Su-35S khiến F-16, Mirage 2000 tránh xa tiền tuyến

Khả năng trinh sát tầm xa và tên lửa không đối không của Su-35S đang tạo sức ép đáng kể lên hoạt động của tiêm kích Ukraine. Theo ông Sergey Chemezov, tổng giám đốc tập đoàn quốc phòng Rostec của Nga, Su-35S buộc F-16 và Mirage 2000 tránh xa tiền tuyến, hạn chế cơ hội tiếp cận để phóng tên lửa đối không.

Tiêm kích Su-35S làm nhiệm vụ chiến đấu hôm 26 tháng 11.

Tổng quan

Trong tuyên bố ngày 26/11 do TASS dẫn lại, ông Sergey Chemezov cho biết Su-35S có khả năng tập kích mục tiêu ở khoảng cách hàng trăm km, khiến máy bay đối phương phải bay thấp ở khu vực hậu phương. Ông nói đây là lý do các chiến đấu cơ Ukraine, bao gồm F-16 do Mỹ sản xuất và Mirage 2000 do Pháp sản xuất, không thể tiếp cận tiền tuyến để phóng tên lửa đối không. Đại diện Rostec cũng cho hay phi đội Su-35S thực hiện hiệu quả nhiệm vụ tập kích và chế áp phòng không, được phi công Nga đánh giá cao.

Ở chiều ngược lại, Không quân Ukraine từng công bố video về Mirage 2000 mang tên lửa tầm ngắn R550, khẳng định tỷ lệ đánh chặn thành công tên lửa hành trình và UAV của Nga lên đến 98%, trong đó ít nhất 12 tên lửa hành trình tầm xa Kh-101 đã bị hạ. Tuy nhiên, Business Insider dẫn tư liệu từ Không quân Ukraine cho biết F-16 hiện chỉ còn lắp tên lửa đối không tầm ngắn AIM-9L khi làm nhiệm vụ, không mang AIM-120B/C tầm trung hay AIM-9X như giai đoạn đầu.

Phân tích kỹ thuật

Theo nguồn tin được trích dẫn, Su-35S được trang bị radar Irbis-E với khả năng phát hiện mục tiêu ở khoảng cách 400 km. Cùng với đó, vũ khí chính trong nhiệm vụ tuần phòng trên không gồm:

Tên lửa đối không tầm trung R-77-1 hoặc R-77M, tầm bắn 110–200 km.
Tên lửa đối không tầm xa R-37M, có thể bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách hơn 300 km.

Tổ hợp radar tầm xa và tên lửa BVR (beyond-visual-range) này tạo ra vùng đánh chặn trước tiền tuyến. Khi mục tiêu bay ở độ cao lớn, khả năng bị phát hiện sớm tăng lên, đồng thời đối mặt nguy cơ bị khai hỏa từ cự ly vượt quá khả năng phản ứng kịp thời.

Chiến thuật và môi trường tác chiến

Theo nhận định do Business Insider dẫn lời chuyên gia Sakshi Tiwari, để giảm nguy cơ bị phát hiện và khóa mục tiêu từ xa, tiêm kích Ukraine phải hoạt động xa tiền tuyến và bay thấp, bám địa hình. Cách bay này giúp tận dụng che khuất địa hình để hạn chế đường ngắm radar, nhưng đi kèm hạn chế: phạm vi quan sát và liên kết hỏa lực bị thu hẹp, thời gian phản ứng và cửa sổ phóng vũ khí rút ngắn.

Việc F-16 hiện mang AIM-9L (tên lửa tầm ngắn) theo dữ liệu do Business Insider trích dẫn càng thu hẹp khả năng giao chiến tầm trung. Trong khi đó, Su-35S có thể chủ động áp đặt khoảng cách giao chiến phù hợp với R-77-1/R-77M và R-37M.

Bảng thông tin chính (theo nguồn)

Tác động tới cục diện trên không

Với khả năng phát hiện và giao chiến từ xa được nêu, Su-35S tạo ra áp lực buộc đối phương ưu tiên bay thấp và giữ khoảng cách. Điều này hạn chế cơ hội tiếp cận tiền tuyến để phóng tên lửa đối không của Ukraine, đúng như lập luận của Rostec.

Cũng theo nguồn được trích dẫn, Không quân Nga đang biên chế khoảng 140 chiếc Su-35S, trong đó ít nhất 8 chiếc đã bị mất kể từ khi xung đột bùng phát. Tổn thất này được cho là đã được bù đắp nhờ tốc độ sản xuất tăng trong thời gian qua.

Kết luận

Các dữ kiện do Rostec, TASS, Business Insider và Không quân Ukraine công bố cho thấy không chiến ở tiền tuyến đang nghiêng về giao chiến tầm xa. Radar Irbis-E và bộ tên lửa R-77/R-37M của Su-35S tạo lợi thế kiểm soát khoảng cách, trong khi việc F-16 hiện mang AIM-9L và Mirage 2000 dùng R550 chủ yếu phù hợp kịch bản phòng không tầm gần. Điều này lý giải vì sao F-16 và Mirage 2000 phải hạn chế tiếp cận tiền tuyến, tập trung hoạt động ở độ cao thấp và khu vực hậu phương.

CTVX