Sở Công Thương TP.HCM nói gì về cửa hàng xăng chỉ nhận thanh toán tiền mặt?

Theo ghi nhận của PLO, dù một số cửa hàng xăng dầu trên địa bàn TP.HCM vẫn ưu tiên thanh toán bằng tiền mặt nhưng do một số vướng mắc, vẫn có không ít chủ cửa hàng đã linh hoạt chấp nhận cả chuyển khoản và tiền mặt theo nhu cầu của khách hàng.

Vì sao cửa hàng xăng thông báo không nhận chuyển khoản

Đại diện cửa hàng xăng dầu HT 1 (TP Thủ Đức) cho biết, có những khách hàng đổ 30.000 đồng xăng nhưng lại xin sạc nhờ điện thoại vì sắp hết pin, chưa kể có khách còn xin mật khẩu wifi, sau đó lại báo mạng yếu quá.

“Những việc như vậy làm quá trình bán xăng bị chậm lại, trong khi nhân viên được trả lương theo doanh số. Hãy thử tưởng tượng vào giờ cao điểm, nếu nhân viên cứ phải giữ cò bơm chờ khách hàng chuyển khoản, sau đó dò điện thoại xác nhận tiền đã vào tài khoản rồi mới tiếp tục bơm cho hàng loạt khách đang đợi phía sau, thì một ngày họ bán được bao nhiêu lít?

Ngoài ra, nếu dán mã QR trên cột bơm, khi khách hàng xếp hàng từ xa đã quét mã và báo đã chuyển khoản xong, nhân viên lại phải mất thời gian dò trên điện thoại xem giao dịch nào là của khách đó. Chưa kể những lúc ngân hàng hai bên bị lỗi mạng, tiền không vào tài khoản mà cũng không báo lỗi, rất bất cập. Bên cạnh đó, cây xăng đôi khi bị biến thành một cây ATM bất đắc dĩ"- vị này đặt vấn đề.

“Có khách hàng đổ 70.000 đồng tiền xăng nhưng lại chuyển khoản 200.000 đồng và nói do hết tiền mặt nên nhờ chúng tôi thối lại. Cửa hàng chúng tôi từng gặp trường hợp khách đi ô tô trả 500.000 đồng, nhưng nhân viên thao tác nhầm lẫn thế nào đó mà giao dịch bị hoàn tiền về tài khoản của khách, coi như chúng tôi bị mất trắng”- chủ cửa hàng chia sẻ.

Theo đại diện cửa hàng này: Từ ngày chấp nhận chuyển khoản, chúng tôi bị mất tiền nhiều, nhân viên không thể bù lỗ mãi được nên chúng tôi mới phải dán thông báo không nhận chuyển khoản nữa.

"Bán hàng đúng là như làm dâu trăm họ, khách hàng là "thượng đế". Nhưng ở đây có một mâu thuẫn rõ ràng là Nhà nước yêu cầu cây xăng tuân thủ quy định phòng cháy chữa cháy, nếu chấp nhận chuyển khoản, đặc biệt là lúc thời tiết nắng nóng, chẳng may xảy ra cháy nổ… thì người bán xăng như chúng tôi đúng là "cá nằm trên thớt", không biết phải làm sao. Ngược lại, chúng tôi không nhận chuyển khoản thì bị khách phàn nàn", đại diện cửa hàng cho biết.

Tuy nhiên, vị này cũng cho biết cửa hàng có thể “du di” nhận chuyển khoản trong lúc vắng khách, còn vào giờ cao điểm thì rất khó giải quyết.

Cửa hàng xăng dầu có diện tích rộng nên thông báo cho khách hàng có nhu cầu chuyển khoản vào trong văn phòng. Ảnh: TÚ UYÊN

Ông Nguyễn Văn Đ., chủ một cửa hàng xăng dầu tại Củ Chi, cho biết do cửa hàng ông nằm ở vùng ven, lượng khách hàng thanh toán qua chuyển khoản không nhiều như ở các cây xăng trong trung tâm thành phố. Vì vậy, ông không quá lo lắng về nguy cơ cháy nổ khi khách hàng sử dụng điện thoại để giao dịch.

"Theo đó, tại cửa hàng của tôi, khách hàng có thể thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản qua mã QR. Cụ thể, sau khi đổ xăng, nếu khách hàng muốn chuyển khoản, nhân viên sẽ đưa một tờ giấy đã in sẵn mã QR để họ quét. Cách làm này giúp tránh được tình trạng kẻ gian dán đè một mã QR khác lên, khiến khách hàng có thể chuyển nhầm tiền vào tài khoản lừa đảo.

