Rộn ràng làng hoa ven sông Tích

Chăm sóc hoa tại làng Tích Giang (xã Phúc Thọ).

Khẳng định thương hiệu hoa, cây cảnh Tích Giang

Từ sáng sớm, khi màn sương mỏng còn giăng nhẹ trên những luống hoa, tán lá, khu vườn rộng gần một héc ta của gia đình chị Nguyễn Thị Thu (thôn Tích Giang 2) đã rộn ràng tiếng người. Chị Nguyễn Thị Thu cùng các lao động tất bật chăm sóc những vườn hoa, thảm cỏ, cây cảnh đang vào độ đẹp nhất. Cúc vạn thọ, cúc tứ quý, cúc pha lê, kim cương, đồng tiền, phát lộc… xếp thành hàng thẳng tắp, khoe sắc trong nắng đông.

“Chuẩn bị cho thị trường Tết, mỗi loại, gia đình tôi trồng hàng vạn chậu. Năm nay chi phí đầu vào và nhân công ổn định nên giá bán không biến động nhiều. Ngoài sản xuất tại gia đình, chúng tôi còn liên kết với Hội Làm vườn, Hội Trồng hoa của xã để hỗ trợ nhau, đồng thời nhập thêm một số chủng loại mới từ các vùng hoa trên cả nước nhằm đa dạng sản phẩm đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng và du khách”, chị Nguyễn Thị Thu phấn khởi chia sẻ.

Kể câu chuyện về làng hoa, Chủ tịch UBND xã Phúc Thọ Kiều Trọng Sỹ ví von: “Bên dòng sông Tích hiền hòa, dưới mái đình cổ Tường Phiêu trầm mặc, những cánh đồng hoa trải dài, những vườn cảnh uốn thế công phu đã tạo nên một vùng quê đẹp như một khúc nhạc, êm như một bức họa và sâu như một áng thơ về đất và người Phúc Thọ”.

Theo ông Kiều Trọng Sỹ, với người dân Tích Giang, nghề trồng hoa, cây cảnh không chỉ là sinh kế, mà đã trở thành một phần ký ức, một nét đẹp văn hóa được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Từ những năm 1990, trên các bãi ven sông Tích đã rộn vang tiếng kéo tỉa, tiếng bấm chồi, tiếng trò chuyện râm ran của những nghệ nhân làm vườn. Trong ký ức của nhiều người dân địa phương, cụ Đỗ Xuân, người đầu tiên lai ghép thành công giống quýt Tích Giang chính là biểu tượng của tinh thần lao động sáng tạo. Giống quýt thơm ngọt, mang hương vị đặc trưng xứ Đoài ấy từng giúp nhiều hộ gia đình thoát nghèo, mở ra hướng đi mới cho kinh tế nông nghiệp địa phương.

Tiếp nối thế hệ đi trước, các nghệ nhân kỳ cựu như cụ Nguyễn Văn Ước, cụ Nguyễn Tiến Cát… đã đặt nền móng cho phong trào trồng hoa, bonsai và cây cảnh nghệ thuật tại Tích Giang. Từ những mảnh vườn nhỏ lẻ ban đầu, nghề trồng hoa dần lan tỏa, phủ xanh triền đê, đồng ruộng, trở thành ngành sản xuất chủ lực của địa phương.

Ngày nay, hàng trăm héc ta hoa, bonsai, cây cảnh đã hình thành; hàng chục doanh nghiệp, hợp tác xã ra đời, đưa sản phẩm hoa, cây cảnh Tích Giang xuất hiện tại nhiều hội chợ, triển lãm lớn trong và ngoài thành phố. Những cái tên như Công ty TNHH Ngọc Trang của ông Khuất Văn Hồng hay các nghệ nhân: Hà Đạt Uy, Nguyễn Tiến Quảng, Kiều Bình Thanh… không chỉ làm giàu cho gia đình, mà còn góp phần khẳng định thương hiệu làng nghề hoa, cây cảnh Tích Giang trên thị trường.

Nhiều năm qua, thực hiện các nghị quyết của các cấp ủy Đảng về chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, xã Phúc Thọ đã tập trung quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư hạ tầng, khuyến khích người dân ứng dụng khoa học, công nghệ vào canh tác. Trên thửa ruộng, qua bàn tay tài hoa và khối óc sáng tạo của người dân Tích Giang, một vùng sinh thái hoa, cây cảnh đã hình thành, mang lại giá trị kinh tế cao và diện mạo mới cho vùng quê ven sông Tích.

Náo nức bước chân du khách

Du khách chọn mua hoa tại làng Tích Giang (xã Phúc Thọ).

