khả thi

Điểm nhấn lớn nhất của dự thảo lần này là trao quyền linh hoạt hơn cho hiệu trưởng và sở giáo dục và đào tạo trong việc quyết định thời lượng dạy thêm. Những điều chỉnh mới hướng đến sự minh bạch, khả thi, phù hợp thực tế và đáp ứng nhu cầu học tập chính đáng của học sinh.

Dự thảo sửa đổi quy định về dạy thêm, học thêm sẽ trao quyền cho hiệu trưởng trong việc quyết định thời lượng dạy thêm. Trong ảnh: Một tiết học của học sinh Trường Trung học cơ sở Thành Công (phường Giảng Võ). Ảnh: Minh Khang

Linh hoạt hơn về thời lượng dạy thêm trong nhà trường

Sau gần một năm thực hiện Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT, những phản ánh từ các nhà trường, giáo viên và phụ huynh đều cho thấy một thực tế: Việc giới hạn tối đa 2 tiết dạy thêm mỗi tuần cho mỗi môn chưa đáp ứng được nhu cầu học tập rất đa dạng của học sinh.

Tại nhiều trường, học sinh yếu cần được hỗ trợ thêm để theo kịp chương trình, trong khi học sinh khá, giỏi - đặc biệt ở lớp cuối cấp - lại cần trau dồi kiến thức, kỹ năng thật kỹ càng để chuẩn bị cho kỳ thi quan trọng. Khi nhu cầu khác nhau nhưng cùng bị buộc vào một khung thời lượng cố định, cả nhà trường và người học đều gặp khó, hiệu quả học tập chưa được như mong muốn.

Từ thực tiễn đó, dự thảo sửa đổi Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT chuyển hướng mạnh mẽ sang quản lý trên cơ sở trách nhiệm và nhu cầu thực tế. Hiệu trưởng được trao thẩm quyền xem xét từng lớp, từng nhóm học sinh, điều kiện giáo viên và cơ sở vật chất của trường để đề xuất tăng thời lượng dạy thêm. Quyết định cuối cùng thuộc về giám đốc sở giáo dục và đào tạo, nhằm bảo đảm có tầng giám sát nhưng không làm mất đi sự linh hoạt của cơ sở giáo dục.

Điều chỉnh này được đánh giá là “chạm đúng điểm nghẽn”. Khi người đứng đầu nhà trường có quyền chủ động, họ sẽ có đủ công cụ để xây dựng kế hoạch dạy thêm dựa trên khảo sát nhu cầu thật, đồng thời chịu trách nhiệm giải trình nếu tổ chức không phù hợp hoặc kém hiệu quả.

Dù mở rộng quyền chủ động về thời lượng, dự thảo vẫn giữ nguyên nguyên tắc quan trọng nhất: Dạy thêm trong nhà trường không thu tiền của học sinh. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, quy định này nhằm tránh dồn áp lực kinh tế lên gia đình người học, giảm tình trạng học thêm để chạy theo phong trào hoặc vì bệnh thành tích, đồng thời bảo đảm môi trường học tập bình đẳng giữa các đối tượng học sinh.

Nhiều ý kiến đánh giá việc vừa mở quyền, vừa giữ nguyên nguyên tắc không thu phí là bước điều chỉnh hợp lý và cần thiết. Theo đó, nhà trường được quyền làm nhiều hơn để hỗ trợ học sinh, nhưng không được thương mại hóa hoạt động này.

Đáng chú ý, dự thảo lần này bổ sung yêu cầu công khai thông tin đối với cơ sở dạy thêm tư nhân nhằm tăng cường sự giám sát từ xã hội: Từ thời lượng, môn học, danh sách học sinh đến mức thu phải được cập nhật thường xuyên trên cổng thông tin hoặc niêm yết tại cơ sở...

Linh hoạt nhưng không buông lỏng

Tại thành phố Hà Nội, nơi quy mô trường lớp lớn và nhu cầu hỗ trợ học tập của học sinh rất đa dạng, các đề xuất sửa đổi Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT lần này nhận được sự quan tâm đặc biệt từ các chuyên gia, giáo viên và phụ huynh. Nhiều ý kiến cho rằng, việc mở rộng thẩm quyền cho hiệu trưởng cần đi kèm các nguyên tắc kiểm soát rõ ràng để bảo đảm chất lượng cũng như không gây áp lực cho người học.

Các chuyên gia đánh giá, việc giao quyền cho hiệu trưởng là phù hợp xu hướng quản trị nhà trường hiện đại, nhưng cần có hướng dẫn chi tiết và giám sát chặt chẽ để tránh mỗi nơi làm một kiểu. Thực tế cho thấy, trong bối cảnh học sinh ở nhiều địa bàn của Hà Nội có sự chênh lệch khá lớn về năng lực cũng như điều kiện học tập, việc cho phép tăng tiết học đối với nhóm cần hỗ trợ là thực sự cần thiết.

Ở phía nhà trường, cô giáo Nguyễn Thị Vân Hồng, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Chương Dương (phường Hồng Hà), bày tỏ sự đồng tình với định hướng sửa đổi và kỳ vọng sự điều chỉnh này sẽ giải quyết được những vướng mắc lâu nay. Cô cho biết, với một số môn như toán, ngữ văn, tiếng Anh, khoa học tự nhiên…, học sinh có nhu cầu bổ trợ khá cao, nhất là ở các khối cuối cấp.

“Nếu được phân quyền rõ ràng, nhà trường sẽ chủ động thiết kế kế hoạch học tập với thời lượng phù hợp theo từng nhóm năng lực, không gây quá tải với học sinh và quan trọng nhất là bảo đảm hiệu quả. Điều phụ huynh mong nhất là sự minh bạch và hiệu quả, chứ không phải học thêm cho đủ số tiết”, cô giáo Nguyễn Thị Vân Hồng nhận định.

Còn theo bà Lê Thu Hà, phụ huynh học sinh lớp 11 Trường Trung học phổ thông Lê Quý Đôn - Đống Đa, phụ huynh sẽ ủng hộ nếu việc tăng thời lượng xuất phát từ nhu cầu thực và không tạo áp lực lớn với học sinh. Nếu nhà trường tổ chức những giờ học bổ trợ hợp lý, thầy cô theo sát, phụ huynh sẽ yên tâm hơn. Tuy nhiên, nhà trường cần có kênh thông tin và phản hồi rõ ràng về việc học tập để phụ huynh tham gia giám sát.

Những ý kiến từ chuyên gia, nhà giáo và phụ huynh cho thấy sự đồng tình với những dự kiến điều chỉnh, bổ sung của Bộ Giáo dục và Đào tạo về quy định dạy thêm, học thêm theo hướng linh hoạt, phù hợp thực tiễn, nhưng cũng cần quản lý chặt chẽ, không được buông lỏng. Các đề xuất lần này vì vậy được kỳ vọng sẽ tạo ra thay đổi tích cực, hướng đến việc nâng cao chất lượng học tập của người học.

Thống Nhất