Rừng xanh từ những cam kết của lòng dân

Hạt Kiểm lâm khu vực Mù Cang Chải đang quản lý hơn 74.000 ha rừng, trải rộng trên địa bàn 6 xã: Chế Tạo, Nậm Có, Púng Luông, Lao Chải, Khao Mang và Mù Cang Chải. Theo lãnh đạo Hạt kiểm lâm, sự thay đổi ấn tượng nhất chính là ý thức giữ rừng của người dân ngày càng được nâng cao. Việc phát dọn thực bì, làm đường băng cản lửa, tuần tra rừng định kỳ đã trở thành hoạt động thường xuyên của các tổ, đội bảo vệ rừng cộng đồng.

Các buổi họp thôn tuyên truyền về Luật Lâm nghiệp thu hút đông đảo bà con tham gia, góp phần lan tỏa ý thức giữ rừng đến từng gia đình.

Từ đầu năm tới nay, tại các xã trên địa bàn đã có 11.898/13.019 hộ dân (chiếm 91,38%) ký cam kết bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng. Các trạm kiểm lâm đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền cơ sở tổ chức 107 buổi họp thôn, thu hút hơn 14.000 lượt người tham gia. Ý thức giữ rừng đã chuyển hóa thành hành động cụ thể, mỗi hộ, mỗi khu dân cư đều có phần việc, trách nhiệm rõ ràng gắn với khu rừng được giao quản lý.

Trong phong trào đồng lòng giữ rừng, xã Chế Tạo là địa bàn tiêu biểu. Nhờ triển khai đồng bộ nhiều biện pháp và sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, kiểm lâm và các tổ bảo vệ rừng, suốt 9 tháng qua, xã không xảy ra bất kỳ vụ phá rừng, lấn chiếm đất rừng hay cháy rừng lớn nào, trở thành “điểm sáng” trong công tác bảo vệ rừng ở khu vực Mù Cang Chải.

Ở vùng đất đặc biệt khó khăn này, dấu ấn của những người giữ rừng đã in đậm trong từng cánh rừng. Anh Sùng A Rùa, cán bộ Trạm Kiểm lâm xã Chế Tạo, đã có 22 năm gắn bó với nghề. Là người con của thôn Tà Dông, xã Chế Tạo, anh Rùa thuộc từng con dốc, khe suối, hiểu nếp sống của đồng bào Mông nơi đây. Khi được hỏi vì sao chọn nghề này, anh Rùa chỉ cười rồi nói: “Tôi chọn giữ rừng, vì giữ rừng là giữ chính mình".

Người dân xã Chế Tạo ký cam kết bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.

Trạm Kiểm lâm xã Chế Tạo hiện có 5 người, phụ trách quản lý hơn 19.389 ha rừng, phần lớn là rừng đặc dụng và rừng phòng hộ. Địa bàn rộng, giao thông cách trở, lại giáp ranh nhiều xã và cả tỉnh khác, khiến việc tuần tra vô cùng vất vả.

Không chỉ bám rừng, anh Rùa cùng lực lượng kiểm lâm địa bàn còn chủ động tham mưu cho UBND xã xây dựng kế hoạch tuyên truyền phòng cháy, chữa cháy rừng cụ thể cho từng khu dân cư. Sau mỗi đợt tổng kết, Trạm Kiểm lâm xã Chế Tạo phối hợp với trưởng khu và tổ bảo vệ rừng cộng đồng tổ chức tuyên truyền tại nhà văn hóa, trình chiếu bản đồ rừng được giao khoán để người dân hiểu rõ khu vực mình quản lý.

Không chỉ lực lượng kiểm lâm, người dân khu vực Mù Cang Chải đã thực sự trở thành “cánh tay nối dài” trong công tác bảo vệ rừng.

Tại thôn Chế Tạo, xã Chế Tạo, ông Giàng A Lộng là tấm gương sáng trong phong trào vận động người dân giữ rừng. Nhiều năm nay, ông luôn đi đầu trong tuyên truyền, vận động bà con không đốt nương bừa bãi, không chặt phá rừng làm nương, tích cực tham gia chữa cháy khi có sự cố xảy ra.

