Sân bay Long Thành: Minh chứng của ý chí 'không gì là không thể' (Bài 4)

Để khai thác hiệu quả Sân bay Long Thành, việc hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông kết nối là yếu tố sống còn. Xuất phát từ đòi hỏi đó, việc đầu tư xây dựng sân bay này, tự thân cũng đã đóng vai trò kích hoạt hàng loạt dự án hạ tầng giao thông khác để phục vụ khai thác, kết nối các khu vực để lan tỏa động lực phát triển.

Hai tuyến giao thông (T1, T2) kết nối Sân bay Long Thành hiện đã cơ bản hoàn thành xây dựng. Ảnh: Phạm Tùng

“Nút nguồn” cho hàng loạt dự án hạ tầng giao thông

Giữa tháng 8-2025, Dự án Mở rộng đoạn đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành thuộc tuyến đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây chính thức được khởi công xây dựng. Đây là một trong những dự án “huyết mạch” nhằm tạo kết nối giao thông cho Sân bay Long Thành, đặc biệt là trong quá trình khai thác giai đoạn 1 của dự án này.

Ông Vũ Thế Phiệt, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết: Khoảng 80% lượng khách đến Sân bay Long Thành có nhu cầu đi về Thành phố Hồ Chí Minh và ngược lại. Trong giai đoạn đầu khai thác Sân bay Long Thành, đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây là tuyến giao thông chính kết nối sân bay với Thành phố Hồ Chí Minh nên việc mở rộng tuyến đường cao tốc này có ý nghĩa rất quan trọng trong kết nối giao thông cho sân bay.

Đồng chí Võ Tấn Đức, Phó Bí thư Tỉnh ủy cho biết: Việc đầu tư xây dựng, hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông kết nối Sân bay Long Thành nhằm lan tỏa động lực phát triển từ dự án này luôn là ưu tiên của tỉnh.

Hiện nay, đối với kết nối giao thông đến Sân bay Long Thành, trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành tuyến số 1, tuyến số 2, đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết kết nối với đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, đường liên cảng. Đồng thời đang thi công các tuyến đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; Bến Lức - Long Thành; Long Thành - Hồ Tràm; đường vành đai 3, 4 - Thành phố Hồ Chí Minh; các tuyến giao thông nội tỉnh 25B, 25C, 769E và các tuyến đường liên quan khác. Các tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu; kéo dài đường sắt đô thị từ Suối Tiên về Trung tâm Chính trị - hành chính tỉnh Đồng Nai và Sân bay Long Thành; đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành cũng đang được khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để triển khai thực hiện.

Kết nối Sân bay Long Thành đã vào giai đoạn “nước rút”

Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã thẳng thắn nhìn nhận, hiện nay, hạ tầng số, hạ tầng giao thông kết nối, hạ tầng kỹ thuật còn thiếu đồng bộ.

Trên thực tế, hiện các tuyến giao thông kết nối từ phía Bắc qua Đồng Nai vào Thành phố Hồ Chí Minh chưa thông suốt. Kết nối từ các tỉnh Tây Nam Bộ qua Thành phố Hồ Chí Minh đến Đồng Nai thường xuyên ùn tắc; tuyến kết nối Sân bay Long Thành với Sân bay Tân Sơn Nhất chưa được triển khai, tạo áp lực lớn khi Sân bay Long Thành đi vào hoạt động. Để phục vụ kết nối giữa 2 sân bay lớn nhất khu vực phía Nam này, Bộ Xây dựng đang phối hợp với các cơ quan liên quan để hoàn thiện các thủ tục giao UBND Thành phố Hồ Chí Minh là cơ quan chủ quản dự án nhằm sớm đầu tư xây dựng.

Tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành đang được nghiên cứu đầu tư với chiều dài khoảng 42km, thiết kế đường đôi, khổ đường trên 1,4m, tốc độ thiết kế 120km/h và gồm 20 ga. Tuyến có chức năng vận chuyển hành khách nội - ngoại ô từ Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Nai đến Sân bay Long Thành. Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án gần 3,4 tỷ USD.

Tháng 10-2025, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã báo cáo Chính phủ về phương án kết nối Sân bay Long Thành với Sân bay Tân Sơn Nhất. Theo báo cáo, thành phố đề xuất ba phương án thực hiện. Sau khi phân tích ưu và nhược điểm của từng phương án, UBND Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng kết nối thông qua tuyến metro số 2 (Tham Lương - Bến Thành - Thủ Thiêm) kết hợp với đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành là phương án có điều kiện thuận lợi nhất để triển khai sớm.

Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế - xã hội tỉnh Đồng Nai chia sẻ: Việc sớm đầu tư Dự án Đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành không chỉ giúp giải bài toán về kết nối giao thông giữa 2 sân bay lớn của cả nước mà còn là tiền đề rất quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đồng Nai, trong đó có lĩnh vực phát triển đô thị.

Về phía tỉnh Đồng Nai, để hoàn thiện mạng lưới giao thông kết nối Sân bay Long Thành, thời gian tới, tỉnh cũng sẽ triển khai hàng loạt dự án như nâng cấp, mở rộng, xây dựng các tuyến đường tỉnh 769; 769E; 773; 770B; kéo dài tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên về phường Trấn Biên, Sân bay Long Thành và các dự án cầu đường bộ kết nối với Thành phố Hồ Chí Minh như: Cát Lái, Long Hưng, Hiếu Liêm, Thạnh Hội, Xóm Lá, Tân An, Tân Hiền.

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cho rằng: Với nguồn lực rất lớn cần để đầu tư cho các dự án hạ tầng giao thông trên địa bàn tỉnh, nếu chỉ trông chờ vào đầu tư công thì không thể đáp ứng nhu cầu. Chính vì vậy, việc đa dạng hóa các hình thức đầu tư, thu hút tối đa nguồn lực xã hội tham gia đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông phục vụ nhu cầu phát triển là rất cần thiết.

