Sàn giao dịch công nghệ Hà Nội là một đề án mang tính đột phá

Luật Thủ đô 2024:

Ảnh minh họa

Thị trường khoa học và công nghệ phát triển thiếu đồng bộ, còn nhiều hạn chế

Báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) năm 2020 cho thấy, chỉ khoảng 10% kết quả nghiên cứu được ứng dụng vào thực tiễn mang lại giá trị cao, lan tỏa hoặc có khả năng thương mại hóa, số còn lại tồn tại dưới dạng lưu trữ, chưa phát huy hết giá trị thực tiễn. Khoảng cách giữa nơi “có” và nơi “cần” công nghệ ngày càng rõ nét nhưng chưa được lấp đầy bởi các thiết chế trung gian phù hợp.

Đây chính là nguyên nhân khiến hoạt động chuyển giao công nghệ, thị trường KH&CN tại Việt Nam chưa thực sự sôi động, thị trường KH&CN chưa vận hành theo đúng quy luật thị trường. Trong bối cảnh đó, việc xây dựng và phát triển mô hình Sàn giao dịch công nghệ, đặc biệt theo mô hình trực tuyến hiện đại, hoạt động dưới dạng một DN, hợp tác công - tư là giải pháp căn cơ để khắc phục những điểm yếu trên, đồng thời thúc đẩy hình thành một thị trường KH&CN minh bạch, hiệu quả và bền vững.

Tại Việt Nam, mô hình Sàn giao dịch công nghệ đã được hình thành, nhưng phần lớn còn ở quy mô nhỏ, thiếu tính tích hợp, thiếu liên kết liên vùng và chưa ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số để vận hành hiệu quả. Triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân; Luật Thủ đô 2024; Luật KH&CN và Đổi mới sáng tạo số 93/2025/QH15; TP Hà Nội giữ vai trò trung tâm hàng đầu cả nước về KH&CN và đổi mới sáng tạo và sẽ trở thành trung tâm KH&CN hàng đầu châu Á, dẫn dắt sự phát triển của nền kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo trong khu vực vào năm 2045.

Trưởng ban Ban Kinh tế - Ngân sách, HĐND TP Hồ Vân Nga cho biết, đề án thành lập Sàn giao dịch công nghệ Hà Nội là một đề án mang tính đột phá. Các nội dung của đề án thể hiện tầm nhìn chiến lược và tính khả thi cao thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của TP trong thúc đẩy phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo. Ban Kinh tế - Ngân sách cơ bản thống nhất với nội dung đề án. Ngoài ra, đề án cũng có các giải pháp vừa hiệu quả, có tác động lâu dài về đầu tư cơ sở vật chất, tổ chức nhân sự, cơ chế chính sách và quản lý vận hành đều được xây dựng chi tiết và có tính khả thi cao như các giải pháp về ứng dụng công nghệ (AI, blockchain, big data) và kết nối (liên thông dữ liệu, liên kết vùng, hợp tác quốc tế) thể hiện tầm nhìn hiện đại và hội nhập.

Hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ, kết nối các nhà đầu tư, quỹ tài chính

Theo Nghị quyết, xây dựng Sàn giao dịch công nghệ Hà Nội trở thành hạ tầng KH&CN và đổi mới sáng tạo hiện đại, đa chức năng; đóng vai trò là trung tâm dữ liệu công nghệ kết nối khu vực và quốc tế; là tổ chức trung gian chuyên nghiệp thực hiện định giá, môi giới, xúc tiến chuyển giao công nghệ và thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Đồng thời, sàn có chức năng hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ, kết nối các nhà đầu tư, quỹ tài chính và các thiết chế tài chính liên quan, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế tri thức, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa và tăng cường năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Thủ đô và Quốc gia.

