Sáng tạo nội dung ẩm thực: Lối đi mới của Gen Y, Gen Z

Theo báo cáo TikTok Đông Nam Á 2023, mảng Food & Drink nằm trong nhóm ba lĩnh vực nội dung phát triển nhanh nhất, chiếm gần 15% tổng lượt xem. Những đoạn video ngắn về mukbang, review quán ăn, hay chỉ đơn giản là mâm cơm gia đình có thể nhanh chóng đạt hàng triệu lượt xem. Điều này cho thấy, ẩm thực đã trở thành một trong những “mỏ vàng” của nền kinh tế sáng tạo, nơi giới trẻ khai thác để xây dựng thương hiệu cá nhân và tạo giá trị kinh tế.

Sự bùng nổ này còn được thúc đẩy bởi thói quen tiêu dùng của thế hệ mới. Theo DataReportal 2024, Việt Nam có hơn 66 triệu người dùng mạng xã hội, trong đó TikTok chiếm tỉ lệ cao ở Gen Z. Một khảo sát của Nielsen 2023 cũng cho thấy hơn 40% Gen Z Việt Nam từng mua sản phẩm sau khi xem nội dung ẩm thực trực tuyến. Những con số này khẳng định, ẩm thực trên nền tảng số không chỉ dừng lại ở giải trí, mà đã trở thành kênh thương mại và truyền thông đầy tiềm năng.

Trong bức tranh ấy, Min Mặn Mồi nổi lên như một ví dụ tiêu biểu. Tên thật là Tiêu Hoàng Minh (1992, quê Tây Ninh), anh từng có nhiều năm lao động tại Hàn Quốc trước khi trở về Việt Nam khởi nghiệp. Ban đầu, Minh chỉ quay lại bữa cơm thường ngày để gửi cho người thân. “Tôi chỉ nghĩ đơn giản là quay lại bữa cơm để gửi cho gia đình. Không ngờ khán giả lại đồng cảm và yêu thích, từ đó tôi mới bắt đầu nghiêm túc hơn với việc làm nội dung”, Minh chia sẻ.

Anh Tiêu Hoàng Minh nổi tiếng nhờ sự dí dỏm và cách kể chuyện gần gũi trong mỗi video.

Điểm đặc biệt của Minh là khả năng kết hợp ẩm thực Việt – Hàn. Tận dụng thời gian sinh sống ở Hàn Quốc, anh thường xuyên giới thiệu món Việt chế biến từ nguyên liệu địa phương, hoặc biến tấu món Hàn theo khẩu vị Việt: cơm trộn thêm nước mắm, kim chi ăn kèm cá kho… Những sáng tạo ấy vừa giúp cộng đồng người Việt xa xứ tìm lại hương vị quê nhà, vừa khơi gợi sự tò mò của khán giả Hàn về ẩm thực Việt. Ngay cả khi trở lại Việt Nam, anh vẫn giữ phong cách giao thoa này, coi đó là dấu ấn riêng trong hành trình sáng tạo.

Sau khi trở lại quê nhà, Minh tiếp tục đem tinh thần giao thoa văn hóa vào các clip ẩm thực nhưng gắn nhiều hơn với món ăn dân dã Việt Nam. Từ những bữa cơm cá kho, canh chua, rau luộc chấm mắm đến những món quà vặt như bánh tráng, bắp nướng, anh đều khai thác bằng góc nhìn gần gũi. Các video nhanh chóng thu hút hàng triệu lượt xem và hàng nghìn bình luận tích cực. Nhiều khán giả chia sẻ họ tìm thấy trong nội dung của Minh hình ảnh bữa ăn gia đình xưa, trong khi giới trẻ thích thú với cách anh làm mới những món ăn quen thuộc. Chính sự kết hợp này giúp Minh duy trì sức hút, đồng thời khẳng định rằng ẩm thực quê nhà, nếu được kể bằng ngôn ngữ sáng tạo, hoàn toàn có thể trở thành hiện tượng thời đại số.

Được biết, Nguyễn Hoàng Minh được đông đảo khán giả đón nhận nhờ những video đời thường, mộc mạc nhưng giàu cảm xúc. Một clip mang tên “Mắm ruốt xào” chỉ sau ít ngày đã thu hút hàng loạt bình luận tích cực và chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội. Sự quan tâm ấy không chỉ cho thấy sức hút cá nhân, mà còn phản ánh tiềm năng của ẩm thực khi được kể bằng ngôn ngữ giản dị, gần gũi. Đây cũng là hướng đi mới mà nhiều bạn trẻ lựa chọn để khẳng định bản thân trong kỷ nguyên số.

Min Mặn Mồi tại Tuần lễ sản phẩm OCOP TP.HCM, cùng quảng bá đặc sản Việt.

Không chỉ riêng Minh, nhiều TikToker Gen Y và Gen Z khác cũng đang biến ẩm thực thành nghề nghiệp: từ review quán ăn, hướng dẫn nấu ăn đến livestream bán hàng. Xu hướng này mở ra cơ hội nhưng cũng đặt ra thách thức. Bài toán thương mại hóa quá mức, sự lặp lại nội dung hay nguy cơ “mất gốc” khi chạy theo trào lưu là điều không thể bỏ qua.

Dù vậy, thực tế cho thấy sáng tạo nội dung ẩm thực đang trở thành lối đi mới của thế hệ trẻ. Nó không chỉ mang lại thu nhập, mà còn góp phần quảng bá văn hóa và tạo nên “soft power” cho Việt Nam. Và câu chuyện của Min Mặn Mồi chính là minh chứng: từ một bữa cơm giản dị, người trẻ có thể vươn lên thành hiện tượng mạng, đồng thời trở thành cầu nối văn hóa giữa Việt Nam và thế giới.