Siết chặt quản lý không để tái diễn vi phạm đê biển Đông
Tuyến đê biển Đông trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu có vai trò chiến lược trong bảo vệ vùng ven biển trước tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng, đồng thời là tuyến phòng thủ quan trọng về quốc phòng - an ninh, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm sinh kế cho hàng nghìn hộ dân.
Tuy nhiên, tình trạng vi phạm hành lang bảo vệ đê diễn ra ngày càng phổ biến và phức tạp, gây ảnh hưởng đến hiệu quả phòng, chống thiên tai và tính bền vững của công trình đê điều.
Nhiều vụ vi phạm

Rừng phòng hộ giáp tuyến đê biển Đông trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu. Ảnh tư liệu: Chanh Đa/TTXVN
Tuyến đê biển Đông trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu có chiều dài gần 53 km, đi qua ba địa phương gồm: TP Bạc Liêu, huyện Hòa Bình, và huyện Đông Hải. Tuyến đê được xây dựng, nâng cao trình đỉnh đê lên +4,5m và mặt đê rộng 9m. Không chỉ đóng vai trò là tuyến giao thông ven biển với 24 cây cầu kết nối, tuyến đê biển Đông còn là ranh giới bảo vệ hàng chục ngàn ha đất nông nghiệp, đất nuôi trồng thủy sản, rừng phòng hộ và dân cư sinh sống phía trong đê. Tuyến đê thuộc loại đê biển cấp III nên hành lang bảo vệ đê được quy định nghiêm ngặt: 200m phía biển và 25m phía đồng tính từ chân đê trở ra, theo quy định tại Luật Đê điều năm 2006.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Bạc Liêu, tính từ năm 2010 đến nay, trên toàn tuyến đê biển Đông đã ghi nhận 975 trường hợp vi phạm hành lang bảo vệ đê; trong đó, có 709 trường hợp vi phạm hành lang phía trong đê. Cụ thể, TP Bạc Liêu có 76 trường hợp vi phạm, huyện Hòa Bình có 233 trường hợp vi phạm, huyện Đông Hải có 400 trường hợp vi phạm. Ngoài ra, có 266 trường hợp vi phạm hành lang phía biển (rừng phòng hộ).
Chỉ tính riêng từ đầu năm 2025 đến nay có 10 hoạt động vi phạm trong hành lang bảo vệ đê; trong đó, có 5 trường hợp vi phạm hành lang phía trong đê, 5 trường hợp vi phạm hành lang đê phía biển. Các vi phạm chủ yếu là xây dựng nhà ở, công trình tạm, lều quán mua bán trong khu vực hành lang bảo vệ đê. Thậm chí, một số hộ xây dựng nhà kiên cố trong rừng phòng hộ, trong khu vực hành lang bảo vệ đê.

Nhiều công trình nhà cửa của người dân xây dựng áp sát mái đê và trong khu vực hành lang bảo vệ đê. Ảnh: TTXVN phát
Ngoài ra, các vi phạm còn làm phức tạp việc quy hoạch, quản lý đất rừng phòng hộ, gây áp lực lên nguồn tài nguyên đất đai ven biển, ảnh hưởng đến cảnh quan và môi trường sinh thái khu vực. Nhiều trường hợp vi phạm nếu không được xử lý kịp thời sẽ tạo tiền lệ xấu, làm mất hiệu lực của pháp luật, gây khó khăn trong quản lý lâu dài.
Theo ông Ngô Nguyên Phong, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bạc Liêu, trong thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã nhiều lần phối hợp và làm việc với UBND các huyện để tìm giải pháp xử các hoạt động vi phạm hành lang bảo vệ đê nhưng do có những khó khăn, vướng mắc nên đến nay hoạt động vi phạm vẫn chưa được xử lý dứt điểm và triệt để, hoạt động vẫn còn tồn tại. Tuy nhiên, khó khăn, vướng mắc lớn nhất là tuyến đê biển Đông chưa được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (này là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phân cấp, nên thiếu cơ sở pháp lý để thực thi pháp luật về lĩnh vực đê điều.
Quản lý chặt chẽ

