'Siết' thiết bị bảo hộ để ngăn rủi ro tai nạn lao động

Thiết bị bảo hộ không đạt chuẩn vẫn âm thầm xuất hiện tại nhiều công trình xây dựng, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cho người lao động, kéo theo tổn thất lâu dài cho doanh nghiệp lẫn xã hội.

Đây là một trong những vấn đề được nêu ra tại tọa đàm về công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn vệ sinh lao động do Sở Nội vụ TP.HCM tổ chức, ngày 20-6.

“Lỗ hổng” từ thiết bị bảo hộ không đạt chuẩn

Theo báo cáo tại tọa đàm, TP.HCM hiện là địa phương có số vụ tai nạn lao động cao nhất cả nước, dù xu hướng chung đang giảm dần. Giai đoạn 2014–2024, tỉ lệ tai nạn dao động từ 0,46‰ đến hơn 2‰, trong đó tai nạn lao động gây chết người chiếm khoảng 0,03‰–0,12‰.

Phần lớn tai nạn xảy ra tại công trình xây dựng dân dụng (chiếm 65%), đặc biệt là ở các dự án nhà dân do cá nhân hoặc doanh nghiệp nhỏ thực hiện.

Nguyên nhân dẫn tới tai nạn lao động phần lớn xuất phát từ phía người sử dụng lao động với các vi phạm như: Không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn; tổ chức lao động và điều kiện lao động không đảm bảo; không huấn luyện an toàn lao động…

Chia sẻ tại tọa đàm, ông Lê Phương Nguyên, cố vấn chuyên môn về phương tiện bảo vệ cá nhân cho rằng trang bị bảo hộ chính là “tuyến phòng thủ cuối cùng” bảo vệ người lao động. Tuy nhiên, nhiều thiết bị trên thị trường hiện nay không đảm bảo chất lượng, thậm chí là hàng giả, hàng nhái.

“Chỉ cần một đôi găng tay cách điện hay mũ bảo hộ không đạt chuẩn cũng có thể dẫn đến tai nạn nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cả dây chuyền sản xuất” - ông Nguyên cảnh báo.

Ông Lê Phương Nguyên, Cố vấn chuyên môn về phương tiện bảo vệ cá nhân.

Thực tế, không ít doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn xem trang bị bảo hộ là khoản chi phụ, thậm chí không cần thiết. Do đó, ông Nguyên kiến nghị các cơ quan chức năng cần: Tăng cường hậu kiểm, đặc biệt tại các điểm bán lẻ thiết bị bảo hộ; xây dựng cơ sở dữ liệu công khai về chất lượng và nguồn gốc sản phẩm, giúp doanh nghiệp dễ dàng tra cứu, lựa chọn thiết bị đạt chuẩn.

Cũng tại tọa đàm, ông Nguyễn Quang Khải, Phó Chánh Thanh tra Sở Nội vụ TP.HCM, nhấn mạnh rằng hậu quả của tai nạn lao động không chỉ dừng lại ở nạn nhân, mà còn để lại những tổn thất dai dẳng cho gia đình và xã hội.

Ông dẫn chứng trường hợp một công nhân vệ sinh môi trường tử vong do ngạt khí trong lúc làm nhiệm vụ tại huyện Bình Chánh. Người này là trụ cột kinh tế của gia đình, để lại hai con nhỏ. “Đứa bé thường xuyên hỏi mẹ: Ba đâu rồi?" - ông Khải kể.

Theo ông Khải, trên địa bàn TP, số vụ tai nạn lao động giảm còn khoảng 50 vụ/năm từ năm 2021 đến nay. Tuy nhiên, TP vẫn là địa phương có số tai nạn lao động cao nhất cả nước, dù khoảng cách với các tỉnh xếp sau đã được thu hẹp.

Do đó, để đảm bảo an toàn cho người lao động, ông Khải cho hay TP đã bắt đầu ứng dụng công nghệ trong quản lý an toàn lao động. Một số doanh nghiệp đã chuyển từ chấm công sổ tay sang nhận diện khuôn mặt hoặc sử dụng thẻ từ. Tại một số công trình xây dựng, cảm biến IoT được lắp đặt nhằm phát hiện sớm các nguy cơ mất an toàn.

Hậu quả của tai nạn lao động có thể không dừng lại ở nạn nhân mà còn kéo dài qua nhiều thế hệ.

Song song đó, TP cũng đang phát triển ứng dụng di động để nhắc nhở người lao động sử dụng đầy đủ trang bị bảo hộ khi làm việc.

Tuy nhiên, ông Khải cũng chỉ ra hạn chế: "Các doanh nghiệp chưa có sự liên kết dữ liệu về huấn luyện an toàn. Điều này khiến người lao động khi chuyển nơi làm việc phải học lại từ đầu, gây lãng phí thời gian và chi phí cho cả hai phía".

HẢI NHI