Từ sự gương mẫu của ông, nhiều hộ dân trong thôn đã tự nguyện ký cam kết bảo vệ rừng, cùng nhau tuần tra, canh gác lửa rừng.

Vẻ đẹp rừng nguyên sinh ở xã Chế Tạo.

Mặc dù đã có sự đồng lòng cao, nhưng công tác bảo vệ rừng tại khu vực Mù Cang Chải vẫn đối mặt với nhiều thách thức.

Trong 9 tháng năm 2025, Hạt Kiểm lâm khu vực Mù Cang Chải và chính quyền địa phương đã phát hiện, xử lý 67 vụ vi phạm lâm nghiệp, trong đó, Hạt Kiểm lâm trực tiếp xử lý 37 vụ, tham mưu cho UBND cấp xã xử lý 30 vụ; thu nộp ngân sách nhà nước 383,5 triệu đồng. Đặc biệt, có 22 vụ phá rừng trái pháp luật, gây thiệt hại hơn 1,2 ha rừng.

Tuy nhiên, nhờ sự kiểm soát quyết liệt, toàn khu vực không xảy ra vụ cháy rừng lớn nào.

Lực lượng kiểm lâm khu vực Mù Cang Chải tăng cường tuần tra thực địa và thảo luận kế hoạch nghiệp vụ, quyết tâm kiểm soát và bảo vệ hơn 74.000 ha rừng.

Sự sâu sát của lực lượng chức năng và ý thức giữ rừng của người dân khu vực Mù Cang Chải đã góp phần kiểm soát hiệu quả tình trạng xâm hại tài nguyên rừng, đồng thời giữ an toàn hơn 74.293 ha rừng, với tỷ lệ che phủ đạt 67,4%.

Cùng với công tác bảo vệ, việc phát triển rừng ở khu vực Mù Cang Chải cũng được đẩy mạnh. Đến nay, các địa phương đã trồng mới 109 ha rừng phòng hộ, chăm sóc gần 590 ha rừng trồng với tỷ lệ cây sinh trưởng tốt đạt cao.

Đặc biệt, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tiếp tục là động lực quan trọng giúp người dân yên tâm gắn bó với rừng. Tính riêng 2024, tổng kinh phí chi trả trên địa bàn các xã tại khu vực Mù Cang Chải đạt hơn 53 tỷ đồng, giúp hàng trăm hộ dân có thêm thu nhập ổn định, gắn bó chặt chẽ hơn với rừng.

Kiểm lâm viên cắm biển báo "Cấm lửa" tại khu vực trọng điểm, chủ động ngăn ngừa nguy cơ cháy rừng trong mùa khô hanh.

Để nâng cao công tác bảo vệ và phát triển rừng, thời gian tới, Hạt Kiểm lâm khu vực Mù Cang Chải tập trung thực hiện hiệu quả hai nhiệm vụ trọng tâm là tăng cường phòng cháy, chữa cháy rừng và nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ rừng.

Đồng thời, Hạt Kiểm lâm khu vực Mù Cang Chải tiếp tục duy trì tuần tra định kỳ và đột xuất; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát lâm sản, xử lý nghiêm minh hành vi khai thác, buôn bán, tàng trữ trái phép lâm sản để không để xảy ra điểm nóng trên địa bàn. Mục tiêu là nhân rộng mô hình cộng đồng bảo vệ rừng hiệu quả, lồng ghép nội dung bảo vệ rừng vào sinh hoạt chi bộ, đoàn thể, để công tác quản lý, bảo vệ rừng thực sự đi vào chiều sâu và bền vững.

Giữ rừng ở khu vực Mù Cang Chải hôm nay không chỉ là nhiệm vụ hành chính, mà đã trở thành nếp nghĩ, việc làm thường ngày của người dân. Khi mỗi hộ dân coi phần rừng được giao như tài sản của chính mình, thì thông điệp “giữ rừng từ lòng dân” đã thực sự bén rễ vững chắc trong từng bản làng, nếp sống.

Nguyễn Văn Thông