Tuyến đê biển Đông trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu được quan tâm đầu tư, góp phần lưu thông và đảm bảo sinh kế cho người dân.
Ông Nguyễn Thanh Hoàng, Chi cục Thủy lợi và Quản lý Công trình tỉnh cho rằng, hạt quản lý đê cần phối hợp với chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan có tuyến đê đi qua thường xuyên tuần tra, kiểm tra, bám sát địa bàn, phát hiện ngay từ đầu hoạt động vi phạm. Phối hợp với chính quyền địa phương và các đơn vị có liên quan lập biên bản, đưa ra giải pháp xử lý ngay từ đầu, không để hoạt động vi phạm tiếp tục phát sinh và kiến nghị xử lý hành vi vi phạm pháp luật về đê điều.
Dù tạo điều kiện cho hộ kinh doanh và hộ dân có đường đi song không được xây dựng công trình áp trên mái đê. Các địa phương cần nâng cao vai trò, trách nhiệm, thẩm quyền của chính quyền địa phương trong quản lý nhà nước về lĩnh vực đê điều. Đặc biệt, tăng cường tuyên tuyền, vận động người dân không thực hiện các hoạt động xây dựng công trình, nhà ở trong hành lang bảo vệ đê điều, vận động người dân tháo dỡ công trình, nhà ở vi phạm trả lại hiện trạng ban đầu cho hành lang bảo vệ đê biển Đông …
Theo ông Ngô Nguyên Phong, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bạc Liêu, để ngăn chặn và xử lý hiệu quả các hành vi vi phạm hành lang bảo vệ đê biển Đông, tỉnh đã chỉ đạo nhiều biện pháp đồng bộ. Theo đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các địa phương có tuyến đê đi qua, tổ chức kiểm tra định kỳ, theo dõi diễn biến đê điều và hành vi vi phạm. Khi phát hiện vi phạm, cần lập biên bản, xử lý kịp thời, không để tái diễn hoặc phát sinh thêm vi phạm mới.
Cùng với đó, ngành nông nghiệp và môi trường phối hợp với chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan có tuyến đê đi qua thường xuyên tuần tra, kiểm tra, bám sát địa bàn, phát hiện, xử lý ngay từ đầu hoạt động vi phạm. Đồng thời lập biên bản, đưa ra giải pháp xử lý ngay từ đầu, không để hoạt động vi phạm tiếp tục phát sinh và kiến nghị xử lý hành vi vi phạm pháp luật về đê điều. Đặc biệt, vận động người dân tháo dỡ công trình, nhà ở vi phạm trả lại hiện trạng ban đầu cho hành lang bảo vệ đê biển Đông.
Ông Ngô Nguyên Phong cũng cho biết, trong thời gian chờ Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt phân cấp tuyến đê biển Đông trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu là tuyến đê biển cấp III, cũng như thực hiện việc thu hồi đất hành lang bảo lưu đê và cắm mốc hành lang đê để xử lý các hoạt động vi phạm theo lĩnh vực đê điều, Sở cũng đã có kiến nghị đến Chủ tịch UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo, sớm ban hành vă bản nhằm nâng cao vai trò của các sở, ban, ngành và địa phương trong việc xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đê điều; tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật về đê điều và các quy định pháp luật khác có liên quan.
Theo UBND tỉnh Bạc Liêu, thời gian qua, tỉnh Bạc Liêu đã chỉ đạo quyết liệt các sở, ngành, địa phương tập trung xử lý các vi phạm về đê điều. Để nâng cao vai trò, trách nhiệm, tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật về đê điều, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu đề nghị các sở, ngành, UBND các huyện Đông Hải, Hòa Bình và thành phố Bạc Liêu; cùng các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai thực hiện nghiêm quy định của pháp luật về đê điều và các quy định pháp luật khác có liên quan.
Đặc biệt, cần thường xuyên kiểm tra, kịp thời phát hiện hành vi vi phạm, ngăn chặn ngay từ khi mới phát sinh; xử lý nghiêm, dứt điểm từng vụ vi phạm; kiên quyết không để phát sinh các vụ vi phạm mới. Đối với các vụ vi phạm pháp luật về đê điều còn tồn đọng, chưa xử lý dứt điểm thì chỉ đạo rà soát, phân loại các vi phạm để có kế hoạch, phương án, giải pháp cụ thể từng bước xử lý dứt điểm, không để tiếp tục tồn đọng kéo dài.