Sơn La huy động sức dân bảo vệ rừng

Công tác bảo vệ rừng và phát triển rừng luôn được lực lượng Kiểm lâm tỉnh Sơn La xác định là nhiệm vụ trọng tâm.

Thành lập các tổ đội quần chúng bảo vệ rừng

Những ngày đầu tháng 12/2025, trong tiết trời lạnh giá, chúng tôi có dịp trở lại xã biên giới Mường Lạn (Sơn La). Ấn tượng đầu tiên với chúng tôi là những cánh rừng xanh ngút ngàn bao phủ khắp các sườn đồi, ngọn núi, không khí vẫn trong lành, mát mẻ. Đó là kết quả việc huy động đồng bào các dân tộc tích cực tham gia quản lý, bảo vệ rừng.

Như thường lệ mỗi tuần một lần, các thành viên Tổ đội quần chúng bảo vệ rừng bản Nà Ản thực hiện nhiệm vụ tuần tra bảo vệ rừng. Từ sáng sớm, 5 thành viên đã tập hợp đầy đủ ở cửa rừng của bản, với hành lý mang theo là áo mưa, nước uống, dao và các công cụ khác phục vụ tuần rừng.

Ông Tòng Văn Quang, bản Nà Ản cho biết, từ xưa cuộc sống của người dân nơi đây đã gắn bó với rừng. Khi được Kiểm lâm địa bàn tuyên truyền về tầm quan trọng của rừng, nên khi có chủ trương giao khoán rừng cho người dân bảo vệ, các hộ trong bản đã đăng ký tham gia vào Tổ đội quần chúng bảo vệ rừng của bản, góp công sức chăm sóc, bảo vệ và phát triển rừng.

Hạt Kiểm lâm khu vực XI tuyên truyền người dân bản Nà Ản bảo vệ và phát triển rừng.

“Nhiều năm qua, các hộ sinh sống trong bản không ai tự ý vào rừng khai thác gỗ hoặc phá rừng làm nương rẫy. Kể cả việc lấy củi trong rừng, người dân cũng không chặt những cây còn sống mà lấy củi khô. Trong quá trình tuần tra, khi phát hiện có dấu hiệu bất thường, chúng tôi báo với Ban Quản lý bản để xử lý kịp thời. Còn rừng phủ xanh thì mới che chắn được mưa lũ, mới bảo vệ được nguồn nước”, ông Tòng Văn Quang nói.

Bản Khá có 875ha rừng tự nhiên. Nhờ làm tốt việc bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng, nên cánh rừng của bản vẫn duy trì sự đa dạng sinh học, với nhiều loại cây cổ thụ, như: Nghiến, thổ lộ, cây si, tre nứa...

Ông Tòng Văn Hải, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản, cho biết: “Chúng tôi đã thành lập tổ đội quần chúng bảo vệ rừng gồm 15 thành viên. Hàng năm, tổ được Hạt Kiểm lâm khu vực XI tập huấn phòng cháy chữa cháy rừng; vào mùa khô hanh thường xuyên phối hợp tuần tra, phát dọn thực bì, làm đường băng cản lửa”.

Theo ông Tòng Văn Hải, để bảo vệ tốt khu rừng, Ban Quản lý bản thường tổ chức họp dân, giao nhiệm vụ cho tất cả các hộ dân trong bản cùng quản lý, phát triển rừng. Các hộ dân đều thống nhất xây dựng hương ước, quy ước của bản, trong đó giao nhiệm vụ từng cá nhân, hộ gia đình không được tàn phá rừng bằng mọi hình thức.

Hiện nay, xã Mường Lạn có hơn 11.500ha rừng, trong đó hơn 11.400ha rừng tự nhiên, gần 100ha rừng trồng, độ che phủ rừng đạt gần 46%. Phát triển lâm nghiệp bền vững được UBND xã xác định là mục tiêu quan trọng nhằm phát huy giá trị từng loại rừng.