Để hiện thực hóa mục tiêu huy động nguồn lực toàn xã hội, UBND tỉnh đã quyết định chấp thuận liên danh các nhà đầu tư đề xuất đầu tư Dự án Kéo dài tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên về phường Trấn Biên, Sân bay Long Thành theo hình thức đối tác công tư (PPP). Đồng thời hàng loạt dự án khác như: cầu Cát Lái; cầu Long Hưng; tuyến đường kết nối từ Đồng Xoài đến đường vành đai 4 - Thành phố Hồ Chí Minh qua đường tỉnh 753, cầu Mã Đà và tuyến đường kết nối cầu Mã Đà đến đường vành đai 4 - Thành phố Hồ Chí Minh theo hình thức PPP.

Tháng 10-2025, UBND tỉnh đã chấp thuận giao CC1 là nhà đầu tư đề xuất Dự án Xây dựng cầu Cát Lái và đường dẫn theo hình thức đầu tư PPP. Trước đó, vào tháng 8-2025, UBND tỉnh đã chấp thuận giao liên danh Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng DonaCoop và Tập đoàn VinaCapital là nhà đầu tư đề xuất Dự án Kéo dài tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên về phường Trấn Biên, Sân bay Long Thành theo hình thức PPP.

Kết nối hạ tầng giao thông Đồng Nai - Thành phố Hồ Chí Minh

Ngày 21-10-2025, tại hội nghị giữa Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai để bàn giải pháp về kết nối hạ tầng giao thông giữa 2 địa phương, đồng chí Vũ Hồng Văn, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai cho biết: Tỉnh Đồng Nai cam kết không chỉ thảo luận mà là hành động; không chỉ thống nhất chủ trương mà phải đi đến quyết tâm cụ thể, lộ trình rõ ràng, giải pháp đột phá để triển khai ngay các dự án giao thông trọng điểm: đường bộ cao tốc, vành đai, cầu kết nối, cũng như tuyến metro từ Thành phố Hồ Chí Minh đến Sân bay Long Thành.

Sau buổi làm việc nói trên, Đồng Nai và Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã có sự thống nhất phân chia thành các dự án độc lập để triển khai đầu tư xây dựng các cầu Cát Lái, Long Hưng và Phú Mỹ 2.

Sân bay Long Thành không chỉ là cửa ngõ hàng không quốc tế mà còn là trung tâm kết nối vùng, lan tỏa sự phát triển cho cả vùng Đông Nam Bộ. Để phát huy tối đa hiệu quả của công trình này, việc đồng bộ hóa hệ thống kết nối hạ tầng giao thông giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Đồng Nai có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Để thúc đẩy tiến độ các dự án, trong dịp Tổng Bí thư Tô Lâm thăm, làm việc về Dự án Sân bay Long Thành vào ngày 13-11-2025, tỉnh Đồng Nai cũng đã kiến nghị các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển.

Theo đồng chí Vũ Hồng Văn, hiện có 10 tỉnh, thành trong cả nước đã được Quốc hội ban hành Nghị quyết thí điểm về cơ chế chính sách đặc thù để phát triển. Tỉnh Đồng Nai có quy mô dân số đông, nền kinh tế lớn, có vị trí chiến lược quan trọng trong vùng Đông Nam Bộ, tiếp giáp với Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng vẫn chưa có cơ chế, chính sách đặc thù về đầu tư, đất đai, hạ tầng giao thông.

Do đó, tỉnh Đồng Nai kiến nghị đồng chí Tổng Bí thư và Bộ Chính trị chấp thuận chủ trương cho Chính phủ tổng kết đánh giá kết quả thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù làm cơ sở để xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Đồng Nai trong một số lĩnh vực tương tự như Nghị quyết 98 áp dụng cho Thành phố Hồ Chí Minh để 2 địa phương có cùng cơ chế, chính sách thu hút đầu tư và xây dựng hạ tầng giao thông kết nối liên vùng.

Cùng với đó, đề xuất chấp thuận chủ trương bổ sung Dự án Kéo dài tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên đến tỉnh Đồng Nai và Sân bay Long Thành vào danh mục các dự án đường sắt đô thị thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 (ngày 19-2-2025) của Quốc hội. Đồng Nai cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành xem xét, bổ sung quy hoạch tuyến cao tốc trục Đông - Tây đoạn qua tỉnh Đồng Nai để đồng bộ tuyến cao tốc từ Cửa khẩu Hoa Lư, khu vực Tây Nguyên đến Sân bay Long Thành.

Đánh giá những kiến nghị của tỉnh Đồng Nai là phù hợp, Tổng Bí thư Tô Lâm đồng ý với các kiến nghị trên, đồng thời yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung đảm bảo kết nối hạ tầng đa phương thức giữa Thành phố Hồ Chí Minh với Đồng Nai. Đẩy nhanh tiến độ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Bến Lức - Long Thành, vành đai 3, 4 - Thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt, sớm khởi công tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành, từng bước kết nối metro nội đô thành phố trực tiếp tới sân bay và quy hoạch trung tâm trung chuyển hành khách và logistics liên vùng ngay tại sân bay này, giảm chi phí logistics toàn vùng.

Phạm Tùng

Bài cuối: Khẳng định bản lĩnh Việt Nam

>>> Bài 1: Hoàn thành sớm công trình thế kỷ của đất nước
>>> Bài 2: “Đường Băng” đưa Đồng Nai vươn mình phát triển
>>> Bài 3: Phát triển nguồn nhân lực phục vụ khai thác Sân bay Long Thành