Đến 2030, sàn giao dịch công nghệ Hà Nội trở thành thiết chế trung gian thị trường KH&CN hiện đại, hoạt động hiệu quả, có vai trò dẫn dắt hệ sinh thái KH&CN và đổi mới sáng tạo; hỗ trợ tích cực và hiệu quả hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo của Thủ đô, vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước; đồng thời phát triển thành sàn giao dịch công nghệ mang tầm khu vực và quốc tế. Cụ thể, đầu tư đồng bộ cơ sở vật chất và hạ tầng kỹ thuật hiện đại, đáp ứng đầy đủ các điều kiện để Sàn Giao dịch Công nghệ Hà Nội phát triển trở thành sàn giao dịch công nghệ đầu tàu của cả nước, có khả năng kết nối và hội nhập sâu rộng với mạng lưới giao dịch công nghệ khu vực và quốc tế.

Kết nối sâu rộng với mạng lưới các viện nghiên cứu, trường đại học, DN KH&CN trong và ngoài nước, tạo điều kiện thuận lợi để thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học, sáng chế, giải pháp hữu ích; thúc đẩy giao dịch công nghệ xuyên biên giới, hướng tới tích hợp nền tảng số đa ngôn ngữ, phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế về dữ liệu công nghệ, hợp đồng điện tử và cơ chế bảo hộ sở hữu trí tuệ; thiết lập đối tác chiến lược và các sàn công nghệ trong khu vực ASEAN, góp phần xây dựng vị thế của Hà Nội như một trung tâm giao dịch công nghệ của khu vực Đông Nam Á; hỗ trợ DN đổi mới sáng tạo tại Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến từ các Quốc gia phát triển, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế dựa trên KH&CN.

Mục tiêu đến năm 2030, hoàn thiện cơ sở hạ tầng số, nền tảng công nghệ cho sàn giao dịch, tích hợp AI, blockchain, big data; xây dựng hệ thống bảo mật thông tin đạt chuẩn quốc tế; phát triển ứng dụng di động và giao diện người dùng thân thiện. Về quy mô dữ liệu và giao dịch: niêm yết tối thiểu 30.000 thông tin về sản phẩm công nghệ với 5.000 nhà cung cấp; thực hiện tối thiểu 10.000 kết nối thành công giữa cung và cầu công nghệ; hoàn tất ít nhất 1.000 giao dịch chuyển giao/mua bán công nghệ thành công; đạt giá trị giao dịch trung bình 500 tỷ đồng/năm.

Về mạng lưới đối tác: thu hút ít nhất 20 quỹ đầu tư công nghệ trong và ngoài nước tham gia; kết nối với ít nhất 100 viện nghiên cứu, trường đại học trong nước và quốc tế; hợp tác với 500 DN có nhu cầu công nghệ; liên thông với tối thiểu 10 nền tảng công nghệ khu vực và toàn cầu. Về vị thế và tác động: trở thành sàn giao dịch công nghệ hàng đầu Đông Nam Á; đóng góp 5% vào tổng giá trị giao dịch công nghệ của Việt Nam; tạo ra 2.000 việc làm trực tiếp và gián tiếp; hỗ trợ thành lập 100 DN công nghệ mới.

Sàn giao dịch công nghệ Hà Nội sẽ có chức năng: xây dựng cơ sở dữ liệu, niêm yết và trưng bày, giới thiệu, quảng bá công nghệ; định giá và đấu giá công nghệ; tư vấn và môi giới chuyển giao công nghệ; hỗ trợ sở hữu trí tuệ - pháp lý - tài chính; hỗ trợ làm chủ và phát triển công nghệ; đào tạo, thông tin truyền thông và hội nhập quốc tế. Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội hoạt động theo mô hình “đầu tư công, quản trị tư”: Nhà nước đầu tư hạ tầng và tổ chức hợp đồng thuê thầu tuyển chọn DN vận hành khai thác và cung ứng dịch vụ (Hợp đồng O&M).

Theo đó, Nhà nước đầu tư và sở hữu toàn bộ cơ sở vật chất kỹ thuật, hạ tầng; ban hành khung pháp lý, cơ chế ưu đãi và chính sách hỗ trợ; tổ chức hợp đồng thuê thầu tuyển chọn DN vận hành khai thác và cung ứng dịch vụ; tư nhân được nhượng quyền quản lý, vận hành, khai thác hạ tầng sẵn có để cung cấp dịch vụ theo chức năng, nhiệm vụ của Sàn giao dịch công nghệ trong thời hạn nhất định.

Bảo Châu