Tích Giang những ngày này đang diễn ra Festival làng nghề hoa, cây cảnh lần thứ I năm 2025 - sự kiện kéo dài 1 tháng. Ngày cuối tuần, ngay từ sáng sớm, các tuyến đường dẫn về làng đã tấp nập người, xe. Từng dòng người nối nhau đổ về festival, sự kiện lần đầu tiên được tổ chức vào dịp cuối năm, khi những cánh đồng hoa bắt đầu tô sắc cho miền quê xứ Đoài. Hai bên đường trục chính vào làng, các gian hàng hoa, cây cảnh nối dài, xen giữa là những tiểu cảnh trang trí công phu, rực rỡ sắc màu, tạo không gian lễ hội vừa náo nhiệt, vừa đậm chất làng quê Bắc Bộ.

Giữa không gian lễ hội, những khu vườn hoa của người dân Tích Giang trở thành điểm dừng chân không thể bỏ qua của du khách. Chị Nguyễn Thị Thu - chủ một vườn hoa cho biết, gia đình đã chuẩn bị lượng lớn hoa, cây cảnh cho thị trường cuối năm. Ngoài sản xuất, mỗi khu vườn hoa ở Tích Giang giờ đây còn là “không gian mở”, nơi du khách có thể dạo bước, chụp ảnh, nghe người trồng hoa kể chuyện nghề. Với nhiều người dân, đến thăm Tích Giang dịp cuối năm không đơn thuần là mua hoa, mua cây, mà là hành trình tìm lại cảm giác bình yên giữa thiên nhiên, làng quê.

Chị Dương Thị Thanh Thủy (thôn Long Xuyên, xã Phúc Thọ) hào hứng cho biết: “Festival quy mô rất lớn, đường hoa đẹp, các tiểu cảnh được trang trí công phu. Tôi rất thích hoa treo như dạ yến thảo, cúc chi… của Tích Giang vì màu sắc bền, thậm chí tươi đến tận Tết Nguyên đán. Sau khi tham quan các gian hàng, tôi đã mua vài chậu hoa mang về nhà trang trí".

Còn anh Nguyễn Thế Tài (phường Tùng Thiện) dành nhiều thời gian lựa hoa và cây thế nhỏ. “Năm nay hoa đa dạng, các nhà vườn chăm chút rất kỹ. Giá có nhỉnh hơn một chút nhưng chất lượng tốt, xứng đáng với công sức của người trồng. Tôi đặc biệt thích những cây ổi bonsai được uốn thế đưa lên chậu rất độc đáo”, anh Nguyễn Thế Tài nói.

Theo Chủ tịch UBND xã Phúc Thọ Kiều Trọng Sỹ, Festival làng nghề hoa, cây cảnh Tích Giang lần thứ nhất năm 2025 được tổ chức trong không khí khẩn trương của những ngày cuối năm. Sự kiện không chỉ là sự kiện văn hóa - kinh tế, mà còn là dấu mốc quan trọng khẳng định thương hiệu và vị thế của làng nghề trên bản đồ nông nghiệp Thủ đô. Festival lần này hướng tới 3 mục tiêu chiến lược: Tôn vinh và tri ân những nghệ nhân, nông dân gắn bó với nghề; quảng bá, kết nối thị trường tiêu thụ hoa, cây cảnh, sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm) và nông sản tiêu biểu của địa phương; đồng thời mở ra hướng phát triển du lịch sinh thái gắn với nông nghiệp bền vững.

Không dừng lại ở sản xuất, Tích Giang đang từng bước chuyển mình theo hướng kết hợp nông nghiệp với du lịch trải nghiệm. Tích Giang là miền đất cổ ven dòng sông Tích ẩn chứa rất nhiều nét đẹp văn hóa xứ Đoài. Nơi đây có đình Tường Phiêu được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt, lễ hội đình Tường Phiêu được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và nhiều tập tục đặc sắc như tục đánh cá dập sào trên sông Tích… Festival làng nghề hoa, cây cảnh lần đầu tiên được tổ chức chính là bước khởi đầu để địa phương hiện thực hóa khát vọng trở thành một điểm đến hấp dẫn của Thủ đô.

Đánh giá về định hướng này, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa cho rằng, việc gắn sản xuất hoa, cây cảnh với du lịch sinh thái là hướng đi phù hợp xu thế phát triển nông nghiệp đô thị hiện đại, nơi giá trị không chỉ nằm ở sản phẩm, mà còn ở trải nghiệm văn hóa, cảnh quan, con người.

Từ nghề trồng hoa, cây cảnh, người dân nơi đây đang từng bước xây dựng mô hình kinh tế nông nghiệp hiện đại, bền vững, mở rộng cánh cửa đón du khách gần xa, để sắc hoa không chỉ nở trên đồng ruộng, mà còn lan tỏa trong hành trình phát triển mới. Giữa sắc hoa rực rỡ, không khí lễ hội náo nức, người dân Tích Giang tin tưởng rằng, nghề truyền thống của quê hương tiếp tục được nâng tầm, không chỉ tiếp tục mang lại thu nhập ổn định, mà còn góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa xứ Đoài.

Nguyễn Mai