Số hóa hành trình 'trồng người' - Bài 3: Phụ huynh số

Một phần mềm ứng dụng dành cho phụ huynh được triển khai thí điểm tại một số trường ở An Giang. Ảnh: GIA KHÁNH

Sinh sống ở vùng biên giới Nhơn Hội, chị Rophiha - đồng bào Chăm, ngụ xã Nhơn Hội khá bận bịu với việc chăm sóc, đưa rước 2 con đầu cấp tiểu học và trung học cơ sở. Đứa con lớn của chị, Trịnh Rolhani bước vào lớp 6, Trường Trung học cơ sở Quốc Thái (xã Nhơn Hội). Quỹ thời gian của chị bị chia nhỏ vì các con, vì việc nhà, giống phần lớn phụ nữ nông thôn.

“Hồi xưa, muốn biết thông tin gì về trường, lớp của tụi nhỏ, tôi phải chạy xe tới tận trường xem thông báo hoặc gọi điện thoại cho giáo viên chủ nhiệm. Nhất là vào đầu và cuối năm học, nhiều sự kiện diễn ra, khó theo dõi kịp thời. Bây giờ tiện lợi lắm! Đầu năm học, giáo viên chủ nhiệm liên hệ kết bạn Zalo, đưa vào nhóm phụ huynh. Tôi chỉ cần theo dõi thông báo trong nhóm, biết sắp tới có sự kiện gì cần con mình tham gia; bé mặc trang phục nào, mấy giờ tập trung tại trường… Thậm chí, bảng điểm của bé, thầy cô cũng gửi trực tiếp, dặn dò phụ huynh chú ý kèm cặp học sinh thêm môn nào, vấn đề gì. Nhờ vậy, tôi yên tâm hơn”, chị Rophiha bày tỏ.

Trong quá trình giáo dục, vai trò của phụ huynh luôn mang tính quyết định. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của công nghệ số, cách thức đồng hành của cha mẹ với con cũng có nhiều khác biệt so với trước đây. “Thời của tôi, cha mẹ quản lý việc học bằng cách kèm cặp trực tiếp, kiểm tra tập vở hàng ngày, giám sát giờ đến trường, về nhà. Đến khi làm phụ huynh, tôi không thể áp dụng toàn bộ cách thức cũ mà chuyển sang phương tiện công nghệ. Sách giáo khoa, chương trình học của con khác xa, không thể dạy con được, vợ chồng tôi theo dõi kết quả học tập của con qua các ứng dụng quản lý học tập, nhóm chat với giáo viên. Khi thấy tài liệu hữu ích, phù hợp, tôi chia sẻ cho con nghiên cứu, tham khảo”, bà Nguyễn Thị Huyền Trân, ngụ phường Rạch Giá cho biết.

Không phải trình độ sử dụng công nghệ, điều kiện tiếp cận của phụ huynh nào cũng giống nhau. Chính vì vậy, đầu năm học, ban giám hiệu các trường phải có buổi gặp gỡ, truyền thông, hướng dẫn phụ huynh học sinh cách sử dụng phần mềm của từng trường, cùng hợp tác với nhà trường mang lại hiệu quả chuyển đổi số cao nhất.

Trở lại Trường Trung học cơ sở Bình Khánh, phường Bình Đức, đây là một trong số ít trường được tiếp cận sớm với một số phần mềm chuyển đổi số tân tiến. Bằng cách hướng dẫn, tiếp cận phụ huynh phù hợp, năm học 2024 - 2025, 100% phụ huynh học sinh của trường sử dụng các phần mềm điện tử thu học phí, bảo hiểm y tế không dùng tiền mặt, tham gia lấy ý kiến trên các trang tính, cũng như bình chọn trong Zalo nhóm lớp.

“Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện, chúng tôi vẫn gặp một số hạn chế, khó khăn nhất định. Trong đó, còn một bộ phận phụ huynh học sinh do khó khăn về điều kiện kinh tế, chưa có phương tiện, thiết bị để tiếp cận công nghệ thông tin. Điều này ít nhiều ảnh hưởng đến quá trình chuyển đổi số trong nhà trường”, ông Đoàn Văn Lực - Phó Bí thư Chi bộ Trường Trung học cơ sở Bình Khánh nhận định.

Cũng giống như “người thầy số”, “học sinh số”, thế hệ “phụ huynh số” không tự nhiên mà có, cần được hình thành qua quá trình nhận thức - học hỏi - thực hành - thay đổi thói quen. Ông Lâm Huỳnh Mạnh Đông - Giám đốc Trung tâm Giáo dục thường xuyên tỉnh An Giang nhấn mạnh: “Phụ huynh cần hiểu rằng chuyển đổi số không phải là xu hướng tạm thời mà là một phần tất yếu của giáo dục hiện đại. Tôi mong phụ huynh sẽ đồng hành cùng nhà trường trong quá trình chuyển đổi số, sẵn sàng học hỏi công nghệ mới, chủ động phối hợp với giáo viên, tạo điều kiện học tập tích cực cho học sinh tại nhà, góp phần hình thành tư duy học tập hiện đại, phù hợp với thời đại số cho con em mình”.

Theo ông Đông, trong thời đại số, phụ huynh không chỉ hướng dẫn, nhắc nhở học sinh sử dụng các nền tảng học tập trực tuyến hiệu quả mà bản thân phải sử dụng thành thạo công cụ số cơ bản. Đơn cử, cần biết cách sử dụng các ứng dụng quản lý học tập như: Sổ liên lạc điện tử, phần mềm LMS (Google Classroom, K12Online…), Zalo, Zoom, Google Meet…; có thể tra cứu kết quả học tập, nhận thông báo, phản hồi qua các nền tảng trực tuyến.

Khi phụ huynh đã được trang bị kỹ năng, thiết nghĩ ngành giáo dục cần phải thúc đẩy sự tham gia của họ trên nền tảng số. Từng nhà trường cần xây dựng kênh thông tin chính thức: Website, nhóm Zalo, ứng dụng quản lý học sinh để phụ huynh đồng hành cùng con; khuyến khích phụ huynh phản hồi, trao đổi trực tuyến thay vì chỉ gặp trực tiếp. Đồng thời, phụ huynh cần làm gương về việc sử dụng mạng xã hội văn minh, kiểm chứng thông tin, tránh tin giả.

Thách thức của thời đại hiện nay là làm sao để kết hợp hài hòa 2 cách tiếp cận: Vừa giữ được những giá trị truyền thống tốt đẹp của hình mẫu phụ huynh truyền thống vừa phát huy lợi thế của công nghệ số để con cái phát triển toàn diện. “Phụ huynh số” có thể hình thành chậm nhịp hơn, nhưng chắc chắn phải có, tạo thành “kiềng ba chân” phối hợp giữa thầy cô - học sinh - gia đình. Ngay từ lúc này, phụ huynh cũng phải chủ động học hỏi, thay đổi thói quen quản lý con để từ người kèm cặp truyền thống trở thành người đồng hành số.

(Còn tiếp)

GIA KHÁNH

Số hóa hành trình “trồng người” - Bài 1: Người thầy số

Số hóa hành trình “trồng người” - Bài 2: Học sinh số