Sắp xếp, tổ chức cơ quan quân sự địa phương: Thái Nguyên bước nhanh trong thế trận mới
Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ đồng loạt được vận hành chính thức trên phạm vi cả nước. Thay đổi mang tính bước ngoặt này kéo theo quá trình sắp xếp, tinh gọn hệ thống cơ quan quân sự địa phương, một trong những trụ cột then chốt đảm bảo quốc phòng - an ninh trong bối cảnh mới.

Việc tổ chức lại cơ quan quân sự địa phương mang nhiều ý nghĩa trong giai đoạn mới. Trong ảnh: Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh ra quân huấn luyện năm 2025.
Không chỉ là “cộng dồn cơ học”, việc tổ chức lại hệ thống quân sự địa phương còn đặt ra yêu cầu đối với lực lượng vũ trang tỉnh là phải “đi trước một bước” nhằm đảm bảo quốc phòng - an ninh, không làm gián đoạn nhiệm vụ và chủ động xử lý trong mọi tình huống. Từ đó tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế - xã hội, ổn định đời sống người dân khi cấp tỉnh và cấp xã đều được mở rộng không gian.
Đại tá Ma Công Học, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh, cho biết: Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị trong toàn quân thực hiện nhiệm vụ triển khai tổ chức quân sự địa phương khi tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp. Thực hiện nghiêm túc đề án và nghị quyết của Quân ủy Trung ương về sắp xếp tổ chức quân sự địa phương “tinh, gọn, mạnh” đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, Bộ CHQS tỉnh đã chủ động nghiên cứu, tham mưu và xây dựng kế hoạch triển khai tổ chức lại hệ thống cơ quan quân sự địa phương phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp tỉnh và xã.
Theo chủ trương của Đảng, Nhà nước, từ ngày 1/7/2025, tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Bắc Kạn sẽ sáp nhập với nhau thành tỉnh Thái Nguyên mới. Để đảm bảo lực lượng Quân đội “đi trước một bước”, việc sáp nhập Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên và Bộ CHQS tỉnh Bắc Kạn thành Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên đã gấp rút được tiến hành.
Ngày 21-6 vừa qua, Đảng ủy Quân sự tỉnh đã tổ chức công bố, trao quyết định cho 384 cán bộ đảm nhiệm các chức danh lãnh đạo, trợ lý các phòng, ban cơ quan Bộ CHQS tỉnh và các ban chỉ huy phòng thủ khu vực tỉnh Thái Nguyên mới.
Cùng với việc hợp nhất 2 cơ quan, các nhiệm vụ trọng yếu trong hoạt động của Bộ CHQS tỉnh như công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh về nhiệm vụ quốc phòng, xây dựng khu vực phòng thủ, tổ chức, biên chế lực lượng, hậu cần - kỹ thuật, xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; chính sách hậu phương quân đội; công tác đối ngoại quốc phòng và các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng khác… cũng được thống nhất bàn giao và tiếp nhận nghiêm túc.
Đối với cơ quan quân sự cấp huyện, do mô hình bộ máy mới không còn cấp chính quyền này nên 17 ban CHQS cấp huyện thuộc 2 tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn được giải thể. Việc giảm cấp hành chính không đồng nghĩa với giảm cấp phòng thủ. Chính vì vậy, đi liền với giải thể Ban CHQS cấp huyện, tỉnh cũng thành lập 3 ban chỉ huy phòng thủ khu vực. Đây là cách thức tổ chức bộ máy linh hoạt hơn, phù hợp với điều kiện thực tế và yêu cầu công tác quốc phòng, quân sự địa phương.
Ở cấp xã, do yêu cầu về sáp nhập nên 2 tỉnh thực hiện giải thể 280 ban CHQS cấp xã cũ và thành lập mới 92 ban chỉ huy cấp xã trực thuộc Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên mới. Sau khi Ban CHQS cấp huyện được giải thể, các nhiệm vụ như: tuyển quân, tuyển sinh vào các trường quân sự, huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ… sẽ được chuyển giao cho ban CHQS cấp xã.
Lực lượng của đơn vị này cũng có sự thay đổi so với trước, được bố trí 1 chỉ huy trưởng, 1 chỉ huy phó và 1 trợ lý. Số lượng cán bộ, chiến sĩ làm việc tại ban CHQS cấp xã được tuyển chọn từ các cán bộ, công chức hiện có và thực hiện bố trí, sắp xếp công việc phù hợp với trình độ, năng lực.
Sau sáp nhập, Thái Nguyên là tỉnh có diện tích tương đối rộng, với nhiều khu vực địa hình khác nhau và dân số là đồng bào dân tộc thiểu số chiếm số lượng khá đông. Giữa rất nhiều công việc cần phải gấp rút triển khai, theo Đại tá Ma Công Học: Yếu tố quan trọng hàng đầu là phải ngay lập tức bắt tay vào công việc, mọi nhiệm vụ cần được thực hiện đồng bộ, ổn định và hiệu quả. Bộ CHQS tỉnh sẽ nhanh chóng ổn định tổ chức, phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất nội bộ; tiếp tục quán triệt sâu sắc, nghiên cứu kỹ các chỉ thị, quyết định, hướng dẫn của cấp trên; bám sát sự chỉ đạo của Bộ Quốc phòng để tổ chức thực hiện nhiệm vụ đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng và hoàn thành đúng thời gian theo quy định.
Bên cạnh đó là kịp thời tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh những chủ trương, biện pháp thực hiện hiệu quả nhiệm vụ quốc phòng ở địa phương; xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh Thái Nguyên vững mạnh toàn diện; phối hợp với các cơ quan chức năng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, tạo điều kiện cho địa phương tiếp tục phát triển và hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng: Việc tổ chức lại cơ quan quân sự địa phương không chỉ có ý nghĩa đơn thuần về tổ chức bộ máy, mà còn mang tầm vóc chiến lược trong việc kiến tạo thế trận phòng thủ liên hoàn, vững chắc, góp phần hiện thực hóa chủ trương “Xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh vững mạnh toàn diện”. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng góp phần củng cố nền móng phát triển cho các tỉnh mới sau sáp nhập.