Mặc dù vậy, chúng tôi có lưu ý khách hàng là sau 22 giờ sẽ không nhận chuyển khoản. Nguyên nhân là vì một vài ngân hàng xử lý giao dịch chậm vào ban đêm, có khi đến sáng hôm sau tiền mới về tài khoản, thậm chí có trường hợp giao dịch lỗi và tiền bị trả về cho khách, rất bất cập”- ông Đ. chia sẻ thêm.

Ở góc độ người tiêu dùng, chị Nguyễn Thị Thanh My ở Tân Bình cho biết: “Dạo gần đây đi đâu tôi cũng quen thanh toán bằng chuyển khoản. Nhiều cửa hàng xăng dầu cũng đã cho phép làm vậy. Có vài lần tôi quên mang ví nên đã dùng điện thoại quét mã QR để trả tiền rất nhanh và tiện lợi, nhưng thú thực là trong lòng cũng có chút lo lắng về nguy cơ cháy nổ”.

Cửa hàng xăng dầu dán thông báo không nhận chuyển khoản. Ảnh: TÚ UYÊN

Không có quy định bắt buộc nhưng...

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết, hiện không có quy định về việc buộc phải thanh toán bằng tiền mặt khi mua xăng. Tuy nhiên, nếu áp dụng khoản 2 Điều 433 Bộ luật Dân sự 2015 “Trường hợp không có thỏa thuận hoặc thỏa thuận không rõ ràng về giá, phương thức thanh toán thì giá được xác định theo giá thị trường, phương thức thanh toán được xác định theo tập quán tại địa điểm và thời điểm giao kết hợp đồng”.

Theo đó, gần như không có tập quán nào cụ thể về việc chỉ có thể thanh toán bằng tiền mặt tại cây xăng. Vì vậy, việc từ chối nhận thanh toán không dùng tiền mặt tại một số cây xăng là trái với các điều khoản pháp luật và quyền tự do trong thanh toán của người dân.

Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 12 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu thiết kế cửa hàng xăng dầu ban hành kèm theo Thông tư 15/2020/TT-BCT của Bộ Công Thương đã quy định “Tại cửa hàng xăng dầu phải niêm yết nội quy phòng cháy chữa cháy, tiêu lệnh chữa cháy, biển cấm lửa, biển cấm sử dụng điện thoại di động ở các vị trí dễ thấy, dễ đọc…”. Qua đó, quy định này cấm việc sử dụng điện thoại ở các cây xăng.

Tuy nhiên, cần phải làm rõ việc cấm này là cấm trong khu vực không gian nào. Chẳng hạn như cấm toàn bộ không gian xung quanh cây xăng hay chỉ cấm các khu vực gần các trụ xăng?. Nếu hiểu theo hướng cấm sử dụng điện thoại trong toàn bộ không gian cây xăng thì cũng sẽ không khả thi do người đổ xăng cũng không thể biết chính xác không gian cây xăng là từ đâu đến đâu.

"Do đó chỉ có thể hiểu theo trường hợp thứ hai là khu vực gần các trụ xăng. Vì lý do này, người đi đổ xăng vẫn có thể sử dụng điện thoại di động nếu đáp ứng được khoảng cách an toàn về phòng cháy chữa cháy, trong đó bao gồm cả thực hiện chuyển khoản thông qua ứng dụng ngân hàng. Việc cửa hàng xăng lấy lý do thực hiện theo quy định mà không giao dịch chuyển khoản tại cây xăng là không có cơ sở"- L.S Hậu phân tích.

Ở góc độ quản lý Nhà nước, đại diện Sở Công Thương TP.HCM cho biết, nhằm thực hiện chủ trương của Chính phủ về việc khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt, thời gian qua Sở đã tích cực vận động các doanh nghiệp tham gia. Tuy nhiên, trong lĩnh vực xăng dầu, vẫn còn một số cửa hàng chỉ chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt. Qua trao đổi, nguyên nhân chính được các chủ cửa hàng đưa ra là do e ngại nguy cơ cháy nổ khi người dân sử dụng điện thoại di động để thanh toán tại khu vực bơm xăng.

“E ngại này là có cơ sở, bởi Thông tư 15/2020/TT-BCT ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu thiết kế cửa hàng xăng dầu cũng quy định rõ: ‘Tại cửa hàng xăng dầu phải niêm yết... biển cấm sử dụng điện thoại di động ở các vị trí dễ thấy, dễ đọc’”, vị đại diện cho hay.

Do đó, Sở Công Thương cho biết đang tiếp tục vận động các cửa hàng xăng dầu triển khai các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt nhưng phải đảm bảo an toàn, chẳng hạn như bố trí khu vực thanh toán riêng hoặc sử dụng các phương thức không yêu cầu dùng điện thoại ngay tại trụ bơm, nhằm tránh rủi ro cháy nổ.

TÚ UYÊN