Sống thấp thỏm trong những khu nhà ọp ẹp

Khu chung cư Quang Trung ở phường Thành Vinh, tỉnh Nghệ An được xây dựng từ cuối thập niên 1970. Đây là nơi cư ngụ của hàng ngàn hộ dân gần 50 năm qua.

Không biết sập lúc nào

Trải qua gần nửa thế kỷ sử dụng, đến nay, kết cấu nhiều lô nhà tại khu chung cư Quang Trung đã xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều hạng mục bị nứt nẻ, sụt lún, bong tróc, thấm dột mỗi khi mưa lớn. Một số lô chung cư phải chống tạm bằng cột sắt, trong khi hành lang, cầu thang và hệ thống điện, nước mục nát, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Khu chung cư Quang Trung, phường Thành Vinh, tỉnh Nghệ An ngày càng xuống cấp

Đến các lô C2, C3, C4, C5, C6 khu chung cư Quang Trung, chúng tôi chứng kiến sự nguy hiểm khi hàng ngàn cư dân đang phải sống trong những căn hộ nhếch nhác, xuống cấp nặng nề. Bà Võ Thị Hải, một người dân sống tại khu chung cư Quang Trung hàng chục năm nay, lo lắng: "Tường nứt dọc ngang, trần nhà bong tróc, lan can và cầu thang thì nứt, gỉ sét. Chúng tôi ngày nào cũng nơm nớp lo lắng, chỉ cần nghe tiếng động mạnh là bất an vì nghĩ chung cư bị sự cố".

Nguy hiểm nhất là nhiều mảng tường, tấm bê-tông, lan can lớn có nguy cơ rơi xuống, đổ sập bất cứ lúc nào. Theo người dân khu chung cư Quang Trung, đã có người bị thương vì bị mảng bê-tông rơi trúng khi đang đi dọc hành lang. Mới đây, vào cuối tháng 8-2025, một tấm bê tông lan can ở tầng 3, lô C4 bất ngờ sụp xuống, treo lủng lẳng khi phía dưới thường xuyên có người qua lại. Lực lượng chức năng phường Thành Vinh sau đó đã tiến hành tháo dỡ tấm bê-tông, gia cố tạm lan can bằng tôn và khung sắt để bảo đảm an toàn cho cư dân.

Theo thống kê của cơ quan chức năng, khu chung cư Quang Trung có 22 lô nhà cũ, chia thành 4 khu A, B, C và D, trong đó khu C được đánh giá là xuống cấp nhất. Dù dự án cải tạo, xây dựng lại khu C đã được khởi công nhiều năm qua nhưng đến nay, khoảng 380 hộ dân với gần 1.000 nhân khẩu tại 5 lô C2, C3, C4, C5, C6 vẫn chưa được di dời do vướng mắc trong khâu giải phóng mặt bằng và sắp xếp tái định cư.

Ông Đinh Nho Tài, Phó Chủ tịch UBND phường Thành Vinh, cho biết chính quyền hết sức lo lắng khi người dân phải sống trong các lô chung cư hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng. "Mỗi khi mưa bão, chúng tôi đứng ngồi không yên, lo chung cư gặp sự cố. Địa phương rất mong các đơn vị liên quan sớm có phương án di dời, bố trí tái định cư để người dân ổn định cuộc sống" - ông bày tỏ.

Ngoài khu chung cư Quang Trung, rất nhiều khu tập thể ở phường Thành Vinh và phường Trường Vinh cũng được xây dựng từ mấy chục năm trước, hiện hư hỏng, xuống cấp trầm trọng. Trong đó, 2 khu tập thể công nhân cọc sợi và dệt may Hoàng Thị Loan ở phường Trường Vinh được xây dựng từ cuối thập niên 1970, đầu 1980. Sau gần 50 năm, 2 khu tập thể này vẫn là nơi cư ngụ của vài trăm hộ dân.

"Nhà cửa nứt nẻ, bong tróc, mùa hè thì nắng nóng, mùa mưa thì thấm dột. Sống ở đây ai cũng thấp thỏm, chỉ mong cơ quan chức năng sớm có hướng giải quyết dứt điểm" - bà Lê Thị Thuận, ngụ khu tập thể Hoàng Thị Loan, thổ lộ.

Đẩy nhanh tiến độ các dự án

Tháng 10 vừa qua, ông Hoàng Phú Hiền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, cùng đoàn công tác đã đến kiểm tra thực địa và làm việc với các đơn vị liên quan nhằm thúc đẩy tiến độ cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư, nhà tập thể cũ trên địa bàn phường Thành Vinh.

Theo ông Hiền, tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ tái định cư cho các hộ dân đang sinh sống tại khu chung cư Quang Trung để bảo đảm an toàn. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cho rằng tiến độ xây dựng lại khu C chung cư Quang Trung còn chậm, trong khi cuộc sống của người dân ở đây ngày càng mất an toàn, nhất là trong mùa mưa bão.

Ông Hiền yêu cầu Sở Xây dựng tỉnh Nghệ An chủ trì, phối hợp với Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30 - đơn vị chủ đầu tư dự án - lập kế hoạch chi tiết tiến độ thi công khu C. Trong đó, lô CT3A phải hoàn thành và bàn giao chậm nhất trong quý I, lô CT3B hoàn thành chậm nhất trong quý IV/2026.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cũng giao các cơ quan liên quan trong tháng 11-2025 giải quyết ngay những vướng mắc về đất đai, nghĩa vụ tài chính để tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư. Chủ đầu tư phải phối hợp chặt chẽ với UBND phường Thành Vinh và Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Nghệ An để hoàn thành phương án bồi thường, tái định cư đúng quy định, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân.

Liên quan các khu tập thể trên địa bàn ngày càng xuống cấp, ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt của hàng trăm hộ dân, ông Nguyễn Ngọc Phong, Phó Chủ tịch UBND phường Trường Vinh, thừa nhận chính quyền địa phương không thể an tâm khi tình trạng này chưa được giải quyết. Trước mắt, để bảo đảm an toàn cho cư dân, phường thực hiện một số giải pháp tạm thời như: kiểm tra, gia cố định kỳ các hạng mục xuống cấp, khắc phục những căn hộ dột nát. Bên cạnh đó, phường xem xét cho phép các hộ dân tạm sửa chữa nơi ở.

Về lâu dài, theo ông Phong, địa phương rất cần cơ chế đặc thù về đất đai, tài chính để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân, giúp cư dân các khu nhà tập thể sớm có nơi ở, ổn định cuộc sống. Với những khu tập thể đủ điều kiện, người dân sẽ được bố trí tái định cư tại chỗ, theo hình thức mua đất không qua đấu giá...

Bài và ảnh: Đức Ngọc