Người dân xã Mường Lạn cùng Kiểm lâm địa bàn phát dọn bụi rậm. làm đường băng cản lửa phòng cháy rừng.

Gắn bảo vệ rừng với sinh kế người dân

Ông Phạm Anh Đào, Chủ tịch UBND xã Mường Lạn cho hay, để công tác bảo vệ, quản lý rừng đạt kết quả cao, xã thường xuyên chỉ đạo các Ban Quản lý ban truyên truyền tới người dân đồng lòng, duy trì 16 tổ đội quần chúng bảo vệ rừng, với 224 thành viên.

Theo ông Phạm Anh Đào, xã cũng giao trách nhiệm quản lý cho các trưởng bản; phát huy vai trò của các tổ, đội quần chúng bảo vệ rừng của bản phối hợp với lực lượng Kiểm lâm địa bàn, lực lượng chức năng thường xuyên tuần tra, kiểm soát rừng, ngăn chặn mọi hành vi gây thiệt hại đến rừng, kiên quyết xử lý những đối tượng vi phạm.

Từ đầu năm đến nay, xã phối hợp với Hạt Kiểm lâm khu vực XI tổ chức 16 cuộc tuyên truyền Luật Bảo vệ và phát triển rừng cho hơn 1.100 người ở các bản.

Vào những tháng cao điểm mùa khô hanh, xã thành lập tổ công tác chỉ đạo các tổ chức đoàn thể phối hợp với cán bộ Kiểm lâm địa bàn bám sát cơ sở, kiểm tra, nhắc nhở nhân dân nâng cao ý thức, trách nhiệm phòng chống cháy rừng; hướng dẫn cách đốt nương rẫy cho Nhân dân các bản trọng điểm, có nhiều diện tích cây lau lách, cây bụi, có nguy cơ cháy rừng cao tại khu vực bản: Huổi Pá, Pá Kạch, giáp với huyện Mường Ét, tỉnh Hủa Phăn (Lào) và các bản: Khá, bản Cống, Nậm Lạn... Đây là tiền đề quan trọng để xã phấn đấu đến năm 2030, nâng tỷ lệ che phủ rừng lên hơn 55%.

Những năm qua, lực lượng Kiểm lâm tỉnh Sơn La luôn làm tốt công tác bảo vệ, phát triển rừng.

Xã Mường Lạn cùng tuyên truyền người dân trồng rừng, đạt hơn 89ha cây bạch đàn tại bản Cang Cói, bản Khá; khảo sát, lập danh sách các hộ đăng ký trồng rừng, đảm bảo kế hoạch năm 2026.

Từ việc khoanh nuôi, bảo vệ rừng, năm 2024, người dân trên địa bàn xã được nhận hơn 1,1 tỷ đồng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, giúp các bản, xã có nguồn lực xây dựng nông thôn mới, Nhân dân có thêm nguồn thu nhập từ rừng.

Ông Nguyễn Huy Tuấn, Chi Cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sơn La cho biết, nhờ làm tốt công tác quản lý, bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng, những năm qua, Hạt Kiểm lâm khu vực XI đã phối hợp tốt xã Mường Lạn để không xảy ra vụ cháy rừng; ý thức trách nhiệm bảo vệ rừng của Nhân dân được nâng lên rõ rệt.

Theo ông Nguyễn Huy Tuấn, để công tác quản quản lý, bảo vệ, phát triển rừng bền vững, thời gian tới đơn vị sẽ chỉ đạo tập trung vào việc gắn bảo vệ rừng với sinh kế người dân thông qua mô hình giao khoán và chi trả dịch vụ môi trường rừng.

Đơn vị sẽ tổ chức các hoạt động tuyên truyền, kiểm tra, giám sát chặt chẽ để ngăn chặn vi phạm, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ như: Viễn thám, hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong theo dõi và phòng cháy chữa cháy rừng; đẩy mạnh việc trồng rừng mới, phát triển các sản phẩm lâm nghiệp bền vững như cây dược liệu dưới tán rừng để tăng thu nhập cho người dân.

Hà Hoàng